Μια νύχτα που χάθηκαν τα άστρα

Ήταν βράδυ σκοτεινό. Καθώς κοίταζες ψηλά, έλειπαν τα άστρα. Δίχως σύννεφα, ένας ουρανός καθαρός μα τόσο άδειος. Σίγουρα, ψάχνοντας σε σελίδες λογικής, θα βρεθεί η απάντηση που θα σου ακυρώσει τον ρομαντισμό.
Υπάρχει ένα βιβλίο μικρό. Χωράει στην πίσω τσέπη του παντελονιού και είναι αρκετά λεπτό ώστε να μη το αποχωριστείς ποτέ. Όμως ανόητος είναι εκείνος που βασίζεται στη γνώση για να προσποιηθεί πως δεν αισθάνεται.
Έτσι, προκειμένου να πορεύομαι με αλαζονεία, καιρό τώρα αποφάσισα να το καταχωνιάσω κάπου και να ξεχάσω πως υπάρχει. Σκεπάστηκε ίσως από πολλά άλλα μεγαλύτερα του. Μπορεί να κρύβεται στον πάτο του συρταριού με τις κάλτσες. Ή έχει μετατραπεί σε κουβέρ, κάλυμμα σε κάτι άθλιες κούπες του τσαγιού, χωμένες στο βάθος του ντουλαπιού, που η κακογουστιά τους δε μου επιτρέπει να τις τρατάρω ούτε στον χειρότερο επισκέπτη.
Σημασία έχει ότι το μικρό εκείνο βιβλίο υφίσταται, το έχω πιάσει στα χέρια μου όμως δε τόλμησα μέχρι σήμερα να το διαβάσω ενδελεχώς. Υπάρχει ακόμα κρυμμένο, αναμένει τη στιγμή που θα αθετήσω το λόγο μου, θα το ανακαλύψω εκ νέου και θα αναζητήσω τη σοφία του.
Ποιος ξέρει, ίσως στον πρόλογο να γράφει προφητικά πως εφόσον κανείς αντιληφθεί τη χρησιμότητά του, το απορρίπτει πεισματικά. Διστάζει να συγχρονιστεί με το πεζό του ύφος. Ευελπιστεί πως παρά τις απαντήσεις, εκείνος θα συνεχίζει να υποκρίνεται τυλιγμένος με τη θερμή άχνα των πιο γλυκών του φαντασιώσεων. Όμως χωρίς τη βούληση να το ξεφορτωθεί, επιμένει στο ένστικτο. Έστω και έπειτα από μακρύ διάστημα, ικανό για να ξεχαστεί η κρυψώνα, θυμάται καθαρά πως κάπου βρίσκεται λησμονημένο από τον χρόνο.
Πιθανό να εθελοτυφλεί με αντάλλαγμα τα συναισθήματα…
Βήματα προτού επιστρέψω απόψε, κοίταξα κλεφτά τον σκοτεινό ουρανό. Όσο μου επέτρεπε η σέλα και το τιμόνι. Είχε ενδιαφέρον ,πόσο έντονα με παρέσυρε η εικόνα σου, δίχως το δεκανίκι ενός ποτού. Ήσουν εκεί τόσο αβίαστα που τρομαγμένος διαπίστωσα ότι μάλλον οι σκόρπιες λέξεις κάποιου παλαιότερου παραληρήματος, ενδεχομένως αποκτούσαν υπόσταση ουσιαστική.
«Μου λείπεις» και «σε σκέφτομαι», οι μαγικές φράσεις κάθε ανθρώπου έμπειρου να επικοινωνήσει. Ψεύτικες μα βολικές, τη δεδομένη στιγμή έμελλαν να είναι το μόνο που έβγαινε, ορφανές από αίτιο για να στις μοιραστώ.
Προσπάθησα στην κάθε στροφή, μπορεί και στην ευθεία ανοίγοντας το γκάζι. Μήπως οι εμμονές πέσουν στην άσφαλτο και συνεχίσω απαλλαγμένος ως το κρεβάτι μου. Σε κάθε απόπειρα και μια ματιά προς τα εξαφανισμένα άστρα, χωρίς αποτέλεσμα.
Αναζητούσα το δεδομένο και ανησυχούσα για το απρόσμενο. Είμαι βέβαιος πως άλλοτε ίσως να παζάρευα μόνος για αυτή τη κατάσταση. Να εκλιπαρούσα για το είδωλό σου στις σκέψεις και τα όνειρα. Με αντάλλαγμα του σύμπαντος το φως, όπως θα αποτυπωνόταν σε ποιηματάκι ημερολόγιου τοίχου.
Όμως όχι έτσι.
Συνήθιζα να μοιράζομαι μαζί σου, πως θα ήσουν πρότυπο έρωτα. Αυτός που κάποτε θα με έφτανε στο ιδανικό σημείο να ταξιδεύω σε κόσμους παράλληλους, ψελλίζοντας μοναχά το όνομά σου. Δυο συλλαβές, άλλη διάσταση.
Χάθηκαν τα άστρα και ζούσες μέσα μου, αυτά ήταν τα δεδομένα. Ουδέποτε περίμενα μια τόσο άδικη αγοραπωλησία. Μάλλον για παράφορη εξαπάτηση μιλάμε μιας και δε φαινόσουν πουθενά.
Ήξερα πως δεν ήσουν μακριά, καθόλου απίθανο να έκανες το ίδιο. Κοίταζες και απορούσες ενώ σε προβλημάτιζε κάτι διαφορετικό. Ειλικρινά δε με ένοιαζε τι ακριβώς ήταν αυτό.
Η απάντηση θα βρισκόταν εγγύτερα από ένα τηλεφώνημα.
Μπήκα στο σπίτι, πάτησα όλους τους διακόπτες για να ξεχάσω το βαθύ σκοτάδι που με συνόδεψε ως τη πόρτα. Ήταν αργά μα είχα ένα μοναδικό σκοπό. Να ξετρυπώσω το παραμελημένο βιβλιαράκι.
Θα θυμώσεις, το γνωρίζω. Συμφωνείς περισσότερο από τους υπόλοιπους. Πως είναι ανήθικο να εκμαιεύσεις απαντήσεις αναζητώντας μια μελανωμένη σελίδα. Μια σελίδα που λανθασμένα μπορεί να μας ορίζει τη ζωή.
Όμως ήταν τόσο απεγνωσμένη η ανάγκη να μάθω τι σου συμβαίνει, που διέγραψα αρχές και πεποιθήσεις. Μια εξαίρεση για να βρεθώ πλάι σου, έστω νοητά.
Έπρεπε να ήσουν εκεί, είχε ηττηθεί πρώτα η μνήμη και έπειτα η αξιοπρέπεια. Έψαξα στις στοίβες, έλεγξα τα συρτάρια και σήκωσα τις αραχνιασμένες κούπες του τσαγιού.
Πουθενά, το γαμημένο βιβλιαράκι δεν ήθελε να βρεθεί.
Άνοιξα το παράθυρο και έμεινα εκεί. Χάζευα το είδωλό μου στην αυλή καθώς φυσούσα τον καπνό. Εκνευρισμένος από την αποτυχημένη αναζήτηση, κοίταξα ξανά προς τον ουρανό.
Αισθάνθηκα μόνος και αδικημένος. Λείπατε όλοι. Πείσμωσα και έμεινα έτσι. Ενάντια σε κάθε λογική, διαμαρτυρήθηκα σιωπηλά. Δε μετακινήθηκα καν. Άναψα και δεύτερο τσιγάρο, δεν θα τα παρατούσα μέχρι να καταλήξω κάπου.
Όταν δεν έβλεπα τα αστέρια, προσπαθούσα να θυμηθώ που έβαλα εκείνο το μικρό βιβλίο. Η μνήμη δε φιλοτιμήθηκε να επανέλθει και έτσι επέστρεφα στο είδωλο και κολλούσα στη κίνηση των δακτύλων.
Ήσουν τόσο ζωντανή μέσα μου που κόντεψα να πιστέψω πως σύντομα θα εμφανιζόταν η σκιά σου. Θα μου πετούσες το τσιγάρο από το χέρι, θα με έσπρωχνες προς τα πίσω και θα εξαφάνιζες το φως απ’ την αυλή, κλείνοντας τη κουρτίνα.
Τίποτα δε συνέβη, αλλά αμετανόητος δε τα παρατούσα.
Θυσίασα τον ύπνο μου για χάρη ενός ονείρου.
Το πρωινό φως εξουδετέρωσε τον λαμπτήρα που συνέχισε να καίει άσκοπα. Άκουγα τα πρώτα αυτοκίνητα να κυριεύουν τα σιωπηλά δρομάκια μέχρι που ο ήχος της μηχανής τους περνούσε βιαστικά μπροστά μου.
Δεν έμαθα γιατί τα άστρα δε φάνηκαν τη νύχτα που μας πέρασε.
Ούτε μπορώ να εξηγήσω γιατί ξέφυγες από το υποσυνείδητο και κατέλαβες τις σκέψεις μου.
Θα ήθελα όμως να μάθω τι σε προβλημάτιζε εκείνη την περίεργη βραδιά.
Ξέμεινα, από τσιγάρα, αυτή είναι η μόνη αλήθεια.
Όχι όμως από την παρουσία σου, δεν έχω πάψει να σε σκέφτομαι έκτοτε.
Ίσως να πρόκειται για μια ψυχικά ανθυγιεινή συμπεριφορά. Κάτι αθεράπευτα απλό σαν έναν έρωτα ή κάτι γραφειοκρατικά περίπλοκο σαν την εισαγωγή μου σε κάποιο ίδρυμα.
Στο βιβλιαράκι μάλλον θα υπάρχουν εξηγήσεις για τη κατάστασή μου. Υποσχέθηκα πως θα δοκιμάσω ξανά, μήπως και το ανακαλύψω. Τώρα που σου γράφω, υποτίθεται κάνω διάλλειμα, μα δε πρόκειται να τα παρατήσω ώσπου να διαβάσω τις περιβόητες εκείνες γραμμές.
Αλήθεια, θα είσαι σε θέση να μου εξηγήσεις γιατί χαθήκαν τα άστρα;
Σε αφήνω κάπου εδώ. Περιμένω να μιλήσουμε από κοντά.
Μέχρι τότε, σε τρία πράγματα πρόλαβα να καταλήξω.
Πρώτο, καπνίζω πολύ.
Δεύτερο, ο χρόνος φέρνει τις απαντήσεις.
Τρίτο, σε αγαπώ.
Μάλλον...
Καλημέρα.

Έχει σημασία

Των σπίρτων εποχές

Ο κόσμος που σου έφτιαξα
πια ζώνεται στις φλόγες.
Στο δέντρο κούνια κρέμασα,
μα του έβαλες φωτιά...
Στο βάθος φαίνεται καπνός,
νοστάλγησα τις μέρες
εκείνες που με έστελνες
για να σου βρω δυο σπίρτα.
Το ένα το ’χες για αρχή
και φώτιζες το μέρος...
Μια λάμψη που θα ζήλευε
με τ’ άστρα ουρανός.
Στη πλάνη που μου έστησες
αμέλησα τα πάντα...
ξεχνώντας πως σου έμεινε
το δεύτερο σβηστό.
Μέχρι που έφτασε η στιγμή,
λαμπάδιασε ο τόπος,
από μακριά κοιτούσαμε
να λείπουν οι αφορμές
εκείνες που θα λέγαμε
αν έφτανε ο χρόνος
στους φίλους να μοιράζαμε
των σπίρτων εποχές.

