Τα χουλιγκάνια του Πριζουνίκ

Απ’ όσο θυμάμαι, ο Πάτρικ Χούλιγκαν, Ιρλανδός παράνομος και αναρχικό στοιχείο, συνέστησε την ομώνυμη συμμορία προαστίων των Χούλιγκανς στο Λονδίνο πριν από κάτι αιώνες. Αν και οι πράξεις τους υπήρξαν κοινότυπες, συνοδευμένες από ψήγματα κοινωνικοπολιτικής αντίδρασης στην ιδιαιτέρως ταξική κοινωνία της Αγγλίας, οι Χούλιγκανς έμειναν γνωστοί για τις την ακραία βίαια συμπεριφορά τους. Με το πέρασμα του χρόνου η άσκοπη βία έγινε συνώνυμη με το όνομα της συμμορίας και παρουσιάστηκε σε επίσημα έγραφα της αστυνομίας.
Η λέξη απέκτησε τη σημερινή της έννοια στην ίδια χώρα την άστατη δεκαετία του 1980. Η σκληρή πολιτική γραμμή της Θάτσερ που σμπαράλιασε κάθε ίχνος κοινωνικού κράτους, είχε φέρει τις χαμηλές τάξεις και ιδιαίτερα την εργατική στους δρόμους. Η έντονη κοινωνική αντίδραση καταπολεμήθηκε σταδιακά από την πανίσχυρη τότε αστυνομία. Ανάγκη για εκτόνωση δεν έπαψε να υπήρχε. Έτσι, από τους δρόμους, το πεδίο της μάχης μεταφέρθηκε στα ποδοσφαιρικά γήπεδα. Κάτω από το πέπλο του λαοφιλούς αθλήματος και τα βλακώδη ιδεώδη του οπαδισμού, η άλλοτε κοινωνική ανησυχία εξελίχθηκε σε μια μορφή άγριας και αχρείαστης βίας. Η οποία σε σύντομο διάστημα εξαπλώθηκε παντού.
Δίχως τα αρχικά αίτια ο χουλιγκανισμός θεωρείται ως το αρνητικότερο παραπροϊόν του σύγχρονου αθλητισμού.
Μέχρι το κοντινό μέλλον…
…
«Πιστεύω πως το επόμενο μαζικό επαναστατικό κίνημα θα πηγάζει από τις αγεφύρωτες ταξικές αποκλίσεις πλούτου. Ως πεδίο μάχης δεν θα χρησιμοποιηθούν οι δρόμοι όπως παλιά. Ούτε τα τηλεφωνικά κυκλώματα όπως προεικάζεται. Η νέα πάλη θα ξεκινήσει και θα κλιμακωθεί στο τελευταίο πεδίο συνύπαρξης πλούσιων και φτωχών. Τα σουπερμάρκετ!», Ποθ.
…
Κάπου στην Ενωμένη Ευρώπη. Μερικά χρόνια από σήμερα.
Η Κυρά Σούλα βρίσκεται στο ταμείο των Πριζουνίκ. Μιας γνωστής διαδεδομένης αλυσίδας σουπερμάρκετ. Η Κυρά Σούλα υπήρξε πάντοτε οικοκυρά. Ο σύζυγος, χαμηλοσυνταξιούχος της είχε δώσει όσα περίσσεψαν μετά το νοίκι, τους λογαριασμούς και τις δόσεις ενός ατέλειωτου δανείου. Έπρεπε να ψωνίσει ώστε να καλύψει τις βασικές ανάγκες. Ήταν δύσκολο έπειτα από τις διαδοχικές αυξήσεις στις τιμές. Λίγο κρέας βιομηχανικής εκτροφής, φτηνά ρύζια και μακαρόνια, λαχανικά κονσέρβα και κάποια καθαριστικά. Έκανε την ίδια δουλειά από τότε που θυμόταν τον εαυτό της παντρεμένη. Με έναν ελεύθερο επαγγελματία. Δημιουργώντας μια γνήσια μεσοαστική οικογένεια. Δυστυχώς, σταδιακά οι αυξημένες ανάγκες και οι λάθος κοινωνικές επιλογές την ώθησαν στο σημείο να συγκαταλέγεται στους φτωχούς. Όχι στους εντελώς άπορους αλλά στους εν δυνάμει φτωχούς.
