It’s a Baterial World

Ξεμείνατε από φράγκα κουφαλίτσες;
Μην ντρέπεστε, όλος ο κόσμος έτσι είναι.
Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται ως «Ύφεση». Αν μάλιστα η ύφεση είναι παρατεταμένη, τότε ίσως μιλάμε για «Κραχ».
Γνώριμη λέξη, χρησιμοποιείται συχνά και αλόγιστα. Θα την παραλλήλιζα με τον Κατακλυσμό του Νώε. Συνέβη μονάχα μια φορά (κατά τας γραφάς σεβασμιότατε) αλλά αναφέρεται συνέχεια με αφορμή την πρώτη δυνατή μπόρα.
Κάπως έτσι και με το Κραχ, την Μεγάλη Ύφεση.
Το φαινόμενο έχει αποτυπωθεί ποικιλοτρόπως σε χιλιόμετρα χαρτιού και φιλμ. Εμφανίζεται στις αρχές του ’30 στις Σι.Π.Α.
Δεν αξίζει να αφιερώσω πολύ χώρο για περιγραφή και αίτια.
Στην χώρα με τις άπειρες ευκαιρίες και την αδιάκοπη ανοικοδόμηση, το οικονομικό σύστημα φαινόταν να έχει κλατάρει. Τα χρηματιστήρια βρίσκονταν μονίμως στο κόκκινο μέχρι τον πάτο. Οι φάμπρικες, είτε έκλειναν, είτε έμεναν με τους μισούς εργάτες. Η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε και τέλος πάντων για να μην μακρηγορώ, όλα πήγαιναν σκατά.
Στρατιές ανέργων και αδιέξοδες αφραγκίες.
Δεν μειώθηκαν οι εμίρηδες. Πολλαπλασιάστηκαν οι μπατίρηδες.
Το Σιντερέλα Μαν έρχεται πρώτα στο μυαλό, αν και θα υπάρχουν αρκετά άλλα που αποτυπώνουν την εικόνα εντονότερα.
Φτώχεια άτιμη, καταραμένη φτώχεια.
Δίχως ζοφερά σημάδια ανάκαμψης, ένας λαός έπλεε μες την μαυρίλα.
Και τότε, ως δια μαγείας, ένα επιτραπέζιο εμφανίστηκε και μετατράπηκε στο πολυπόθητο δεκανίκι, την ντόπα των κατεστραμμένων.
Μονόπολη!!!
Όπως λέμε Μονοπώλιο, όχι Λιμνούπολη!
Το παιχνίδι προϋπήρχε από το 1900 με διαφορετικό όνομα. Πάνω του υπήρχαν ζωγραφιστά αρκουδάκια, μελισσούλες και λουλουδάκια. Απευθυνόταν αποκλειστικά σε παιδάκια και είχε αποκτήσει ένα μικρό κοινό, όχι τίποτα ιδιαίτερο. Ξεχώριζε από τα υπόλοιπα επειδή είχε κλειστή επαναλαμβανόμενη διαδρομή, δίχως όμως να κάνει την διαφορά.
Το 1934, σε ένα κωλοχώρι της Πενσυλβάνια(ς) ένας απολυμένος και χρόνια άνεργος σκαρφιζόταν τρόπους να τα βγάλει πέρα. Πήρε το αδιάφορο παιδικό επιτραπέζιο και το διασκεύασε για ενήλικες. Έβαλε οδούς, σιδηροδρόμους κτλ, μετατρέποντας το στην γνωστή κλασσική έκδοση.
Χτύπησε πόρτες και έγλειψε κατουρημένες ποδιές. Στην τοπική εταιρία παιχνιδιών, παρακαλούσε, όμως έφαγε πόρτα γιατί του βρήκανε «52 χοντροκομμένες ατέλειες και λάθη». Δεν το έβαλε κάτω, πίστεψε στην ιδέα του και αποφάσισε να το βγάλει μόνος του. Με την βοήθεια ενός φίλου τυπογράφου έφτιαξαν μόνοι τους το παιχνίδι και ένα πολυκατάστημα στην Φιλαδέλφεια δέχτηκε να τα προωθήσει.
Με τα πολλά, ο κόσμος ξετρελάθηκε και η Μονόπολη παιζόταν μανιωδώς.
Σιγά τα αυγά, θα πείτε.