Στο Κουρδιστάν

Το Κουρδιστάν υπάρχει!
Δεν αποτελεί φανταστικό μέρος του κόσμου της Φακίνου, όταν επέλεξε να συνεχίσει την κλασσική Τενεκεδούπολη. Σ’ έναν σύγχρονο χάρτη δε θα εντοπίστε πουθενά αυτή τη χώρα, ούτε στο παρελθόν αλλά ούτε και στο κοντινό μέλλον.
Ίσως επειδή οι Κούρδοι είναι από τους ελάχιστους λαούς, που παρά την ύπαρξή τους από την αρχαιότητα, σε καμία περίοδο της πλούσιας ιστορίας τους δεν έζησαν ημέρες ανεξαρτησίας, μόνιμα υποδουλωμένοι και διασκορπισμένοι σε ονομαστά βασίλεια της ευρύτερης περιοχής της Μεσοποταμίας.
Απόγονοι διαφόρων ένδοξων αρχαίων λαών, οι Κούρδοι αναγνωρίστηκαν ως εθνότητα ουσιαστικά στα τέλη του 10ου αιώνα μ.Χ, την περίοδο άνθησης του Βασιλείου του Ισλάμ, ένα από τα σημαντικότερα που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Ο Σαλαντίν, ο αποδεδειγμένα χαρισματικότερος ηγέτης εκείνου του βασιλείου ήταν κουρδικής καταγωγής και θεωρείται από τους ίδιους ως η κορυφαία μορφή του ιστορικού πολιτισμού τους.
Ήταν εκείνος που διακόνεψε τον λόγο του Προφήτη Μωάμεθ έως τις αφρικανικές ακτές του Ατλαντικού και τη Ιβηρική χερσόνησο. Εξισλάμισε το μεγαλύτερο μέρος του αραβικού και όχι μόνο κόσμου. Μετέτρεψε μια περιοχή νομαδικών φυλών και ξεπεσμένων αυτοκρατοριών στη πολιτισμική και επιστημονική κοιτίδα του τότε γνωστού κόσμου, πολύ πριν την ευρωπαϊκή Αναγέννηση.
Αρκετές σύγχρονες ανακαλύψεις βαστούν από τότε, ιδιαίτερα στις θετικές επιστήμες. Το βασίλειο του Ισλάμ ηττήθηκε, όχι από τους Σταυροφόρους στους Αγίους Τόπους αλλά ούτε από τις ανίκητες στρατιές των Μογγόλων στην ανατολή. Ήταν η μεταστροφή στον φονταμενταλισμό που ουσιαστικά στέρησε από τους Άραβες τη παντοκρατορία.
Έκτοτε, οι Κούρδοι αποτελούσαν αγκάθι σε κάθε αυτοκρατορία και σε κάθε βασίλειο. Άλλοτε επειδή τους εκτόπισαν και άλλοτε επειδή αναζητούσαν ευνοϊκότερες συνθήκες διαβίωσης, συγκεντρώθηκαν σε μια περιοχή που σήμερα περιλαμβάνονται εδάφη της Τουρκίας, του Ιράκ, της Συρίας και του Ιράν.
Δεν άλλαξαν πολλά πράγματα από τότε. Κανείς δεν ήθελε τους Κούρδους, ή μάλλον κανείς δεν επιθυμούσε να αποκτήσουν δύναμη, μιας και ήταν βέβαιο πως θα επεδίωκαν δικαίως την ανεξαρτησία τους με τη πρώτη ευκαιρία.
Αμέτρητα παραδείγματα όπου οι Κούρδοι εκμεταλλεύτηκαν καταστάσεις σε μια από τις παραπάνω χώρες για να διεκδικήσουν την αυτονομία τους. Όμως μέχρι τώρα, από την δεκαετία του εξήντα και έπειτα, όλες οι προσπάθειες ήταν ανεπιτυχείς. Συνήθως καταπνίγονταν στο αίμα αμάχων με μεθόδους άνανδρες και καταδικαστέες. Κάθε απόπειρα επέφερε επιπλέον περιορισμούς σε ένα λαό που δε θα πάψει μάλλον ποτέ να διεκδικεί το αυτονόητο.
Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα κατά τη διάρκεια του έντονου και ψυχροπολεμικά κατασκευασμένου πολέμου Ιράν-Ιράκ τη δεκαετία του ογδόντα. Όταν το φιλοαμερικανικό τότε Ιράκ, η πιο καλοκουρδισμένη στρατιωτική μηχανή της περιοχής έδειχνε να είχε καθαρίσει με το Ιράν των ακραίων θρησκευτικών ηγετών που απολάμβαναν της Σοβιετικής υποστήριξης, γράφτηκαν από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας των Κούρδων.
Διαβλέποντας την ήττα, οι Σοβιετικοί ενίσχυσαν τους Κούρδους του Ιράν και παραλίγο να υπάρξει ανεξάρτητο κράτος. Θέλησαν έτσι να διατηρήσουν εμπόλεμη κατάσταση στη περιοχή και κατ’ επέκταση να αποκτήσουν μια δεύτερη ευκαιρία στον έλεγχο των πετρελαίων. Δυστυχώς για τους ίδιους τους Κούρδους, που αυτοανακυρήχθηκαν ανεξάρτητοι για περίπου έναν χρόνο, η χαρά δε κράτησε πολύ. Η ανασύνταξη των Ιρανών κατέπνιξε κάθε περεταίρω φιλοδοξία. Έτσι ο απελευθερωτικός αγώνας δε μεταφέρθηκε ποτέ δυτικά προς το γειτονικό Ιράκ όπως ήλπιζε η Μόσχα..
Όμως, ο ανένδοτος των Κούρδων του Ιράκ είχε ήδη αρχίσει με τις ένοπλες ομάδες να κάνουν δειλά κινήσεις. Λίγο αργότερα, ο «κακός» που τότε ήταν «καλός» και σήμερα στα θυμαράκια, ο Σαντάμ Χουσεΐν με χημικά όπλα που αγόρασε προσωπικά από τους μετέπειτα Βρετανούς διώκτες του, τέλειωσε ωμά το όποιο κίνημα. Ξεκλήρισε βομβαρδίζοντας χωριά ολόκληρα, στέλνοντας στο θάνατο εκατοντάδες άμαχους, ακαριαία και με την αμέριστη κάλυψη των «ανθρωπιστών» συμμάχων του.
Μικρή λεπτομέρεια, στο Ιράκ όπως και στην Τουρκία, οι Κούρδοι δεν αποτελούν μια οποιαδήποτε μειονότητα, αλλά αγγίζουν το 1/5 του συνολικού πληθυσμού. Πέρα από τους άδικους θανάτους και τα κομμένα φτερά, από τη δεκαετία του ογδόντα και έπειτα οι Κούρδοι έχασαν κάτι περισσότερο. Την εθνική τους οντότητα.
Μέχρι πρόσφατα, τα τέσσερα κράτη έχουν με τον ένα ή άλλο τρόπο απαγορεύσει την κουρδική γλώσσα, τα έθιμα αλλά και την πολιτική τους εκπροσώπηση. Για είκοσι περίπου χρόνια οι Κούρδοι γνωρίζουν τη ξεχωριστή γλώσσα τους αλλά απαγορεύεται να τη μιλήσουν δημόσια, ενώ μαθαίνουν τις παραδόσεις τους από εξιστορήσεις καθώς δεν είναι σε θέση να τις τελέσουν.
Ανεξάρτητα από το απολυταρχικό του καθεστώτος στο οποίο μεγαλώνουν (το στρατιωτικό κατεστημένο των Τούρκων, τον Δικτάτορα του Ιράκ, το Ιρανικό Παπαδαριό ή τον «εκλεγμένο» Σύριο Πρόεδρο) οι Κούρδοι επιτρέπεται να υπάρχουν μονάχα αν σιωπήσουν, αν παραιτηθούν από διεκδικήσεις και αν απαρνηθούν τη καταγωγή τους.
Μονίμως υποκινούμενοι από μια υπερδύναμη, ανοργάνωτοι και συχνά υπό την καθοδήγηση οπλαρχηγών που τα έσπαγαν κάπου στα μισά, οι Κούρδοι ήταν καταδικασμένοι να αποτύχουν και να μετρούν νεκρούς, ανεξάρτητα από πού άρχιζαν τον αγώνα τους.
Κι όμως, δεν έμεναν ποτέ στο «Δεν Ξεχνώ» αλλά συνέχιζαν προσηλωμένοι στο «Δεν τα Παρατώ». Όπως αποδείχτηκε, ο ιστορικός καθοδηγητής τους εμφανίστηκε σχεδόν στο ξεκάρφωτο. Το Κουρδιστάν απέκτησε ηγέτη, πίσω από τον οποίο στρατεύτηκε σύσσωμο και παραλίγο να τα καταφέρει.
Λίγο πριν τις θηριωδίες στις γειτονικές χώρες, οι Κούρδοι της Τουρκίας είχαν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα, γνωστό και ως PKK. Πρόεδρος ήταν μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία που σταδιακά κατάφερε να γίνει σύμβολο ενός αγώνα και να λατρευτεί όσο κανένας άλλος στο παρελθόν.
Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ή ο Άπο όπως έμεινε στη συνείδηση κάθε Κούρδου.
Προερχόμενος από τα ανατολικά, ο Οτσαλάν δεν ήταν Κούρδος, αλλά Τούρκος. Ίσως να ήταν από οικογένεια Αρμένιων που έκρυβε την καταγωγή της από την εποχή της άγριας γενοκτονίας. Μελετώντας το νεαρό του βιογραφικό, ένας γνώστης ίσως να συμπέρανε πως ο Άπο είχε ακολουθήσει όμοιες σπουδές με έναν τυπικό πράκτορα της ΜΙΤ, της σπουδαιότερης μυστικής υπηρεσίας της χώρας.
Ήδη παντρεμένος με κόρη διαπιστωμένου πράκτορα, ο Οτσαλάν ίδρυσε το PKK, ένα κόμμα αριστερού προσανατολισμού με κουρδικές αποσχιστικές τάσεις. Όμως η κοινοβουλευτική σταδιοδρομία του δε διήρκησε πολύ, καθώς το πραξικόπημα στις αρχές του 1980 επέφερε ραγδαίες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό και με συνοπτικές διαδικασίες το κόμμα τέθηκε εκτός νόμου, ταυτόχρονα με τις κουρδική γλώσσα.
Ήταν τότε, που ο Οτσαλάν πήρε τα βουνά της ανατολής και το PKK από κόμμα μετατράπηκε σε ένοπλο σώμα. Οργανώθηκε στρατός και ξεκίνησε το αντάρτικο. Αντιστεκόταν τόσο σθεναρά, που ουσιαστικά η Τουρκία βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση για περισσότερο από μια δεκαετία. Το ξεκίνημα του ενενήντα βρήκε τον πρώην «καλό» Σαντάμ να ξεπουλιέται από τους συμμάχους του και το Ιράκ ηττημένο έπειτα από το μεγάλο ηγεμονικό Πόλεμο του Κόλπου. Η άλλοτε πολεμική μηχανή φόβητρο είχε διαλυθεί όμως όχι και η χώρα καθώς η Δύση συνθηκολόγησε και αποχώρησε.
Μελετώντας τον δεύτερο Πόλεμο του Κόλπου και τη τρέχουσα κατάσταση μπορεί πλέον να αντιληφθεί κανείς γιατί δεν τερμάτισαν τότε το καθεστώς Σαντάμ Χουσεΐν. Γιατί διάλεξαν ένα μακροχρόνιο αποκλεισμό του Ιράκ, επιτρέποντας μονάχα το «πετρέλαιο αντί φαρμάκων» ώστε να μη διαταράξουν τη παγκόσμια παραγωγή.
Πόσο εύκολη γίνεται η ιστορία εφόσον προσεγγιστεί με εμπορικούς όρους!