Μία θέση μπροστά βρισκόταν η Λωναρίτ. Γόνος εύπορης οικογένειας και παντρεμένη με ανώτατο κρατικό λειτουργό. Θα μπορούσε να θεωρηθεί συνομήλικη της Σούλας. Όμως τα αμέτρητα lifting και οι κρέμες με βλέννα κουκουβάγιας την έδειχναν είκοσι χρόνια νεότερη. Συνοδεία της αλλοδαπής οικιακής βοηθού και της γηγενούς κουβερνάντας της εγγονής, η Λωναρίτ ξεφόρτωνε τα τρία καρότσια ψώνια. Δεν αγόραζε προμήθειες για να περάσει τον μήνα. Απλά ετοιμαζόταν για την αυριανή δεξίωση με καλεσμένους τους γείτονες από τα προάστια.
Η Κυρά Σούλα κοιτούσε μπροστά και το καλάθι της. Ένοιωθε απογοητευμένη. Που δεν μπορούσε να αγοράσει, όχι αυτά που ήθελε αλλά και εκείνα που πραγματικά χρειαζόταν. Η ζωή της ήταν γεμάτη αναποδιές που πάντοτε ήταν εντελώς ανίσχυρη να ελέγξει αλλά και ν’ αντιμετωπίσει. Έριχνε και ματιές μπροστά. Η Λωναρίτ δεν έπρεπε να είχε ζοριστεί ποτέ στη ζωή της. Με χαχανίσματα και προσταγές γέμιζε τις αμέτρητες σακούλες και ετοιμαζόταν να πληρώσει με την πιστωτική της. Περιττό να αναφερθεί ότι ο λογαριασμός που έκανε η Λωναρίτ υπερκάλυπτε το μισθό του συνταξιούχου.
Η Κυρά Σούλα παρατήρησε ένα κουτί μπισκότα που περίσσεψε μπροστά. Όμοιο με εκείνα που διαφημίζονται σωρηδόν στην τηλεόραση. Σκέφτηκε αρκετές φορές να τα βάλει στο καλάθι. Όμως ήξερε πως ήταν άσκοπη πολυτέλεια. Δεν το μετάνιωσε. Κοίταξε την Λωναρίτ να επιπλήττει την οικιακή βοηθό. Γιατί θεώρησε πως η συγκεκριμένη μάρκα παραήταν φτηνιάρικη για το κάλεσμα. Και τα άφησε απ’ έξω. Η Κυρά Σούλα μπήκε στον πειρασμό να τα αρπάξει και να τα βάλει στο δικό της καλάθι. Διατηρούσε ακόμη αντιστάσεις και δεν το έκανε.
Ξέχασε τα μπισκότα. Επικεντρώθηκε στη μαντάμ μπροστά. Ήταν αδιανόητο να εξηγήσει πως ένας κρατικός λειτουργός σε μια κοινωνία που κάθε άλλο παρά ευημερούσε, κατάφερε σε βάθος χρόνου να θησαυρίσει. Και πως μια πολιτική που διαρκώς ζητούσε κοινωνικές και οικονομικές θυσίες με συμβιβασμούς, ουδέποτε ξεκίνησε τις περικοπές από τα παιδία της. Όπως επίσης πως ο συνδικαλισμός και οι διεκδικήσεις στο δημόσιο πάντοτε απέδιδαν ενώ στην πολυπόθητη ελεύθερη αγορά ποτέ. Φάνηκε πως δεν αρμένιζε τόσο καιρό στραβά. Απλά ο γιαλός ήταν στραβός! Τα πήρε στο κράνος. Τα χαχανίσματα άρχισαν να την εκνευρίζουν. Άρπαξε το κουτί με τα μπισκότα.