Όμως η εμπορική επιτυχία και ουσιαστικά η αφετηρία για την καθιέρωση του παιχνιδιού παγκοσμίως, κρύβει μια αλήθεια.
Αναρωτηθήκατε τι ακριβώς τράβηξε έναν απογοητευμένο λαό στην Μονόπολη;
Ήταν η ψευδαίσθηση του πλούτου.
Οι φουκαράδες κρατούσαν λεφτά στα χέρια τους. Με τυπωμένα κουρελόχαρτα ξεγελούσαν τον πόνο τους. Πουλούσαν, αγόραζαν, παζάρευαν, έχτιζαν και μια στις τόσες μπορεί να κέρδιζαν κόλας.
Είναι μεγάλο πράγμα να νιώθεις νικητής όταν η αποτυχία έχει ποτίσει το πετσί σου!
Η απήχηση ήταν μεγαλύτερη στα πληγέντα κοινωνικά στρώματα.
Στις πιάτσες των ανέργων, ακόμα και χύμα καταγής, στις άκρες το πεζοδρομίων. Οι απελπισμένοι έστηναν στο φτερό παρτίδες του εθιστικού παιχνιδιού.
Επί της ουσίας, η ανάκαμψη της οικονομίας δεν οφειλόταν σε ένα επιτραπέζιο. Όμως στο μεσοδιάστημα, εκείνο έπαιξε καθοριστικό ρόλο και αγαπήθηκε όσο τίποτα.
Εμείς το βρήκαμε ως κλασσικό στα παιχνιδάδικα.
Πριν από λίγα χρόνια, η Μονόπολη είχε ξαναβγεί στο προσκήνιο ως μόδα. Όχι επειδή συμπλήρωσε έναν αιώνα ζωής. Περισσότερο επειδή πέρασε ως τρόπος διασκέδασης δια μέσου της Καπουτσίδειας lifestyle εκδοχής.
«Να μαζευτούμε σπίτι, να παίξουμε Μονόπολυ με την Ντάλια και τη Ζουμπουλία».
Πολλοί τσίμπησαν και το υιοθέτησαν.
Θυμάμαι μια παρέα φάσιον βίκτιμς που σε συνδυασμό με προβολή τυχάρπαστων νοικιασμένων ντιβιντί, έκαναν κάθε μέρα το ίδιο πράγμα. Κοντά δύο χρόνια!
Η υπερβολή συχνά οδηγεί στην κατάντια.
Κλείνοντας το μικρό αφιέρωμα-επισήμανση που ενδεχομένως να γνωρίζατε από πριν, ας κάνω μια αναφορά στις διάφορες εκδόσεις. Η δομή του παιχνιδιού βοηθά (ωθεί θα έλεγα) στην διασκευή.
Υποθέτω πως το κλασικό ταμπλό παραπέμπει σε δρόμους της Φιλαδέλφεια. Από τότε έχουν κυκλοφορήσει αμέτρητες διαφορετικές εκδόσεις, προσαρμοσμένες σε συγκεκριμένες πόλεις ή χώρες και πληθώρα χαρτονομισμάτων. Από εμπορικής σκοπιάς, κυκλοφορεί μια Αθηνοκεντρική έκδοση.
Θυμάμαι ένα από αυτά τα trendy περιοδικά έδινε δώρο μια δική του προκλητική έκδοση. Ήταν από τις ελάχιστες περιπτώσεις μεταπολιτευτικά που ελληνικό περιοδικό ξεκρεμάστηκε κακήν κακώς από τα περίπτερα, καθώς οι άμεσα θιγόμενοι κατέφυγαν σε αγωγές και δικαιώθηκαν.
Συλλέκτη μπορεί να μην γνώρισα μέχρι τώρα, όμως ο διαρκής θεματικός εμπλουτισμός (από Πόκεμον μέχρι δεν ξέρω τι) προδίδει την ύπαρξη και τέτοιας ράτσας.
Από ερασιτεχνικής εκδόσεις άλλο τίποτα. Δεν είναι δύσκολο.
Επειδή έχετε βρώμικο μυαλό, η version που απεικονίζεται χρονολογείται από την εποχή του σκανδάλου Watergate. Αντί για οδούς, υπάρχουν μικρότερης ισχύος παραπτώματα της διακυβέρνησης Νίξον. Προχειροφτιαγμένη, η Munopoly κυκλοφόρησε από το αρχηγείο της αντίπαλης παράταξης και προκάλεσε την επιθυμητή αίσθηση.