Ως αντάλλαγμα για τη συμβολή της στο Πρώτο Πόλεμο, η Τουρκία έλαβε ένα τεράστιο δώρο. Την απαγόρευση πτήσεων στο Βόρειο Ιράκ. Μέχρι τότε, οι Κούρδοι του Ιράκ συνέβαλαν στον αγώνα και οι επιχειρήσεις των Τούρκων σταματούσαν μέχρι την επικράτειά τους. Όχι πια…
Ο επαγγελματικός στρατός καταδίωκε τους αντάρτες εντός του διαλυμένου Ιράκ, αποδίδοντας τα μέγιστα και επικρατώντας κατά κράτος. Οι Κούρδοι που πριν το πραξικόπημα προσδιορίζονταν ως «Τούρκοι Ανατολίτες» από το Κεμαλικό κράτος έδειχναν να χάνουν άλλη μια ευκαιρία.
Ήδη από το 1995 περίπου, η έκβαση ήταν εμφανής και στη χώρα μας. Το Κουρδικό έπαψε να αποτελεί μία εξωτική διαμάχη κάπου στα ψιλά των εφημερίδων και εξελίχτηκε σε πρωτοσέλιδο τα επόμενα χρόνια. Περιοχές ολόκληρες εκκενώνονταν από τον τουρκικό στρατό ή κινδύνευαν λόγω τον εχθροπραξιών. Οι άμαχοι εγκατέλειπαν την ανατολή προς τα μεγάλα αστικά κέντρα. Αρκετοί αποφάσιζαν να καταφύγουν στη Ευρώπη, οπότε από τα τουρκικά παράλια έφταναν με ξύλινες βάρκες στα ελληνικά νησιά.
Από το ’90 η Ελλάδα έδειχνε ανέτοιμη να δεχτεί το κύμα οικονομικών μεταναστών, πόσο μάλλον να ανταπεξέλθει σε ένα ρεύμα προσφύγων.
Ο αριθμός υπήρξε σχετικά μικρός, πρωτόγνωρος όμως. Τα δελτία των λιμενικών δημοσίευαν εθνικότητες, «Κουρδικής καταγωγής» και «Ιρακινός». Βασικά το ίδιο ήταν, μιας και οι Ιρακινοί πρόσφυγες που έφταναν τότε, προέρχονταν από τα βόρεια οπότε στη πλειοψηφία τους ήταν επίσης Κούρδοι.
Σπάνια έμεναν στα νησιά. Οι περισσότεροι συνέχιζαν προς την κεντρική Ευρώπη ή την Σκανδιναβία όπου υπήρχε ήδη πυρήνας ομοεθνών τους. Αρκετοί νέοι κατατάσσονταν στο PKK και αφού εκπαιδεύονταν, επέστρεφαν στη μάχη.
Η Τουρκία έχει κατηγορήσει ανοικτά την Ελλάδα πως διατηρούσε τέτοιου είδους στρατόπεδα, αλλά δε αποδείχτηκε κάτι σχετικό. Σήμερα, από ουδέτερη σκοπιά, λαμβάνοντας υπ’ όψη τους πολιτικούς και τις μυστικές υπηρεσίες κουκουρούκου που διαθέτουμε, έχω σχεδόν πεισθεί για το πόσο ευσταθούσαν οι κατηγορίες τότε.
Μονάχα σε μία περίπτωση είχε δημοσιευτεί σχετικό ρεπορτάζ από γερμανικό περιοδικό. Δύο δημοσιογράφοι φωτογράφησαν ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης του PKK κάπου στην Πελοπόννησο. Κρίμα που στο αμέσως επόμενο τεύχος, το περιοδικό απολογήθηκε για απάτη, μιας και οι «αδίστακτοι» μαχητές επρόκειτο για Αλβανούς που πληρώθηκαν ένα καλό μεροκάματο.
Φυσικά, το ψεύτικο άρθρο δεν αποδεικνύει τίποτα.
Ουδέποτε στο παρελθόν δε θυμάμαι τόση αλληλεγγύη απέναντι σε λαό όπως τους Κούρδους του Άπο. Όλοι ήταν με το μέρος τους, οι πάντες. Ξέχωρα από το δίκαιο ενός απελευθερωτικού αγώνα αλλά και την παραδοσιακή υποστήριξη του αδύναμου, ήταν εμφανή τα σημάδια πως η ελληνική κοινωνία ήταν συντριπτικά υπέρ, για διαφορετικούς λόγους κάθε φορά. Οι εθνικιστές χαίρονταν που ο εχθρός δεχόταν πλήγματα ενώ οι μετριοπαθείς ανακουφίζονταν πως η πανίσχυρη πολεμική μηχανή εστίαζε μακριά από το Αιγαίο.
Επομένως, μην εκπλαγείτε αν κάποτε αποδειχθεί και η στρατιωτική συνδρομή της χώρας μας πέρα από την ηθική. Σε διεθνές επίπεδο, μια τέτοια εξέλιξη έδινε ξεκάθαρη αφορμή πολέμου στην Τουρκία. Τραβηγμένο και μεταξύ μας, δεν το είχε σε τίποτα να επιτεθεί σε μια νατοϊκή χώρα και να προβάλει ποικίλες αξιώσεις! Διατηρούσε το άλλοθι πως κινδύνευε η εθνική της ακεραιότητα από την άσπονδη γείτονα. Στους Έλληνες ήταν ένας αγώνας για την ελευθερία, σε εκείνους όμως ζήτημα ασφάλειας.
Παρόμοια αιτιολόγηση έδωσε το Ισραήλ όταν πρόσφατα εισέβαλε στο Λίβανο, δίχως να υποστεί τις παραμικρές κυρώσεις από οποιοδήποτε διεθνή οργανισμό. Νύχτα θα μας την έπεφταν! Το ότι τη βγάλαμε καθαρή τότε οφείλεται περισσότερο στον αστρολογικό μας χάρτη παρά στη σύνεση που μας χαρακτηρίζει ως έθνος…
Το PKK οργανωνόταν διαρκώς. Ομάδες δρούσαν στα αστικά κέντρα με βομβιστικές επιθέσεις. Παρόμοιες ενέργειες πραγματοποιούνταν στα τουριστικά παράλια το καλοκαίρι, μαζί με εκτεταμένες πυρκαγιές, πλήττοντας ένα σημαντικό οικονομικό έσοδο των Τούρκων.
Όμως ουδέποτε αποδείχτηκε αποτελεσματικό μιας και το αντάρτικο είχε υποχωρήσει δραματικά. Ο Άπο είχε εντοπισθεί στο Συριακό έδαφος απ’ όπου σχεδίαζε τις κινήσεις του PKK. Η Άγκυρα απειλούσε άμεσα με κυρώσεις αν δεν τον παρέδιδαν. Σε αυτό το σημείο και δεδομένου της χρόνιας απομόνωσης της Δαμασκού, μια χερσαία εισβολή δεν ήταν καθόλου τραβηγμένο σενάριο.
Χωρίς να το καθυστερήσει πολύ, η Συρία ξεφορτώθηκε τον Οτσαλάν και κάπου εκεί ξεκινά ένα κρυφτό το οποίο προβλήθηκε αρκετά στη συνέχεια. Ο ηγέτης προσπάθησε να ζητήσει άσυλο όπου μπορούσε φτάνοντας πρώτα στη Ρωσία που τον απέρριψε.
Καμία χώρα δεν ήταν διατεθειμένη να τον δεχτεί, καταστρέφοντας το διεθνές προφίλ της και τις σχέσεις της με την Τουρκία. Ειδικά σε εκείνες που διέθεταν μεγάλο αριθμό Τούρκων μεταναστών, κάτι τέτοιο θα σήμαινε ατέλειωτο κύμα ταραχών.
Όταν έγινε γνωστό πως ο Άπο είχε καταφύγει στη Ρώμη, ακολούθησε πραγματικός χαμός. Ένα πρωτοφανές εμπάργκο ιταλικών προϊόντων που θα ζήλευε και η πλέον οργανωμένη καταναλωτικά χώρα. Επί μέρες οι διπλωματικές σχέσεις των δύο είχαν φτάσει στο απροχώρητο.
Άπαντες τηρούσαν το ηθικό (της μη παράδοσης) αλλά επέμεναν στο συνετό (της μη αμνηστίας ). Έπειτα από ένα σύντομο πέρασμα από την Ολλανδία, ο Άπο φυγαδεύτηκε που αλλού; Στους μαλάκες!
Παρά τη γενικευμένη αλληλεγγύη, δεν υπήρχε περίπτωση να δοθεί άσυλο, όποιος και να κυβερνούσε. Θα ήταν αδιανόητο να παραμείνει στη χώρα μας ο νούμερο ένα «τρομοκράτης» των Τούρκων.
Ο Οτσαλάν έκαιγε και όλοι εξαφανίζονταν, αφήνοντας στον υπουργό εξωτερικών Πάγκαλο να χειριστεί την υπόθεση. Και «Άγιος ο Θεός»…
Άγνωστο αν υπήρχε ουσιαστικό σχέδιο και στοιχειώδης ενημέρωση. Ο Πάγκαλος υποσχέθηκε εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης πως θα έβρισκε χώρα που θα παρείχε άσυλο και δεν έκανε κάτι διαφορετικό από τους υπόλοιπους. Φυγάδευσε τον Άπο εκτός Ευρώπης, στη Κένυα αυτή τη φορά.
Εκείνοι που είχαν συμβουλέψει σχετικά, πόνταραν πως το αντιαμερικανικό κλίμα στο Ναιρόμπι ήταν ιδανικό ώστε να βρει επιτέλους καταφύγιο ο Κούρδος ηγέτης. Κάπως έτσι πρέπει να γνωμοδότησαν τότε. Έβαλαν σε έναν αεροπλάνο τον Οτσαλάν και τον ανέθεσαν στον καλύτερο πράκτορα που διαθέταμε, που κατά τύχη ήταν πόντιος! Αλλά όσο ικανός και να υπήρξε, η υπόθεση ήταν ήδη τελειωμένη.
Το σκεπτικό της ΕΥΠ (ΕΥΔΑΠ είναι το νερό, αυτοί είναι δημόσιο πάλι, αλλά διαφορετικό) δεν ήταν απόλυτα πρόχειρο ή λανθασμένο. Μονάχα που δεν είχαν μελετήσει καλά ένα σημαντικό παράγοντα.
Οι ακραίοι ισλαμιστές που ο κόσμος γνώρισε αργότερα ως Αλ Κάϊντα επιχειρούσαν μπαράζ επιθέσεων ενάντια σε αμερικανικούς στόχους. Οι Κενυάτες βρίσκονταν χρόνια στο στόχαστρο. Όταν μάλιστα μια βομβιστική επίθεση είχε ισοπεδώσει κυριολεκτικά την αμερικάνικη πρεσβεία, οι σχέσεις τους είχαν φτάσει στο αμήν.
Οι Αμερικάνοι του Κλίντωνα έδωσαν μια τελευταία ευκαιρία στους Κενυάτες για εξιλέωση. Συνεργασία ή κυρώσεις. Με συνοπτικές διαδικασίες, με μια κινηματογραφική απαγωγή το σύμβολο ενός αγώνα παγιδεύτηκε από Αμερικανούς και Κενυάτες για να παραδοθεί στα χέρια των πρακτόρων της ΜΙΤ.
Η τουρκική έκδοση της κουρδικής ανεξαρτησίας διακόπηκε άδοξα. Τα πλάνα από τον ναρκωμένο και φιμωμένο εχθρό στη πτήση της επιστροφής κατεύνασε την οργή ενός άλλου λαού. Που έβλεπε επί χρόνια να κινδυνεύει η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας και μετρούσε απώλειες.
Τι ακολούθησε στην Ελλάδα είναι λίγο ή πολύ γνωστό. Απλά θα ήθελα να μείνω στον Πάγκαλο. Άσχετα αν τον εκτιμώ ως πολιτικό ή αν είχε τις ικανότητες για να χειριστεί δεδομένη κατάσταση και υπουργείο, πρέπει να επαναλάβω δημόσια πως δεν έχω λυπηθεί άνθρωπο όπως εκείνον τότε.
Οι δικοί του είχαν λακίσει καιρό πριν, αφήνοντας τον να λουστεί μόνος τις εξελίξεις. Η κοινή γνώμη, αντιπολίτευση και τύπος τον έβριζαν από το πρωί ως το βράδυ. Οι Τούρκοι έβλεπαν στο πρόσωπό του έναν προδότη, εχθρό της πατρίδας. Και οι Αμερικάνοι του επαναλάμβαναν διαρκώς σε πόσο μεγάλο ολίσθημα υπέπεσε που δεν τους ενημέρωσε. Τον μισούσαν, όλοι, ταυτόχρονα!