Κινήθηκε απειλητικά προς την Λωναρίτ. Στα μάτια της φάνταζε σαν τον δαίμονα που τόσα χρόνια φαινόταν πως την καταδίωκε. Ήταν μια προσωποποίηση της αδικίας την οποία βίωνε συγκαταβατικά. Παρασύρθηκε και αποφάσισε να εκδικηθεί.
Γράπωσε σφιχτά το χαρτονένιο κουτί. Χρησιμοποιώντας το ως σιδηρογροθιά τραβάει με όλη της τη δύναμη μια μπουκετιά στα τσιτωμένα από το τράβηγμα μάγουλα της ανυποψίαστης Λωναρίτ. Ακολούθησε πανδαιμόνιο!
Οι παραδουλεύτρες υπασπιστές της πλούσιας κινηθήκαν με άγριες διαθέσεις προς το μέρος της. Με την παρέμβαση των ψυχραιμότερων και των σεκιουριτάδων το περιστατικό έληξε.
Το σουπερμάρκετ δεν υπέβαλε αγωγές για ένα ατυχές περιστατικό μεταξύ δυο πελατισσών του. Η Λωναρίτ θεώρησε τρελή την οικοκυρά και δεν την μήνησε.
Το περιστατικό είχε καταγραφεί από το κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης.
Ελλείψει σοβαρής ειδησεογραφίας το ασπρόμαυρο βίντεο έπαιξε σε όλα τα δελτία μαζί με δηλώσεις των δυο γυναικών. Ευρισκομένη σε αμόκ και με δηλώσεις περί κοινωνικής αδικίας, η Κυρά Σούλα προκάλεσε αίσθηση.
Το θέμα προβλήθηκε και στα μεγάλα δίκτυα του εξωτερικού ως περίεργο και ασυνήθιστο. Η επανάσταση είχε μόλις ξεκινήσει. Από την Κυρά Σούλα!
Δεν άργησε η στιγμή που πολλά παρόμοια περιστατικά σημειώνονταν σε κάθε χώρα και γειτονιά της Ευρώπης. Επεισόδια αδικαιολόγητης βίας μεταξύ προνομιούχων και μη ξεσπούσαν σε κάθε σουπερμάρκετ.
Οι μεγάλες αλυσίδες επανδρώνονταν με επιπλέον προσωπικό ασφαλείας. Οι κοινωνιολόγοι άρχισαν να καταγράφουν την περίεργη αυτή συμπεριφορά. Ένας άλλοτε ειρηνικός χώρος κατακλυζόταν από ανύποπτες περιπτώσεις ξυλοδαρμού. Ο κόσμος σχημάτιζε αρνητική εικόνα για τα ψώνια.
Εν τω μεταξύ, η Κυρά Σούλα και η Λωναρίτ απέφευγαν να ψωνίζουν οι ίδιες. Έστειλαν τα παιδιά τους. Ο Βάγγος, πτυχιούχος άνεργος, δούλευε περιστασιακά σε οικοδομές και ανασφάλιστος. Ο Τιτής που μάζευε νοίκια δεν χρειάστηκε να δουλέψει ποτέ. Όταν οι δυο άντρες συναντήθηκαν στου Πριζουνίκ δημιουργήθηκε νέο επεισόδιο.
Ο Τιτής ζήτησε τον λόγο. Ο Βάγγος κοίταξε τον φλώρο και κατανόησε πλήρως τις αδικίες της ζωής που του εξηγούσε η μάνα του. Τον σάπισε στο ξύλο αφήνοντας τους υπόλοιπους πελάτες άφωνους! Ήταν η αρχή μιας μεγάλης βεντέτας.
Ο Τιτής εμφανίστηκε την άλλη μέρα στο ίδιο σημείο με φουσκωτούς και ο Βάγγος με φιλαράκια. Έπεσε βρωμόξυλο!
Η συχνότητα που παρουσιάζονταν παρόμοια περιστατικά ήταν καταιγιστική. Σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Μέχρι και στο τελευταίο μπακάλικο, μέχρι και στο μακρινότερο χωριό.
