Κεντήματα της Μαργιάν Σατράπι

Τα τελευταία 2-3 χρόνια, στον κουρασμένο και κορεσμένο εκδοτικό ελληνικό χώρο παρατηρείται ένα ξαφνικό ξύπνημα. Έχει να κάνει με τα κόμικ.
Δεν μιλάω μονάχα για κάποιες εμπορικές επιτυχίες. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ολόκληρο ρεύμα !
Το κοινό προϋπήρχε. Το υλικό απουσίαζε.
Για να μην τρελαθούμε, ειδικευμένα καταστήματα δραστηριοποιούνται εδώ και αρκετά μουντιάλ. Μέχρι πρόσφατα δούλευαν σχεδόν αποκλειστικά με αγγλικές εκδόσεις. Οι εικονογραφημένες ιστορίες ουδέποτε απουσίαζαν από τα περίπτερα.
Ενώ, κάθε αξιοπρεπές βιβλιοπωλείο, κάπου θα είχε φυλαγμένο κάποιο αλμπουμάκι του Αρκά ή λευκώματα σκιτσογράφων όπως ο Κυρ.
Ειδικά ο πρώτος έχει ξεφύγει. Τόσο σε παραγωγή όσο και σε εμπορική επιτυχία.
Μπορώ να γράψω σελίδες ολόκληρες. Για το πως πειραματίστηκα, τους ανθρώπους που γνώρισα και τις ράτσες που έπεσαν με τα μούτρα στα κόμικ. Τις δυνατές φιλίες και τις νέες συνεργασίες μου με τους ανθρώπους «που διαβάζουν Μικυμάου»!
Θα σας το μοιραστώ κάποια στιγμή, αλλά όχι εδώ.
Για τις ανάγκες του κομματιού, ας θεωρηθεί πως γνωρίζω πέντε πράγματα, όχι παραπάνω.
Σήμερα ας αναλωθώ στην Ιρανή μετανάστρια που έγινε φίρμα.
Η γνωριμία μου ξεκινά κάπως έτσι....
Φθινόπωρο του έξι. Ήδη είχα ξεκινήσει να φιλοξενώ αρκετά κόμικ στο βιβλιοπωλείο, παράλληλα με την σκόνη.
Ήταν μια εποχή που το Palestine του μαλτέζου Joe Sacco πουλούσε σαν τρελό, περίπου τις ίδιες ποσότητες με τα γυναικεία best seller από τις διάφορες πικραμένες Σούλες – Τούλες, που απουσία σεξουαλικής ζωής, έκαναν τις φαντασιώσεις τους επάγγελμα (χολή, χολή, χολή!).
Το Palestine που λέτε, τραβούσε αρκετό ανυποψίαστο κόσμο που μέχρι εκείνη την επαφή, πίστευε πως το σκίτσο παρέπεμπε σε μια συγκεκριμένη ηλικία Αποτέλεσε ίσως την πρώτη τους εμπειρία από αυτό που συναντάται ως «πολιτικό» κόμικ.
Σοβαρή θεματολογία και λιγότερο τραβηχτικό σκίτσο, συνήθως μαυρόασπρο.
Κι όμως το «πολιτικό» κόμικ είναι πολύ πιο εύπεπτο και με βεβαιότητα αμεσότερο από ένα αντίστοιχο δοκίμιο.
Αν το Palestine ήταν ανταποκρίσεις και συνεντεύξεις σε στριπάκια, το Περσέπολις της Σατράπι έφερνε περισσότερο σε μια μορφή έντυπου blog, χωρίς να φτάσει στη ελευθερία του «Χαιρετίσματα από την Σερβία» του Ζόγκραφ (αγαπημένο κι αυτό).
Όταν μεταφράστηκε ήταν ήδη πασίγνωστο στο εξωτερικό, ειδικά στη Γαλλία όπου πρωτοκυκλοφόρησε, κουβαλώντας κάμποσες βραβεύσεις.
Το είδα πρώτη φορά σε έναν κατάλογο ενός εμπόρου χονδρικής τυχαία. Έπειτα από μερικές εβδομάδες το καταχώνιασα σε μια γωνίτσα, λίγο πιο κάτω από τους υπερήρωες της Anubis, τις κατσαρίδες της jemma και τις συνέχειες του Αρκά.