Δε του συγχώρησαν ένα φιάσκο όπου δεν έφταιγε πουθενά.
Από τις αρχές του 1998 που συνέβη το περιστατικό, ο Άπο βρίσκεται ισόβια φυλακισμένος στις τουρκικές φυλακές έπειτα από μια δίκη παρωδία και εξυπηρετεί ανοικτά τα συμφέροντα των Τούρκων. Έχει εκδώσει σειρά βιβλίων όπου με στροφή 180 μοιρών προτρέπει τους συντρόφους του να κυρήξουν εκεχειρία και να προχωρήσουν σε διαπραγματεύσεις.
Κάποια στιγμή, μήνυσε (από τις φυλακές) το ελληνικό κράτος για αθέτηση της δέσμευσής του, ζητώντας 20,100 ευρώ, ποσό αστείο συγκρινόμενο με τα έσοδα των βιβλίων του. Η υπόθεσή του απορρίφτηκε και δεν αποζημιώθηκε ποτέ.
Οι απανταχού Κούρδοι δεν έπαψαν να τον αγαπούν μιας και παραμένει αδιάψευστο σύμβολο του αγώνα τους, έστω και αν δε συμμερίζονται πλέον τα λεγόμενα του. Στο πρόσωπό του βλέπουν ό,τι οι Νοτιοαφρικανοί στον Μαντέλα και οι Παλαιστίνιοι στον συγχωρεμένο Αραφάτ. Μια ελπίδα.
Καθαρά από τύχη, η σχέση Ελλήνων και Τούρκων επανήλθε σε φυσιολογικά πλαίσια αμέσως μετά, με τους διαδοχικούς σεισμούς στις δύο χώρες και την πολιτική αλληλοβοήθειας. Κάπου εκεί έπαψε και η υπέρμετρη αλληλεγγύη στο εσωτερικό.
Θα είχαμε ξεχάσει εντελώς το Κουρδικό αν δεν προέκυπτε ο «ανένδοτος» του Πλανητομαλάκα ενάντια στην αόρατη τρομοκρατία.
Με ανύπαρκτη αιτιολόγηση εισέβαλε δεύτερη φορά στο διαλυμένο Ιράκ και πραγματοποίησε εκείνο που δεν τόλμησε ο Πλανητοπατέρας του. Την κατοχή της χώρας, 15 περίπου χρόνια μετά τη πρώτη επίθεση. Δεν ήταν τόσο ανόητη κίνηση καθώς είχαν διαφοροποιηθεί κατά πολύ τα δεδομένα στη παγκόσμια οικονομία.
Οι σύμμαχοι πληρώνουν καθημερινά βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες ζωές και μάταια πειραματίζονται σε αδόκιμες συνταγές ώστε να σταθεροποιήσουν τη κατάσταση και να αποχωρήσουν το συντομότερο.
Συγκεντρώνουν σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων τις δυο κυρίαρχες μουσουλμανικές ομάδες, τους Σηϊτες και τους Σουνίτες ενώ για πρώτη φορά συνομιλούν ισότιμα με μία τρίτη… τους Κούρδους του Β.Ιράκ!
Οι Κούρδοι είναι μαθημένοι ώστε να παίζουν παιχνίδι τρίτων μια ζωή αλλά δε τους νοιάζει, αρκεί να μην αποκλείεται το ενδεχόμενο ανεξαρτησίας. Περιέργως, όπως όλα δείχνουν, πλησιάζουν απελπιστικά κοντά στο ατέρμονο όνειρό τους, χωρίς μάλιστα να χρειαστεί να πιάσουν όπλο ξανά.
Αποτέλεσαν την αφορμή να τα σπάσουν οι Αμερικανοί με τους Τούρκους, όταν οι πρώτοι απαγόρευσαν ρητά στους στρατηγικούς τους συμμάχους να προχωρήσουν σε παράλληλες επιχειρήσεις κατά την εισβολή. Ουσιαστικά άφησαν τους Κούρδους να ελέγξουν οι ίδιοι τις περιοχές τους, όπως και συμβαίνει έκτοτε. Ήταν μια προνοητική κίνηση καλής θέλησης.
Μια κίνηση που εξυπηρέτησε αρκετά τους ίδιους αλλά δυναμίτισε ολόκληρη την περιοχή, εμπλέκοντας ταυτόχρονα και τις άλλες δυο χώρες που βρίσκονται εκτός παιχνιδιού, το Ιράν και η Συρία.
Δεν ήταν διόλου τυχαίο ή αφελές όταν ο Πλανητομαλάκας δήλωνε λίστα χωρών στον «άξονα του Κακού», κάτι σαν τα προσεχώς στο σινεμά. Να σας θυμίσω απλά πως στη κορυφή της λίστας βρισκόταν το Ιράν και ακολουθούσε η επίσης «σατανική» Συρία!
Το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός Κουρδιστάν, έστω στο Βόρειο Ιράκ δεν είναι καθόλου μακρινό. Αντίθετα ίσως να αποτελεί η αποδοτικότερη λύση ώστε να απεμπλακούν μια και έξω οι κατοχικές δυνάμεις από την περιοχή.
Άσχετα τι μπορεί να ακολουθήσει…
Είναι όμως τόσο αθώα, επική ή ρομαντική τούτη η ξαφνική μεταστροφή;
Μια περιγραφή του νέου κράτους ίσως βοηθήσει να καταλήξετε στα δικά σας συμπεράσματα.
Αν με κάποιο τρόπο και κάμποση αφέλεια, τα 3,5 εμπλεκόμενα κράτη υποχωρούσαν αύριο κιόλας, το Κουρδιστάν θα ήταν ένα τεράστιο κράτος. Όχι τόσο επειδή θα ζούσαν 30 εκατομμύρια ομοεθνείς σε έναν ορεινό όγκο. Ούτε επειδή θα είχε ομογένεια σε Ευρώπη και Αμερική μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ελληνική.
Το Κουρδιστάν δε θα ήταν απλά ακόμη ένα «Σταν» με παράδοση χιλιάδων ετών. Θα γινόταν αυτόματα η 6η πετρελαιοπαραγωγός δύναμη στον κόσμο, υπολογίζοντας μονάχα τις πηγές στα εδάφη του Ιράκ. Ενώ στα εδάφη του θα βρίσκονται τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα στη γη. Ανακαλύφτηκαν πρόσφατα, κάτι που σημαίνει πως αν ποτέ υπάρξει Κουρδιστάν, θα πρωταγωνιστεί όλο και περισσότερο στο διεθνές στερέωμα!
Δεν αλλάζει πολύ στην πράξη, αν δηλαδή ανεξαρτητοποιηθεί ένα μέρος του Κουρδιστάν, το Ιρακινό. Στην πιο ρεαλιστική εκδοχή, μιλάμε για ένα νεοσύστατο κράτος δέκα εκατομμυρίων. Πληθυσμιακά ομοιογενές και οικονομικά εύρωστο, θα βρίσκεται σε διαρκή διαμάχη με τους γείτονες και δεν θα αποτελέσει αυτό που λένε «παράγοντα σταθερότητας» στην περιοχή.
Θα αποτελέσει όμως πεδίο εκμετάλλευσης των μεγάλων Αμερικανικών εταιρειών αφού παρά την σημερινή κατοχή, οι εν λόγω πηγές δεν ανήκουν στις ίδιες αλλά σε ανταγωνιστικές Ρωσικές και Γαλλικές. Είναι τόσο ισχυρά τα συμβόλαια που έχουν, πού ούτε ο διάβολος ο ίδιος δε μπορεί να τα σπάσει!
Τι γίνεται όμως στη περίπτωση που οι πηγές ανήκουν σε διαφορετικό κράτος;;;
Αν καταφέρετε να βρείτε απάντηση, θα λύσετε το μυστήριο.
Επίσης, αν ένα έθνος οφείλει την ύπαρξή του στην υπερδύναμη, θεωρείτε σώφρων να κλείσει νέες συμφωνίες… με τους άλλους;;;
Εφόσον πλησιάζουμε σε παρόμοιο σκεπτικό, ίσως τα χαζά τότε λόγια αποδειχτούν προφητικά. Όχι μόνο ως προειδοποίηση στους διασυνοριακούς «κακούς» προτού εμπλακούν μελλοντικά. Αλλά και ως «προσεχώς πόλεμος» αν ο εθνικισμός οδηγήσει σε ιδέες του στυλ «Μεγάλο Κουρδιστάν» και κλιμακωθεί μια διαρκής ένταση.
Το μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί ο χειρισμός των Αμερικάνων με τους ριγμένους Τούρκους. Η εκλογή διαφορετικού προέδρου εξυπηρετεί σε μια φαινομενικά αλλαγή προσέγγισης.
Μια στενότερη σχέση σε αμυντικά και γεωπολιτικά θέματα; Εντατικές πιέσεις για ένταξη της Τουρκία στη Ευρωπαϊκή Ένωση;
«Του πόυστη, κάτι θα δώσουν» όπως συχνά διατυπώνεται σε κορυφαίους διπλωματικούς κύκλους…
Για την ιστορία, στα πλαίσια της τουρκικής ένταξης, έχουν γίνει μερικές υποχωρήσεις στο εσωτερικό της και πλέον η κουρδική γλώσσα έπαψε να βρίσκεται στην παρανομία. Πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, έχει τερματιστεί και το κουρδικό αντάρτικο. Οι περισσότεροι ασχολούνται με το ρευστό πολιτικό σκηνικό παρά με τον «ανατολικό κίνδυνο», για την ώρα. Όσο για το PKK, παραμένει εκτός νόμου, ενώ έπειτα από τη παράκρουση στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα, συνήθως γίνονται αναφορές για τρομοκρατική οργάνωση από τα διεθνή ΜΜΕ.
Επίσης ακούγεται κάπως ειρωνικό, αλλά το αναμενόμενο Κουρδικό κράτος δε θα περιλαμβάνει ούτε σπιθαμή τουρκικής γης, εκείνη που διεκδικούσε επί πολλά χρόνια.
Δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος να πιθανολογώ για κάτι που αργά ή γρήγορα θα ξεκαθαρίσει στην αέναη σαπουνόπερα των 8.
Όπως και να έχει…
Είτε πρόκειται για δικαίωση της άσβεστης δίψας ενός λαού για ανεξαρτησία.
Είτε μεταφράζεται ως ένα τυχαίο συμβάν στο στίβο της παγκόσμιας οικονομίας.
Είτε κοσμεί τη βιβλιοθήκη των παιδιών σας ως κλασικό παραμύθι.
Το Κουρδιστάν υπάρχει!
Σίγουρα θα το βρούμε μπροστά μας.
…
Είναι ανόητο να εξετάζουμε την ιστορία ή τις πράξεις ενός λαού με όρους «καλού» και «κακού». Όμοια και μια προσωπικότητα.
Δεν είχα καμία διάθεση να παραθέσω κάτι που βρίσκεται τεκμηριωμένο στις σελίδες κάποιου εξειδικευμένου περιοδικού. Μοιράστηκα με αφέλεια την προσωπική μου άποψη και οπτική πάνω σε ένα ζήτημα που απασχόλησε αρκετά στο παρελθόν και ενδεχομένως να επανέλθει σύντομα στο προσκήνιο.
Ήταν μια ηθική δέσμευση σε έναν καινούριο φίλο, ένας μακρόσυρτος πρόλογος για μια ανθρώπινη ιστορία που με ταρακούνησε κάμποσο και δεσμεύομαι να σας μεταφέρω με τη πρώτη ευκαιρία.