Το μέγεθος της κοινωνικής πάλης στις αγορές βασικών αγαθών ήταν πλέον τρομακτικό! Οι πρώτες επιπτώσεις ήταν εμφανείς.
Τα γυναικόπεδα απέφευγαν να ψωνίζουν δίχως συνοδεία. Τα μπακάλικα και τα μίνι μάρκετ αδυνατούσαν να εγγυηθούν για την ασφάλεια των πελατών τους και έβαζαν λουκέτο, το ένα μετά το άλλο.
Όσους μπράβους και να κουβαλούσαν, οι πλούσιοι έβρισκαν απέναντί τους στο ταμείο στρατιές αδικημένων που άρχισαν δειλά να σχηματίζουν συμμορίες χούλιγκαν. Το λυντσάρισμα όποιου φαινόταν προνομιούχος είχε αφομοιωθεί στην καθημερινότητα και έπαψε να αποτελεί είδηση.
Οι γιάπηδες του Πριζουνίκ έτριβαν τα χέρια τους! Αν και φαινόταν ως δυσφήμιση, χωρίς τον παραμικρό σχεδιασμό είχαν καταφέρει να εξαλείψουν τις μικρές επιχειρήσεις. Όχι μόνο δεν μείωσαν τον τζίρο τους, αλλά τον αύξησαν κιόλας λόγω ασθενέστερου ανταγωνισμού. Το μόνο που άλλαζε ήταν η σύσταση των πελατών. Αντί για εγκρατείς νοικοκυρές έβλεπαν τους άσχετους γεροδεμένους άντρες τους.
Οι πλούσιοι άρχισαν να δυσανασχετούν με την επικινδυνότητα που επεφύλασσαν τα καθημερινά ψώνια τους. Δοκίμαζαν να στέλνουν το υπηρετικό προσωπικό ή ιδιωτικές εταιρίες που δημιουργήθηκαν. Αλλά οι χούλιγκαν έβρισκαν τρόπο να τα σπάνε πριν φτάσουν στον τελικό προορισμό.
Έτσι οι φωστήρες του Πριζουνίκ που δεν ήθελαν να χάσουν τους καλούς πελάτες δραστηριοποιήθηκαν σε πρωτοπόρους τομείς. Δημιούργησαν ειδικευμένα δίκτυα τηλεόρασης για τους κατέχοντες. Έτσι σε μία πληθώρα καναλιών αγορών, πατούσες το 1 και έβλεπες εκπομπές για λαχανικά, το 23 και σου έλεγαν για τις προσφορές στα απορρυπαντικά, το 562 και άκουγες για τα πλεονεκτήματα της τάδε σερβιέτας. Η έννοια της τηλεαγοράς είχε μεταλλαχθεί. Τα μερίδια της αγοράς είχαν ταυτιστεί με τα αντίστοιχα μερίδια της τηλεοπτικής διαφήμισης. Έτσι στα μπακαλιαράκια για παράδειγμα, αν ο Κάπτεν Ίγκλο πλήρωνε παραπάνω σποτάκια από τη Ρίο Μάρε, ήταν σχεδόν βέβαιο πως θα πουλούσε και περισσότερο! Αυτό σήμαινε πως και στις επί μέρους κατηγορίες προϊόντων κατάφεραν να επιβιώσουν μονάχα λιγοστές εταιρίες κολοσσοί, εξαφανίζοντας όλες τις υπόλοιπες.
Από τα καρτέλ σε κάθε κλάδο, το ένα με τις ακριβότερες τιμές απευθυνόταν στους πλουσίους, ενώ τα υπόλοιπα με τα αμφιβόλου ποιότητας στόχευε στους φτωχούς. Το χάσμα έδειχνε να μεγαλώνει.