Με τους τακτικούς κομικοπελάτες διατηρούμε ιδιόρρυθμους αλληλοεξαρτώμενους δεσμούς! Έτσι, κάτι τους ανέφερα, κάτι διαφορετικό συμπλήρωσαν, το ξεφυλλίσαμε και κάποια στιγμή ανακαλύψαμε το Περσέπολις!
Βρήκα ομοιότητες (σε βάθος...) με τα στριπάκια της Μαιτένα στις «Τρελαμένες Γυναίκες», οξύ γυναικείο χιούμορ – οπτική.
Μεταξύ μας, δεν τρελάθηκα κιόλας. Εδώ ρε Καραμήτρο, δεν μπορείς να κατανοήσεις την γυναίκα της διπλανής πόρτας, για το Ιράν κόπτεσαι;
Σε κάθε περίπτωση, δίχως τυμπανοκρουσίες ο πρώτος κόκκινος τόμος κινήθηκε αρκετά σε συλλέκτες και ψαγμένες γυναίκες. Αρκετές από τις οποίες ασχολούνται με το αντικείμενο από ακαδημαϊκή σκοπιά.
Με τα πολλά, το Περσέπολις πουλούσε χωρίς ποτέ να βρεθεί στην πρώτη γραμμή.
Μια πελάτισσα βρέθηκε σε μια έκθεση και τύχαινε να γνωρίζει κάποιον από τις εκδόσεις Ηλίβατον, που επιμελήθηκαν την ελληνική έκδοση. Μας έφερε σε επαφή. Τότε ψιλοκατάλαβα πως πλέον έχω τους ανθρώπους μου παντού Ευγενέστατοι, μιλήσαμε κάμποσες φορές. Μου έκανε εντύπωση η προσέγγιση που έχουν, ή έστω οι δυνατές PR.
Άρχισα να λαμβάνω mail τους. Πάντα το λογότυπο και η πραγματικά τιμητική προσφώνηση. Μια επική γραμματοσειρά γιγαντιαίων διαστάσεων που αρχίζει με το αρχοντικό «Αγαπητέ κύριε Ποθ»!
Άντε μετά να μην του αφιερώσεις την προσοχή που του αρμόζει!
Κάπως έτσι πληροφορήθηκα προνομιακά την κυκλοφορία του δεύτερου λαχανί τόμου, ένα χρόνο και κάτι αργότερα, το οποίο πήγε εξίσου καλά.
Βοήθησε και η ταινία που διεύρυνε κατά πολύ το κοινό.
Χαίρομαι αφάνταστα όταν μου λένε πως οι δύο τόμοι έχουν μέχρι στιγμής πουλήσει πάνω από 10 χιλιάδες κομμάτια. Εντάξει, το νούμερο δεν εντυπωσιάζει. Όμως αν τα συγκρίνετε με αντίστοιχες πωλήσεις μεγάλων ονομάτων σε βιβλία, τότε ναι, μιλάμε για best seller στην Ελλάδα.
Την animated ταινία δεν την προβάλανε ακόμη στο χωριό μου, αλλά ξέρω πως κάποιοι φίλοι θα την φέρουν σύντομα.
Χτες το βράδυ, ο ταχυδρόμος χτύπησε στις 10 και μισή.
Μόλις μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε η νέα δουλειά της, με τίτλο «Κεντήματα».
Στο ίδιο μοτίβο κι αυτό. Αυτοβιογραφικό, γυναικείο, Ιράν. Αυτή τη φορά η διήγηση γίνεται από 9 γυναίκες, τριών διαφορετικών γενεών.
Θα ξέρω περισσότερα σε λίγες μέρες, όταν και θα πέσει στα χέρια μου.
Σκέφτηκα πως μπορεί να ενδιαφέρει μερικούς από εσάς.
Μιας και δεν έχω φιλοδοξίες να γράφω συνέχεια για την πετυχημένη δημιουργό, να προσθέσω πως κυκλοφορούν στα ελληνικά δυο παραμύθια της από τις εκδόσεις Επόμενος Σταθμός. Τα «Αζδάρ» και «Τα τέρατα δεν αγαπούν το φεγγάρι».

Καλή επιτυχία.