(απεικονίζεται πλασματικός χάρτης του Κουρδιστάν)

Προς Βορρά

Ένα τραγούδι κόλλησε απόψε. Ήταν τόσο δυνατό κι ας το άκουγα πρώτη φορά. Έπαιξε και δεύτερη μέχρι που χάθηκε ο λογαριασμός. Και κάπου εκεί αποφάσισα να το μοιραστώ μαζί σας. Όχι πως δεν θα το βρείτε κάπου αλλού, για να πάρετε μια ιδέα περισσότερο.
Ή έστω, να διαβάσετε που μου άφησε.
Φυσικά δε γνωρίζω ισπανικά, λιγκάκι μόνο. Όμως μιας και πλησιάζει η ώρα που θα πηδάω κι εγώ μάντρες και θα τρυπώνω λαθραία σε βαπόρια για τα Νησιά του Πάσχα, είπα να τα φρεσκάρω μια στάλα!
Ελάχιστα άλλαξα, πάνω κάτω αυτό πρέπει να είναι. Αν κάποιος διαπιστώσει μια ομοιότητα στη γλώσσα, δεν είναι μεταφορά στην ποθική, αλλά η κύρια αιτία που ασχολήθηκα παραπάνω!
Οι στίχοι του διηγούνται την περιπέτεια ενός μετανάστη που ξεκινά για να περάσει παράνομα στις ΗΠΑ και γράφτηκαν με τρόπο όχι στενάχωρο αλλά παλικαρίσιο. Γί' αυτό αν εμφανίζεται και κανένα μπινελίκι, δε χάλασε ο κόσμος.