Τα σούπερμάρκετ εξακολουθούσαν να υφίστανται για τους φτωχούς που όπως ήταν φυσικό αδυνατούσαν να πληρώσουν συνδρομητική τηλεόραση. Όμως το κακό είχε απογίνει. Χωρίς προνομιούχους οι συμμορίες των χουλιγκάνων άρχισαν να πλακώνονται μεταξύ τους. Έτσι είχαν χωριστεί σε οπαδούς της Μπαρίλα που σιχαίνονταν να αντικρύσουν ράφια με Μίσκο. Και τα διέλυαν. Αναφέρθηκαν οι πρώτες δολιοφθορες και πλιάτσικα.
Τότε οι Πριζουνίκ εκνευρίστηκαν και ζήτησαν την συνδρομή της αστυνομίας. Δυστυχώς γι’ αυτούς το κακό είχε παραγίνει. Οι συμμορίες είχαν αυξηθεί και παρά την επιπρόσθετη ασφάλεια οι έχθρες σε κάθε καταναλωτικό κλάδο γιγαντωθήκαν.
Ανεξάρτητα από τα πρωτογενή αίτια που ώθησαν την Κυρά Σούλα να ρίξει τον φούσκο στην Λωναρίτ, το φαινόμενο του χουλιγκανισμού στα σούπερμάρκετ είχε ξεφύγει και αποτελούσε μια νέα τάξη πραγμάτων.
Σημειώθηκε αισθητή μείωση των κερδών του Πριζουνίκ. Έπειτα από τις απαραίτητες πιέσεις προς την Κομισιόν, αποφασίστηκε ομόφωνα να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η βία.
Έτσι τοποθετήθηκαν κάμερες σε κάθε ράφι και ψυγείο. Έπαψε να υπάρχει ελεύθερη είσοδος στα σουπερμάρκετ. Κάθε πελάτης έπρεπε πλέον να ψωνίσει ονομαστικά. Με ταυτότητα και τσιπάκι. Φυσικά και υπήρξαν αντιδράσεις. Όμως η βασική ανάγκη για προμήθειες ανάγκασε όλους να καταπιούν άλλη μια καταπίεση του προσωπικού τους απορρήτου.
Οι Πριζουνίκ ήξεραν πλέον τα πάντα. Τι ψωνίζεις; Κάθε πότε το χρειάζεσαι; Πόσα πληρώνεις για μανταλάκια; Τι χρώμα τα προτιμάς; Ένα πρωτόγνωρο φακέλωμα είχε ξεκινήσει.
Οι διαφημιστές και τα αφεντικά τους γνώριζαν ακριβώς τι έπρεπε να κάνουν και σε ποια κατεύθυνση έπρεπε να κινηθούν για να κατευθύνουν το κοινό προς τα προϊόντα. Όποια εταιρία έσκαγε τα περισσότερα στην αλυσίδα των σουπερμάρκετ ήταν και η μοναδική που επιβίωνε. Έτσι απέμεινε μόνο η Κόκα Κόλα, μόνο η Μαρς, μόνο ο Μπαρμπαστάθης, μόνο… μόνο… μόνο … απόλυτα και ακλόνητα μονοπώλια.
Η πλήρης απουσία ανταγωνισμού εκτόξευσε τις τιμές.
Και οι φτωχοί έγιναν φτωχότεροι ενώ οι πλούσιοι που είχαν μετοχές ακόμα πλουσιότεροι.
Και τα χουλιγκάνια ξαναγύρισαν στα γήπεδα ενώ η Κυρά Σούλα επέστρεψε με το καλάθι ακόμα πιο άδειο.
…
«Σ’ ένα σουπερμάρκετ υπάρχει σύγκλιση στα μπερδεμένα ράφια. Στους έχοντες και τους μη κατέχοντες. Η απόκλιση αρχίζει στο ταμείο.»

Αφιερωμένο στο γείτονα, συναγωνιστή και δαιμόνιο δημοσιογράφο Κάσκα και στον ύψιστο δάσκαλο, τον Ιερεμία τον Ρίφκιν.

Υ.Γ. Παρέλειψα σκοπίμως κάποια αισιόδοξα κομμάτια. Αν έχετε πληκτρολόγιο, έχετε και άποψη!