Προσωπικά, η Μονόπολη κρύφτηκε στο πατάρι με τα υπόλοιπα παιδικά παιχνίδια, όπως και στους περισσότερους. Σπάνια, θα τύχει να βρεθώ με μια χούφτα κάρτες ιδιοκτησίας στο χέρι. Αλλά πολύ σπάνια. Είχα ξενερώσει, είμαι σίγουρος όταν δοκίμασα την έκδοση με την πιστωτική αντί χρημάτων. Τι ταλαιπωρία!
Γι’ αυτό παλικάρια, τόσο στη ζωή όσο και στη Μονόπολη:
Μακριά από πιστωτικές, πάντα μετρητά στο χέρι!
Κάποτε, ένας φίλος είχε φτιάξει μια δική του έκδοση από άδεια πακέτα τσιγάρων.
Την Gasmadopolis!
Αντί για σιδηροδρόμους, είχε σουβλατζίδικα. Αντί για ΔΕΚΟ είχε ούζα. Αντί για οδούς είχε μαγαζιά διασκέδασης. Αντί για σπίτια είχε γκαρσόνες και αντί ξενοδοχείων, μπάρμαν(ή dj δεν θυμάμαι). Τα χαρτονομίσματα είχαν πολλά μηδενικά και τα ονόμασε «καλαμάκια».
Είχε χαβαλέ, το στήσαμε μερικές φορές. Κακοφτιαγμένο μεν, γοητευτικότατο δε.
Συνέβαλα στις τυχαίες κάρτες με απρόοπτα του στυλ:
“Κλαφτήκατε στην ηγουμένη του Αγ.Ραφαήλ. Σας λυπήθηκε και σας έδωσε δέκα εκατομμύρια καλαμάκια».
(Αντί φόρου εισοδήματος).
«Μπλόκο για κράνος. Πληρώστε άμεσα τριάντα εκατομμύρια καλαμάκια».
Κι άλλα τέτοια χαριτωμένα!
Δυστυχώς, το μοναδικό κομμάτι έφυγε μαζί με τον φίλο, ελπίζω να το έχει φυλαγμένο μαζί με τα σκηνικά.
Ποιος ξέρει, ψήνομαι. Ίσως επιχειρήσω να επαναλάβω το πόνημα.
Σωτηράκη, ακούς παλικάρι μου;
Οι καιροί άλλαξαν, υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να σκοτώσεις την κλεισούρα σε άφραγκες νύχτες της παρέας. Όσοι ξενέρωσαν από ντιβιντί και δεν ξέρω εγώ τι άλλο ας το δοκιμάσουν.
Πιάστε το ψεύτικο χρήμα στα χέρια και αφήστε το να γυρίσει
Ειδικά αν καταλαμβάνεστε από το γνώριμο έλλειμμα ελπίδας.
Δείτε το ως συμβουλή των περιστάσεων.
Το σκοτεινό σας μέλλον μπορείτε να το φιλοσοφήσετε κάποια άλλη φορά...
Κουράγιο, αδέρφια!

Υ.Γ. Συμπληρωματικά και κατόπιν εορτής:
Το παιχνίδι αγοράστηκε από την ίδια τοπική εταιρία που το απέρριψε αρχικά. Τα δικαιώματα ακόμα ανήκουν σε αυτή, αν αρκετό καιρό τώρα ανήκει σε έναν κολοσσό του χώρου.
Ο προκάτοχος της Μονόπολη λεγόταν “Landlord’s Game” (Το παιχνίδι του σπιτονοικοκύρη)!
Επομένως ο δημιουργός της γνωστής έκδοσης που και να σας πω το όνομα θα το ξεχάσετε, έγινε ο πρώτος εκατομμυριούχος σχεδιαστής παιχνιδιών με ξένα... επιτραπέζια!Είναι μερικοί που λένε ότι το παιχνίδι εκπαιδεύει και γαλουχεί ξεπερασμένες οικονομικές στρατηγικές. Μάλλον με πείθει τούτο εδώ αν και πιστεύω πως πρόκειται απλά για ένα παιχνίδι.