Pal Norte από Calle 13 και συμμετοχή από Orishas

(μοιρολόι):
Ένα ζευγάρι πόδια που αναπνέουν
Δηλητήριο από φίδια
Προς τη φορά του ανέμου
Προχωρώ και βγάζω νερό καυτό

(εκφωνητής):
Η μέρα ξεκίνησε μ’ ενθουσιασμό και χαρά

(διάλογος)
- Μου λέει… Διαβατήριο!
- Για πού το έβαλες ρε φωστήρα; Σε μια τόσο άσχημη νύχτα;
- Κωλώνεις;
- Κοίτα τον δρόμο… είναι χάλια!
- Όχι φιλαράκι, πως σου ήρθε αυτό, ο δρόμος είναι το λιγότερο
- Αυτό που σε νοιάζει είναι να υπάρξει μάχη.

(τραγούδι)
Σας έχω αντίδοτο
Για εσάς δίχως ταυτότητα
Είμαστε φτυστοί…
Με αυτούς που ήρθαν ακάλεστοι

Είμαι ήσυχος
Για αυτούς που δεν είναι πια εδώ
Για αυτούς που είναι
Και αυτούς που έρχονται

Ένας νομάδας χωρίς πορεία
Την αρνητική ενέργεια, την κάνω να σέρνεται
Με οπλές σαν το κατσίκι
Ξεκινώ να διασχίσω την ήπειρο ολόκληρη

Δίχως πυξίδα, δίχως ρολόι, δίχως πρόγραμμα
Κι αν όχι από τους θρύλους,
Τότε σίγουρα από τις ιστορίες σε κονσέρβα
Από τις αφηγήσεις που το φεγγάρι μετρά ξανά
Έμαθα να βαδίζω χωρίς χάρτη
Να βολτάρω δίχως προμήθειες και πολυτέλειες
Προστατευμένος από τους αγίους και τα γιατροσόφια

Έμαθα να γράφω πίπες στο τεφτέρι μου
Και με την ίδια γλώσσα να κινώ τον πλανήτη ολόκληρο
Έμαθα πως στο χωριό μου ακόμη προσεύχονται επειδή
Οι γαμημένες αρχές και η πουτάνα εξουσία
Ακόμη κινούνται κάτω από το τραπέζι
Έμαθα να καταπίνω τη θλίψη με σερβέζες (μπύρα μεξικάνικη)

Τα αφεντικά μου, από το βουνό τους φτύνω
Και από το σάλιο μου μονάχα, τη σαμπάνια τους δηλητηριάζω
Τη σαμπάνια τους δηλητηριάζω…

(μονόλογος)
Και τη βγάζω με ρούμι…
Στο χαμόγελό σου βλέπω έναν μαχητή
Μια περιπέτεια, ένα κίνημα
Τη γλώσσα σου, τη προφορά σου
Θέλω να ανακαλύψω
Ό,τι έχει ήδη ανακαλυφτεί

Είμαι μετανάστης, αυτό το άθλημά μου
Σήμερα πάω βόρεια
Χωρίς διαβατήριο, χωρίς μεταφορικό
Πεζός, με τα πόδια
Δε με νοιάζει, φιλαράκι
Ξεδιψώ με τις εικόνες που οι μαθητές μου αποτυπώνουν

Πεζοπορώ με μια σειρά τοπίων στο σακίδιο μου
Οργώνω μπροστά με βιταμίνες χλωροφύλλης
Προελαύνω μένα κομποσκοίνι που τα νώτα μου φυλάει.

Ονειρεύομαι να διασχίσω τον μεσημβρινό
Κυλώντας με το κουάτρο (μπαγλαμά!) του Αουρέλιο (Καζαντζίδης!)
Και βιαστικά φτάνω στο άκρο νωρίς
Στην έρημο με τα πόδια μου ψημένα

Πάμε κάτω από τη γη σαν τυφλοπόντικες
Θα τον περάσω τον τοίχο
Είμαι ένας εισβολέας με ταυτότητα μοναχικού
Και γι’ αυτό τον λόγο γίνομαι βουτηχτής
Και βουτάω κάτω από τη γη

Έτσι δε θα με πάρουν πρέφα οι φρουροί, δε θα με μυρίσουν τα σκυλιά
Γιαγιά, μην ανησυχείς, ξέρεις τ κρέμεται στο λαιμό μου
Η Παναγιά τα Γουαδελούπης (της Τήνου!)

(επίλογος)
Για τους μετανάστες στον κόσμο όλο
Έτσι πάει αυτό… Calle 13

Σας έχω αντίδοτο
Για εσάς δίχως ταυτότητα:
Είμαστε φτυστοί…
Με αυτούς που ήρθαν ακάλεστοι

Είμαι ήσυχος
Για αυτούς που δεν είναι πια εδώ
Για αυτούς που είναι
Και αυτούς που έρχονται
(εκφωνητής)

Τούτη η καλλιτεχνική-πολιτισμική παραγωγή
Φτιάχτηκε με αγάπη και προσπάθεια
Ας την πούμε ένα κάλεσμα θέλησης
Και ελπίζω για τον καθένα. Τον καθένα!

Λαθραναγνώστης και καπνιστής

(φωτογραφία: Lili E. Ilieva)
Μια σύντομη ιστορία για νέους φιλόδοξους blogger.

Φειδίας (εκτενής περίληψη)

Ο "Φειδίας" (Αιώνια Ψειρού) ή "Forever incarcerated"αποτελεί μια δουλειά για την οποία δε θα ντρεπόμουν καθόλου και θα την υπέγραφα δίχως ψευδώνυμο. Ολοκληρώθηκε πριν περίπου ένα χρόνο και παραλίγο να εκδοθεί στα αγγλικά.

Λεπτομέρειες κάποια άλλη στιγμή.

Κύρια αιτία που ανεβάζω την περίληψη είναι τα εγκαίνια του μουσείου της Ακρόπολης. Για το επετειακό του θέματος!

Το κείμενο γράφτηκε πρόχειρα ένα άδειο μεσημέρι στο σκονισμένο, οπότε μην έχετε μεγάλες απαιτήσεις. Φτιάχτηκε για να μη επαναλαμβάνω διαρκώς την ίδια ιστορία προφορικά σε μια εποχή που οι περισσότερες συζητήσεις είχαν να κάνουν με την εξέλιξή του ως βιβλίο.

Αφορά την πρωτότυπη εκδοχή του, εκείνης των 125 περίπου σελίδων, μιας και αργότερα περιορίστηκε στις 100, ενώ αρκετές αλλαγές έγιναν στο περιεχόμενο, ύστερα από υποδείξεις του πρακτορείου που το είχε αναλάβει.

Εμένα τούτη εδώ μου άρεσε, με αυτή διασκέδασα και σας την παρουσιάζω!
...

Κάπου στην ορεινή Πελοπόννησο βρισκόταν μια ξεχασμένη βάση του πολεμικού ναυτικού μέσα στο κούφιο βουνό Αετόκορφο. Το σχεδιαζόμενο κρυφό στρατηγείο της εποχής της «Κόκκινης Απειλής» και μετέπειτα ψυχροπολεμικό πυρηνικό καταφύγιο δεν είχε επανδρωθεί ποτέ. Υπήρχε μονάχα για να αντισταθμίζει τις σπατάλες και την κακοδιαχείριση κονδυλίων στο πέρασμα του χρόνου.
Όταν μια καταστροφική πυρκαγιά ξεγύμνωσε το βουνό, μια μικρή οικολογική οργάνωση ζήτησε την απομάκρυνση της βάσης από την περιοχή. Σε φορτισμένο κλίμα, δόθηκε εντολή εκκένωσης και στήθηκε μια επική επιχείρηση.
Δυο ναύτες που είχαν επωμισθεί με το άδειασμα των ψυγείων από τα αργεντίνικα κρέατα του ’60, ανακάλυψαν κάτι πολύ περίεργο. Ένα κατεψυγμένο μικρό πράσινο ανθρωπάκι, μαζεμένο σε εμβρυϊκή στάση. Το περιστατικό κουκουλώθηκε εγκαίρως και έλαβε γνώση το Πεντάγωνο.
Ναύαρχοι και στρατηγοί εξέταζαν όλα τα ενδεχόμενα, από ύπαρξη εξωγήινων έως πιθανή εμπλοκή της μαφίας καθώς ανέμεναν την επίσημη ενημέρωση από το Ναυτικό Νοσοκομείο. Ώρες ολόκληρες κατασκεύαζαν σενάρια για να δικαιολογηθούν εάν το συμβάν διέρρεε στον τύπο.
Ξάφνου, το τηλέφωνο χτυπά. Οι γιατροί έκπληκτοι διαπίστωσαν πως το ανθρωπάκι είχε καταψυχθεί με μια άγνωστη μέθοδο και παρέμενε ζωντανό. Αφού κατάφεραν να το επαναφέρουν, εκείνο άρχισε να τους μιλάει αρχαία ελληνικά!
Ονομαστοί επιστήμονες κλήθηκαν να δώσουν απαντήσεις. Εξετάζοντας εξονυχιστικά κάθε παράμετρο και συγκαλώντας ανελέητα συμβούλια κατέληξαν να δεχθούν τους ισχυρισμούς του. Το μικρό ανθρωπάκι δεν ήταν άλλος από τον φημισμένο Φειδία, τον διάσημο γλύπτη του Χρυσού Αιώνα!
Ο Φειδίας, ουσιαστικά ο πρώτος μεγαλοεργολάβος που καταγράφεται στην ιστορία, είχε κατηγορηθεί για απάτες στην Αθήνα και γλύτωσε τον θάνατο εξαιτίας της φιλίας του με τον Περικλή. Στη συνέχεια βρέθηκε στην Ολυμπία όπου επίσης μπλέχτηκε σε σκάνδαλα. Ελλείψει πολιτικής κάλυψης φυλακίστηκε. Όμως επειδή είχε ξεκινήσει μεγάλος πόλεμος, τον οδήγησαν στον Ταύγετο και η υπόθεσή του μπήκε κυριολεκτικά στον... πάγο. Όπως φάνηκε, κάτι δεν πήγε καλά και η δίκη δεν έγινε ποτέ. Άγνωστο πως ακριβώς βρέθηκε στα ψυγεία, ο Φειδίας αποτέλεσε το σημαντικότερο αρχαιολογικό εύρημα όλων των εποχών!
Υπό έντονη μυστικοπάθεια, ο Φειδίας έμενε καλά φυλαγμένος σε μια απομονωμένη πτέρυγα του νοσοκομείου, ενώ όλοι περίμεναν να λάβει γνώση ο πρωθυπουργός που μόλις επέστρεφε από μια άκρως αποτυχημένη σύνοδο του εξωτερικού.
Περικυκλωμένος από τους στενούς του συμβούλους, ο πρωθυπουργός Σεμπούχας δέχθηκε τον Υπ.Άμυνας με το επιτελείο του. Η είδηση εξέπληξε άπαντες, που συμφώνησαν πως έπρεπε να διαχειριστούν σχολαστικά την υπόθεση, μιας και ο Φειδίας αποτελούσε πλέον ένα πολύτιμο κεφάλαιο για το έθνος, την ιστορία και φυσικά το... κυβερνών κόμμα!
Ακολούθησε κλειστό συμβούλιο, όπου οι επιστήμονες δήλωσαν τις επιφυλάξεις τους για την επικείμενη αποκάλυψη. Ανησυχούσαν για την κατάσταση μετά από 25 αιώνα κατάψυξης ενώ είχαν να αντιμετωπίσουν ένα εξίσου σοβαρό ζήτημα. Ο Φειδίας, μιλούσε μεν αρχαία, αλλά μιλούσε... βλάχικα! Θεωρούσαν απαράδεκτο να τον παρουσιάσουν στη δεδομένη κατάσταση, αφού θα είχε τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα, καταρρίπτοντας σε μία νύχτα την εντύπωση της ανθρωπότητας για το... ατσαλάκωτο των αρχαίων μας προγόνων.
Μπροστά στο αδιέξοδο, ένας στρατηγός μίλησε για ένα εφαρμοσμένο σύστημα των Νατοϊκών κατά τους πρόσφατους ηγεμονικούς πολέμους. Εκμυστηρεύτηκε πως για να αποφύγουν τη χρονοβόρα διαδικασία μετάφρασης με τους εκάστοτε κρατούμενους, είχαν επινοήσει ένα σύστημα όπου με την χρήση ηλεκτροδίων και την πάροδο ενός εικοσιτετραώρου, οι φυλακισμένοι μάθαιναν άπταιστα αγγλικά! Έτσι, οι όποιες ανακρίσεις γίνονταν εύκολα, γρήγορα και απλά, αμερικάνικα!
Αρχικά, η ιδέα να μάθει αγγλικά ο Φειδίας εγκαταλείφθηκε αμέσως, μιας και το πιθανότερο ήταν να τον κλέψουν και ο ζωντανός εθνικός μας πλούτος να κοσμεί κάποιο ονομαστό μουσείο ή στην καλύτερη να βόσκει κοπάδια τεξανών εκατομμυριούχων. Όμως, κάποιος δήλωσε πως το σύστημα είχε βγει στο εμπόριο και διάφορα πανεπιστημιακά ιδρύματα είχαν αναλάβει να προσαρμόσουν τη γλώσσα. Έμαθαν πως σε ένα εργαστήριο του Παν. Αιγαίου, ένα ζευγάρι δούλευε πάνω στην ελληνική έκδοση.
Αφού στήθηκε μια κινηματογραφική επιχείρηση που έφερε το ζευγάρι στο Πεντάγωνο, απογοητεύτηκαν όλοι όταν πληροφορήθηκαν επίσημα πως τόσο καιρό... τα έξυναν! Πέρα από τα αγγλικά, το σύστημα είχε ουσιαστικά ολοκληρωθεί για τα ισπανικά και τα γιαπωνέζικα. Για διάφορους λόγους, απορρίφτηκαν τα ισπανικά και η μόνη εφικτή λύση βρισκόταν στα χέρια του Σεμπόυχα. Εκείνος σήκωσε το τηλέφωνο και έδωσε εντολή να προχωρήσουν. Η Μυρτώ Γιαμαμότο επέστρεψε εσπευσμένα από την πρεσβεία μας στο Τόκιο και της ανατέθηκε μόνιμη παρουσία δίπλα στον Φειδία.
Συγκλήθηκε υπουργικό συμβούλιο όπου ο καθένας έριχνε τις προτάσεις του στο τραπέζι. Αν και η κυρίως κόντρα ήταν μεταξύ Πολιτισμού και Τουρισμού, ο Εσωτερικών με την υποστήριξη των συμβούλων του Σεμπούχα έδειχνε να διατηρεί το πάνω χέρι. Η χώρα βάδιζε προς νέες εκλογές και ο Φειδίας φάνταζε ως μια αναπάντεχη, ίσως μοναδική ευκαιρία ώστε να αποφύγουν τον επικείμενο καταποντισμό.
Η αποκάλυψη μετατέθηκε χρονικά. Όμως για να πεισθεί μερίδα υπουργών που παρέμενε επιφυλακτική για την όλη κατάσταση, δόθηκε εντολή για την πρώτη incognito έξοδο του Αρχαίου. Με μαύρα τζιπ και συνοδεία, ο Φειδίας βρέθηκε στην Ακρόπολη. Για αρκετή ώρα και χωρίς επεξηγήσεις άρχισε να ρίχνει καντήλια σε άπταιστα γιαπωνέζικα για την κατάσταση που αντίκρισε, αποστομώνοντας τους τριγύρω επισκέπτες. Αναρωτήθηκε που πήγε το άγαλμα της Αθηνάς και όταν κατάφεραν να τον ηρεμήσουν, προσπάθησε να κατατοπισθεί.
Κοιτούσε τα μάρμαρα από την εποχή του και υποδείκνυε περιοχές που δεν είχαν ανασκαφεί. Οι ακόλουθοί κατέγραφαν την κάθε του λέξη και μέσα σε μερικούς μήνες ανακάλυψαν μια σειρά σημαντικών μνημείων, τα περισσότερα ανέπαφα στο πέρασμα των αιώνων!
Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, ο Φειδίας διατηρήθηκε έγκλειστος στο Μέγαρο Μαξίμου, ειδικοί εξέταζαν το ζωντανό θαύμα, συνομιλούσαν κυριολεκτικά με την ιστορία ενώ ταυτόχρονα προσπαθούσαν να τον ενσωματώσουν με την σημερινή πραγματικότητα.
Μια καλοκαιρινή βραδιά, η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου έδινε στο ΟΑΚΑ το τελευταίο της αγώνα για τα προκριματικά του μουντιάλ με αντίπαλο την Λιθουανία. Εύκολο παιχνίδι κόντρα σε μια φαινομενικά εύκολη αλλά και αδιάφορη ομάδα. Οι επικοινωνιολόγοι γνώριζαν πως η Κυβέρνηση έπρεπε να πετάξει εκεί το τελευταίο της χαρτί, μήπως και καταφέρει να επανεκλεγεί.
Τα τσιράκια του Σεμπούχα τα είχαν οργανώσει όλα στην εντέλεια. Με την λήξη του αγώνα, μέσα στην γενική ευφορία και το πατριωτικό αίσθημα, ο πρωθυπουργός θα ανακοίνωνε εκλογές. Είχαν προαναγγείλει το γεγονός και περίμεναν τον διαιτητή να σφυρίξει την λήξη.
Όμως, σε ένα από τα περίεργα παιχνίδια της τύχης, η Εθνική, παρά τα πέντε δοκάρια έμεινε στο μηδέν και αποκλείστηκε. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, ο Σεμπούχας με την κουστωδία του έπρεπε να σκαρφιστεί κάτι για να αποφύγει την σταύρωση, σίγουρα όχι την εκλογική.
Με ηχηρές αποδοκιμασίες στο βάθος, ο πρωθυπουργός απευθύνεται στους δημοσιογράφους και δίχως αναφορά σε εκλογές, ανακοινώνει την σπουδαία επιστημονική ανακάλυψη!
Σειρά πήραν οι γαλανόλευκες και τα κορναρίσματα. Καμία αθλητική επιτυχία από το παρελθόν δεν μπορούσε να συγκριθεί με αυτό που ακολούθησε. Πανηγύρια και ένας άκρατος εθνικισμός. Ένα δίλεπτο βίντεο-ντοκουμέντο έπαιζε νυχθημερόν στα κανάλια ενώ μαϊντανοί κάθε είδους σχολίαζαν ποικιλοτρόπως, πάντα θετικά το γεγονός.
Περισσότερο ωφελημένοι οι τηλεοπτικοί αρχαιολάγνοι του τελεμάρκετιν που πραγματικά ξεπούλησαν μιλώντας για έναν νέο μεσσία, ενώ οι δωδεκαθεϊστές δεν προλάβαιναν να καταγράφουν καινούρια μέλη.
Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν αισθητή ανάκαμψη του κυβερνώντος κόμματος, που όμως απείχε αρκετά από την επιτυχία. Καθώς οι πάντες, δημοσιογράφοι, κατάσκοποι και κάθε λογής ρουφιάνοι προσπαθούσαν μάταια να εντοπίσουν την κρυψώνα του Φειδία, η διεθνής κοινή γνώμη επικεντρώθηκε στην Ελλάδα. Στην Ακρόπολη δεν έπεφτε καρφίτσα ενώ τα ξενοδοχεία με τις διπλασιασμένες τιμές ήταν κλεισμένα για μήνες μπροστά. Πέρα από την απρόσμενη οικονομική ανάκαμψη, ο Φειδίας κατάφερε να χτυπήσει στη καρδιά της ψυχοσύνθεσης του Έλληνα!
Ενώ ο Φειδίας είχε γίνει το ίδιο περιζήτητος με τον Μπιν Λάντεν, μια διάσημη ιδιοκτήτρια γκαλερί και πλασιέ χαλιών στα κανάλια, χρησιμοποιώντας τις διασυνδέσεις της κατάφερε να εντοπίσει τον Αρχαίο στο Μαξίμου. Μόλις έγινε αντιληπτή, εκβίασε καταστάσεις και ζήτησε να συναντηθεί μαζί του. Καλύπτοντας προσωπικές φιλοδοξίες, εξαργύρωσε το μυστικό, πείθοντας τον Φειδία να ασχοληθεί ξανά με την γλυπτική.
Έτσι καθώς εκείνος έφτιαχνέ μικρά αγαλματίδια, η Λουράκη, περήφανη για την ηλικία του δημιουργού, τα πουλούσε σε αστρονομικές τιμές στο εξωτερικό. Μέχρι που έπεσε καρφωτή και συνελήφθη για... αρχαιοκαπηλία!
Όσο περνούσε ο καιρός με τον Φειδία άφαντο, το φαινόμενο εξασθενούσε ενώ ταυτόχρονα η αντιπολίτευση καλλιεργούσε ένα ρεύμα αμφισβήτησης και εκνευρισμού.
Για να αντιμετωπίσει την οργή μερίδας των ψηφοφόρων του, ο Σεμπούχας διοργανώνει ανοικτή συγκέντρωση στο Κέντρο της Αθήνας, υποσχόμενος την πρώτη δημόσια εμφάνιση του Φειδία. Ένα Σαββατόβραδο λοιπόν, οι κεντρικές πλατείες γεμίζουν από κόσμο και γιγαντοοθόνες. Με τη Μυρτώ πάντα στο πλάι για τις μεταφράσεις, το πλήθος παραληρούσε στο γενικόλογο διάγγελμα του Φειδία.
Την ίδια στιγμή, οι αντιπρόσωποι ενός μικρού αριστερού κόμματος, εκμεταλλευόμενοι την πολυκοσμία μάζευαν υπογραφές. Δεχόμενοι την ορθότητα των δεδομένων που τους παρουσίασε η Κυβέρνηση, είχαν ξεκινήσει αγώνα για την επιστροφή των Ελγινείων Μαρμάρων! Ήξεραν πως θα το πετύχαιναν σίγουρα εάν έβαζαν μπροστάρη τον ίδιο τον δημιουργό τους! Με τα πολλά, συγκέντρωσαν 2 εκατομμύρια υπογραφές!
Ο Σεμπούχας και τα τσιράκια του είχαν επικεντρωθεί στην εκλογική νίκη και αδιαφόρησαν για το ρεύμα. Θεωρούσαν άκαιρη την οποιαδήποτε διεθνή διένεξη. Αντί αυτού, θεώρησαν σκόπιμο να διαρρεύσουν το ψηφοδέλτιο επικρατείας, όπου ο Τύπου, πρώην δημοσιογράφος μεσημεριανής εκπομπής, με μαεστρία τοποθέτησε το Φειδία στην θέση κλειδί νούμερο 6. Γνώριζε πως αν εκλεγόταν, η Κυβέρνηση θα παρέμενε.
Στην αντιπολίτευση, τα πράγματα έδειχναν σκούρα. Ο αρχηγός Ρακαφλίδης δεν μπορούσε να χωνέψει πως θα έχανε την εξουσία πάλι μέσα από τα χέρια του για τρίτη συνεχόμενη αναμέτρηση. Οποιαδήποτε υποβάθμιση του Αρχαίου θα θεωρούνταν κακεντρέχεια. Μέσα στην μαυρίλα και ελάχιστα πριν την τελική ευθεία, ως δια μαγείας, ένα απλό στέλεχος βρήκε λύση.
Ο Φειδίας δεν ήταν Έλληνας πολίτης στα χαρτιά. Για την ακρίβεια δεν είχε καθόλου χαρτιά. Σε έκτακτη συνέντευξη τύπου, ο Ρακαφλίδης στοιχειοθέτησε τις ενστάσεις του. Κατέθεσε ένσταση στο εκλογοδικείο ενώ για να κλέψει τις εντυπώσεις, ζήτησε να επιληφθεί του ζητήματος το... αλλοδαπών!
Μπορεί οι διαδικασίες ελληνοποίησης να έγιναν αστραπιαία το ίδιο απόγευμα, όμως το πανούργο σχέδιο του Τύπου έπαψε να ευσταθεί. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις αποτύπωναν καθαρά το κάζο. Ήταν τότε που βγήκε από το συρτάρι το κατεβατό με τις υπογραφές.
Σε μία εβδομάδα, προετοιμάστηκε ολόκληρη εκστρατεία για Λονδίνο. Διπλωμάτες, δικηγόροι και επιστήμονες στάλθηκαν μαζί με τον Φειδία για να διεκδικήσουν την επιστροφή των Μάρμαρων. Πράγματι, όλοι έστρεψαν το βλέμμα τους στο Βρετανικό Μουσείο.
Δίχως ιδιαίτερη προσπάθεια και με τις ευλογίες της διεθνούς κοινότητας, η αποστολή κρίθηκε απόλυτα επιτυχημένη. Η νίκη απείχε όσο το ναυλωμένο αεροσκάφος από το «Ελ.Βενιζέλος».
Ο Κουρελύζος, πασίγνωστός δικηγόρος αρπαχτικό και άριστος γνώστης της ιαπωνικής, περίμενε υπομονετικά να ξεμοναχιάσει τον Φειδία στην VIP αίθουσα αναμονής. Του εξήγησε αναλυτικά πως μέσα σε τόσα χρόνια, το ακανόνιστο έθνος των νεοελλήνων που ουδεμία σχέση διατηρούσε με την Αρχαία Αθήνα, εκμεταλλευόταν στο έπακρο το μεγαλειώδες έργο του Παρθενώνα. Του έδωσε να καταλάβει πως έχει η σύγχρονη νομοθεσία και κατάφερε να τον πείσει. Έτσι, μόλις γύρισαν πίσω οι θριαμβευτές του Λονδίνου, τα πρώτα λόγια του Φειδία ήταν πως καταθέτει αγωγή για απόδοση πνευματικών δικαιωμάτων!
Στο άκουσμα των διεκδικούμενων δισεκατομμυρίων, ο Σεμπούχας λιποθύμησε. Στην τηλεόραση, όλοι άλλαξαν τακτική και κατακεραύνωναν Φειδία και Κυβέρνηση. Κατηγορούσαν για απάτη, όμως ο Κουρελύζος είχε υψώσει μια αόρατη ασπίδα στο σπίτι του στην Εκάλη. Τα επιστημονικά στοιχεία ήταν αδιάψευστα ενώ ως άριστος γνώστης του εμπορικού δικαίου ήταν σίγουρος για την επιτυχία του.
Χρησιμοποιώντας τις μυστικές υπηρεσίες, ο Σεμπούχας πέτυχε να ξαναπάρει πίσω τον Φειδία αλλά μάταια προσπάθησε να τον μεταπείσει. Αυτή τη φορά τον κρατούσε φυλακισμένο και απομονωμένο στα γραφεία του κόμματος, ενώ παράλληλα συνεδρίαζε μήπως και κατάφερνε να αντιστρέψει το κλίμα δυο μέρες πριν εκλογική αναμέτρηση.
Την κρίσιμη Κυριακή, μια ομάδα γερμανών ελληνιστών μπουκάρει στα γραφεία και με περίτεχνες κινήσεις κλέβει τον Φειδία και τον πάει στο Σούνιο για μια τελετή που σύμφωνα με τους ίδιους ήταν ιδιαίτερη σημαντική. Μετά από απανωτά σοκ, ο Φειδίας επαναφέρει τα βλάχικα αρχαία ελληνικά και δίνει κατευθύνσεις για το τελετουργικό. Του αποκαλύπτουν πως κατά την Κατοχή, μερικοί αρχαιολάγνοι ναζί τον ανακάλυψαν όμως στράβωσε η δουλειά και βρέθηκε εκεί που βρέθηκε.
Αφού κάνει ένα πικρόχολο σχόλιο για τους μαλάκες που έγραψαν στις κολώνες, απευθύνεται στους αρχαίους δεσμοφύλακες του. Εκλιπαρεί για δικαιοσύνη και παραδέχεται πως πλήρωσε ακριβά τις τότε παρατυπίες του, αναγκασμένος να ζει σε έναν τόσο διαφορετικό και απαιτητικό κόσμο.
Θολωμένος και απευδισμένος, ξεφεύγει της προσοχής των εκστασιασμένων δωδεκαθειστών και πηδά από τα βράχια στην ταραγμένη θάλασσα.
Κανείς δεν τον ξαναείδε...

Η διάβαση

(φωτογραφία: Caterina Baldi)

«Γιατί έχει ο κόσμος προβλήματα, πατέρα;»
Αν ήταν εκεί, αν ήταν παραδίπλα είναι σχεδόν σίγουρο πως η απάντηση δε θα ερχόταν για καλό. Θα μου έσφιγγε το χέρι και μάλλον θα επιτάχυνε το βήμα του.
Όχι, δεν ήταν από εκείνους που βαριόταν. Απλά απέφευγε πεισματικά να ασχοληθεί με ηλίθια ερωτηματικά που δεν έβγαζαν πουθενά.
Έτσι, πάντα, αντί να μου λυθούν οι απορίες καθοδόν, συνήθως λύνονταν τα πόδια και διανύαμε την όποια απόσταση στο μισό χρόνο. Ευτυχώς που κατάλαβα το σκεπτικό του έγκαιρα και σήμερα δεν έγινα δρομέας.
Κάπως έτσι έμαθα να αποφεύγω να τον ζαλίζω άσκοπα, ή έστω, να προσέχω τι ρωτάω κάθε φορά. Έπρεπε να έριχνα έξυπνες και ουσιώδεις κάθε φορά, διαφορετικά ή διαδικασία γινόταν επίπονη.
Ήταν πάντα δίπλα, κρατούσε το χέρι και όταν αισθανόταν πως η περιέργειά μου άγγιζε την εξάντληση, μ’ άφηνε να τον αγκαλιάζω και σκαρφαλωμένος στη πλάτη του, απολάμβανα τη διαδρομή στο αυτόματο.
Δεν έχω παράπονο. Οι σχέσεις μας έφταναν στα άκρα, σε σημείο που κάποιος ουδέτερος παρατηρητής θα συμπέρανε το απροχώρητο. Όμως υπήρχε το δέσιμο εκείνο που δε μπορεί να περάσει αλώβητο στο χαρτί με μολύβι. Ένα ένστικτο που δεν επιτρέπει να ξεφύγεις και αργά ή γρήγορα σ’ επαναφέρει.
Πέρα από την ιδιορρυθμία και τα σκαμπανεβάσματα που περιγράφει μια τέτοια σχέση αίματος, η εικόνα του πιτσιρικά να κρατάει το χέρι του γονιού και να ακολουθεί ερμηνεύεται από τους περισσότερους ως αγνό δείγμα αγάπης και οικογενειακής καθοδήγησης. Ενώ σίγουρα, για τους μεγαλύτερους αποτελεί μέρος μιας περασμένης παιδικής ηλικίας.
Ποιος ξέρει; Την ίδια διαδρομή μπορεί να την είχα κάνει και τότε, με περίσσεια αφέλεια και βήμα γρήγορο. Που να θυμάμαι έπειτα από τόσα χρόνια.
Χαίρομαι που κάποτε άφησα το χέρι και συνέχισα μόνος, άσχετα αν κατά βάθος και παρά μια εμμονή για το ακριβώς αντίθετο, ποτέ δεν έπαψα να διατηρώ μια τάση να το κρατήσω ξανά, έστω και νοητά.
Δεν ήμουν πάντα έτσι, με προβλήματα εννοώ. Έχω βιώσει ευχάριστες στιγμές, αλλά ρε αδερφέ, εκείνη τη στιγμή ένοιωθα πως είχα πιάσει πάτο.
Αν δε πάψεις να περπατάς, ίσως καταφέρεις να κουράσεις τις σκέψεις σου και να τις αφήσεις για λίγο πίσω. Άργησα να το υιοθετήσω, κρίμα, ίσως είχα πετύχει να χάσω κανένα παραπανίσιο κιλό.
Τώρα πια όλα δείχνουν να έχουν βαρύνει τόσο που συχνά αναρωτιέμαι τι ακριβώς με κουράζει περισσότερο, οι έννοιες ή το περπάτημα. Η ουσία πάντως είναι πως το είχα πάρει απόφαση και προχωρούσα.
Μια από τις ερωτήσεις που ήθελα να κάνω τότε αλλά ουδέποτε τόλμησα να ξεστομίσω ήταν τι ακριβώς συμβαίνει όταν είναι κανείς λυπημένος. Γιατί μένει ο αέρας στα πνευμόνια και δύσκολα βγαίνει παραέξω;
Ακόμη δεν βρήκα πειστική απάντηση.
Ένας άσχετος τύπος, βαθιά χωμένος στο νταλκά του, κόντεψε να με κάνει να τον πιστέψω. Παραληρώντας αδιάκοπα μέσα στο μεθύσι του είχε εξηγήσει πως όταν αφήσεις τα προβλήματα να σε κυριεύσουν, είσαι χαμένος. Αφοσιώνεσαι τόσο πολύ σ’ εκείνα που ξεχνάς σχεδόν τα πάντα, μέχρι και να αναπνεύσεις.
Όφειλα να το είχα ζαλίσει παραπάνω. Να μάθω πως αντιμετωπίζεται, πως ξεφεύγει κανείς. Αλλά πού να φανταστώ ότι κάποτε θα έφτανα στη θέση του και ακόμη χειρότερα.
Έτσι λοιπόν, συνέχισα να περπατώ προσδοκώντας πως στο τέλος θα πετύχαινα να αποβάλω τον ανάστροφο ψυχισμό, πριν με καταβάλει πλήρως.
Δεν χάζευα στο πλάι. Αδύνατον. Παρατηρείς τριγύρω εφόσον είσαι χαλαρός, κοιτάς μπροστά όσο ελπίζεις και στρέφεσαι ψηλά αν εύχεσαι.
Το βλέμμα είχε κολλήσει χαμηλά. Σημάδι έλλειψης εμπιστοσύνης σε οτιδήποτε, ακόμη και στον ίδιο το δρόμο. Οι σκιές πλήθαιναν, γίνονταν πυκνές καθώς το φως παγιδευόταν πίσω από τα σύννεφα.
Πόσο ανόητο, πόσο εγωκεντρικό να προσαρμόζεις όλα γύρω από εσένα. Αλλά αυτό συνέβη. Μια συμμορία κατέκλυσε τον ουρανό για να αρπάξει με τρόπο ληστρικό ό,τι παρέμενε για να μου δίνει κουράγιο. Ο ήλιος κρύφτηκε πριν την ώρα του και το απότομο σκοτάδι προμήνησε ψιχάλες που δεν έσκασαν ποτέ.
Αν δε σε θέλει, δε σε θέλει. Μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις που πήρα τους δρόμους, έμπαινε καλοκαίρι και κόντεψε να βρέξει.
Κοντοστάθηκα σε μια στάση και προσποιήθηκα τον επιβάτη που περίμενε το επόμενο λεωφορείο. Μου πέρασε να κάτσω στο ξύλινο παγκάκι, μακαρισμένο από αριθμούς και θύρες. Ανάλογα με τον αριθμό, καταλάβαινες και την ομάδα. Ένα διαχρονικό φαινόμενο αστικού πολιτισμού που ενδεχομένως να σχετίζεται με ζωώδη ένστικτα. Όπως ας πούμε, οι σκύλοι που ουρούν στις γωνίες, οριοθετώντας έτσι τον τομέα δράσης τους.
Σιχάθηκα να κάτσω εκεί, ίσως επειδή κάτι παθαίνω όταν η βλακεία προσφέρεται με τέτοιο τρόπο και σε τόση ποσότητα. Ακούμπησα πρόχειρα στη μεταλλική κολώνα και γύρισα πλάτη ώστε να αποφύγω τις διερευνητικές ματιές των υπολοίπων.
«Έχω προβλήματα, περαστικός είμαι», θα ήθελα να τους πω για να τους κάψω. Παλαιότερα πιθανόν, όμως απείχα κάμποσο από εκείνον μου τον εαυτό. Εξακολουθούσα να βασανίζομαι από έννοιες, μην επαναλαμβάνομαι. Τόσο δυνατές που σκόρπιζαν οποιαδήποτε απόπειρα να πειραματιστώ με γνώριμες τακτικές άκρατου κωλοπαιδισμού.
Καθαρά από αμηχανία, κοίταξα ψηλά για να διαπιστώσω πως η νεφελώδης συμμορία απλά περιφερόταν, αφού κάπου στο βάθος ξαναφάνηκε ήλιος. Όσο τα χάζευα, τόσο έμοιαζα με αυτά.
Ειδικά τα σύννεφα που έδειχναν να ακολουθούν το κοπάδι καθυστερημένα, ταίριαζαν ακόμη περισσότερο. Πέρασε από το μυαλό ένα σκηνικό από κάτι σχολικούς αγώνες, την ίδια περίπου εποχή του έτους.
Δε μου ταίριαζαν τα ατομικά αθλήματα, δεν είχε γούστο. Ένα φεγγάρι μ’ έπεισαν και δοκίμασα στίβο, μικρές αποστάσεις. Έτρεχα ογδοντάρι και για να μην έκανα καριέρα σήμερα, μάλλον σημαίνει πως δεν ήμουν τόσο καλός όσο πίστευαν.
Όταν προσομοιώνεσαι σε άλογο κούρσας, ελάχιστα περιθώρια υπάρχουν για εγκεφαλικό παιχνίδι. Εκτός ίσως από το ψυχολογικό κομμάτι πριν την εκκίνηση.
Τελειώνεις το ζέσταμα και εκτελείς διατάσεις πριν δείκτης και αντίχειρας πάρουν θέση στη γραμμή. Το ιδανικότερο θα ήταν να αρπάξεις με κεφαλοκλείδωμα το πιστόλι από τον αφέτη και να αρχίσεις να εκτελείς αντιπάλους και θεατές. Εφόσον όμως γνώριζες εξ αρχής πως το πιστόλι ρίχνει άσφαιρα, συντηρείς δυνάμεις και φαντασία, έτοιμος να τρέξεις.
Καθένας είχε διαφορετική στρατηγική για να εμψυχωθεί. Εφόσον δε προσπαθούσα να ψαρώσω τους δίπλα με ακαταλαβίστικα μουρμουρητά, σαν να επρόκειτο για κάποια άγνωστη προσευχή, συνήθως ακολουθούσα συγκεκριμένη τακτική.
Διένυα τα τελευταία μέτρα πριν σκύψω στη γραμμή. Δε κοίταζα ευθεία στον τερματισμό. Εξάλλου στη μια ανάσα, η απόσταση ήταν μηδαμινή. Πείσμονα σηκώνοντας το κεφάλι και έβαζα σημάδι κάποιο ξέμπαρκο σύννεφο στον ορίζοντα.
Έλεγα πως πολύ συνομα, θα βρίσκομαι στην απέναντι άκρη του γηπέδου και θα το ξανακοιτούσα. Ανεξάρτητα αν θα έφτανα πρώτος ή τελευταίος, εκείνο θα βρισκόταν στο ίδιο σημείο, οπότε πάλι θα το κοίταζα, είτε ήμουν ικανοποιημένος από τον αγώνα, είτε όχι.
Από πλευράς ντοπαρίσματος, μικρή απόδοση είχε, όμως χρησίμευε σε πολύ μεγάλο βαθμό για να σου φύγει το όποιο άγχος. Τα πόδια ελάφρυναν, η διάθεση έφτιαχνε και απολάμβανες την κούρσα δίχως να προσπαθείς να ξεγελαστείς για να κερδίσεις.
Από την στάση του λεωφορείου, αυτή η ανάμνηση ήρθε ξεκάρφωτη και λειτούργησε καταπραϋντικά. Μπορεί να είχα ξεχάσει επιμέρους λεπτομέρειες από την εποχή που πρόβαρα τα παπούτσια με τις ταβανόπροκες, όμως έστω στιγμιαία γλύτωσα από τη μαυρίλα και οι ανάσες μου επανήλθαν σε υποφερτά επίπεδα.
Άφησα τους αδιάκριτους συνοδοιπόρους να βρουν καινούριο νόημα στην αδιάφορη ζωή τους και συνέχισα να περπατάω. Η διάθεση είχε βελτιωθεί αισθητά. Τελικά όποιος επέμενε πως μια βόλτα έπειτα από σκοτούρες βοηθά να επανέλθεις, φαινόταν πως ήταν σωστός.
Ολοένα σήκωνα το κεφάλι και παρατηρούσα διάφορα. Μέσα μου εξαφανίζονταν εκείνα που δεν έδειχναν να ξεκολλήσουν και τη θέση τους έπαιρναν ανόητα ερωτηματικά. Όπως τότε…
«Γιατί έχει ο κόσμος προβλήματα, πατέρα;»
Ασυναίσθητα επιτάχυνα. Ένοιωθα ένα περίεργο, άγνωστο νόστο να με κυριεύει και αυτό που με ενοχλούσε ήταν πως δεν ήμουν ικανός ώστε να τον δικαιολογήσω. Γέρος άνθρωπος, αγύμναστος και εμφανώς απροετοίμαστος, αλλά παρόλα αυτά γκάζωνα συνεχώς, σχεδόν έτρεχα.
Λαχάνιασα όμως δε σταμάτησα, εκεί στον αγώνα. Έκοψα μονάχα όταν σ’ ένα στενό πέρασμα ο κόσμος πύκνωνε και δε γινόταν να προσπεράσω. Εξακολουθούσα να ανασαίνω βαριά, όμως τα αίτια οφείλονταν στο κάπνισμα, όχι στα υπόλοιπα.
«Κόψ’ το ρε, στο δρόμο θα πεθάνεις», έλεγε κάποτε μια γνωστή.
Πλάκα θα είχε! Μόλις προέκυψε δίοδος, χώθηκα και ακολούθησα το πεζοδρόμιο μα γύρισα σε κανονικό βηματισμό, μη τύχει και την επαληθεύσω.
Κόντευα να γυρίσω σπίτι. Ελάχιστα πριν τη διάβαση, μπροστά μου συνάντησα μια πολύ οικεία εικόνα. Μια γυναίκα κρατούσε σφιχτά έναν πιτσιρίκο. Εκείνη έδειχνε βιαστική, χαμένη στις σκέψεις της. Ο μικρός, αφασία, αγνάντευε τον κόσμο από τη δική του οπτική. Κοιτώντας διαρκώς ευθεία και ψηλά, προσπαθούσε να συγχρονιστεί με τα δυσανάλογα μεγάλα βήματα της μάνας του.
«Φουκαρά, εμένα να δεις πως με είχε ξεκωλόσει…», ήθελα να του πω.
Σε λίγο, βρεθήκαμε και οι τρεις στην ίδια ευθεία, περιμένοντας το φανάρι. Έριξα μια ματιά στον πιτσιρικά και αμέσως το βλέμμα μου καρφώθηκε στα πλεγμένα δάχτυλα. Εκείνη έκανε πως δε πρόσεξε και μόλις πρασίνισε από απέναντι, απομακρύνθηκε όσο πιο γρήγορα γινόταν από τον περίεργο περαστικό.
Δεν ακολούθησα. Έμεινα μαλάκας να τους κοιτάζω καθώς χανόντουσαν πέρα από τα αυτοκίνητα. Τότε μόλις συνειδητοποίησα τι μου συνέβαινε, πως ακριβώς κατάφερα να συνέλθω και γιατί δεν έβρισκα απαντήσεις.
Βρισκόμουν στον σωστό δρόμο μα σε εντελώς λάθος μονοπάτι.
Ήμουν ευάλωτος αλλά ευτυχισμένος με έναν περίεργο τρόπο. Η καρδιά μου χτυπούσε έντονα και γρήγορα, χωρίς να ορκίζομαι πως ήταν από τη μεγάλη βόλτα. Πράγματι, έψαχνα τον πατέρα μου εκείνη τη στιγμή. Όχι για με γκαζώσει, ούτε όμως για να με σηκώσει. Περισσότερο για να μου υπενθυμίσει πως έπρεπε να λειτουργήσω υπό το βάρος της αναποδιάς που λανθασμένα επέλεξα να ανακυκλώνω.
Ακόμη και αν το ήθελε, αν κουβεντιάζαμε με τρόπο λειτουργικό, αμφιβάλλω αν θα πετύχαινε να μου αλλάξει τρόπο σκέψης.
Μονάχα με μια δυνατή ανάμνηση θα τα κατάφερνε.
Κι όπως αποδείχτηκε, κάθε άλλο παρά έλειπε από τα δύσκολα. Ήταν εκεί, χρόνια μετά από μια διαφορετική, ανέμελη πραγματικότητα.
Ό,τι συνάντησα λίγο πριν από τη διάβαση, ήταν έντονο, συγκινητικό και μ’ έκανε να χαθώ μέχρι που έφτασα να σπρώχνω τη καγκελόπορτα της αυλής.
Τότε ναι, πιστός στις ιδιότροπες παραδόσεις κοίταξα ξανά ψηλά, γυρεύοντας το σύννεφο αγύρτη που έβαλα σημάδι νωρίτερα. Ας είμαστε ρεαλιστές, ο ουρανός είχε ήδη καθαρίσει, γεγονός πως ο κόσμος γύρω μας δε προσαρμόζεται διαρκώς στις όποιες θεωρίες.
Έσκασα ένα χαμόγελο, ένας θεός ξέρει πότε ήταν η τελευταία φορά.
Φάνηκε πως βρήκα την άκρη, έστω για λίγο…

Πρωταπριλιάτικη Ραδιοφωνία (πρώτο)

Κατέβηκα στο σταθμό του ηλεκτρικού και ακολούθησα τις κατευθύνσεις που έδωσε ο Αριστείδης στο τηλέφωνο. Διέσχισα την Ανδρομάχης για να στρίψω αριστερά προς την Πολίχνης, στο ύψος του Βερόπουλου.
«Στα εκατό μέτρα θα δεις τη πινακίδα, τρίτος όροφος», είχε πει.
Κοιτούσα τα μπαλκόνια των πολυκατοικιών μήπως και την εντοπίσω. Πόσο δύσκολο ήταν να ανακαλύψω την ταμπέλα της «Πρωταπριλιάς» σε μια περιοχή που υπήρχαν μονάχα διαμερίσματα;
Κι όμως...
Με το βλέμμα να πλανάται ψηλά, έφτασα στο τέλος της οδού δίχως να τα καταφέρω. Έκανα μεταβολή και συνέχισα τη προσπάθεια με μεγαλύτερη σχολαστικότητα. Ώσπου σε μία είσοδο, πρόσεξα μια τεράστια πινακίδα με το logo του σταθμού. Σε κιτρινωπό φόντο, δυο δάχτυλα σταυρωμένα και το «απριλιά» ολογράφως.
Ολόκληρη πολυκατοικία; Ένας νέος, underground ραδιοφωνικός σταθμός που ακούγεται αποκλειστικά στο internet, να στεγάζεται σε τρεις ορόφους;
Και να σκεφτεί κανείς πως ο Άρης, οι λοιποί συνέταιροι αλλά και οι περισσότεροι συνεργάτες του σταθμού ήταν όλοι τους εργαζόμενοι σε έντυπα και ραδιόφωνα που έκλεισαν ή προέβησαν σε μαζικές απολύσεις εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Έμπειροι επαγγελματίες που σχεδόν στα ξαφνικά έχασαν τις δουλειές τους, έμειναν απλήρωτοι για αρκετούς μήνες και έπρεπε αναπόφευκτα να προχωρήσουν σε αναζήτηση νέου εργοδότη.
Αν δεν υπάρχει διαφήμιση και αν μειώνεται η αναγνωσιμότητα, ο ήδη κορεσμένος τύπος στη χώρα μας είναι ξεγραμμένος, τόσο στα έντυπα όσο και στα ηλεκτρονικά μέσα. Μια ξαφνική μείωση στους διαφημιζόμενους ή εξαφάνιση των καλοπληρωτών πελατών μπορεί να βραχυκυκλώσει το σύμπαν. Και μάλλον αυτό έγινε σε βάθος χρόνου, μέχρι που αρκετά γνωστά έντυπα και σταθμοί έφτασαν στο απροχώρητο.
Πολύς κόσμος που θυσίαζε το πενιχρό μεροκάματο με την ελπίδα πως κάποια στιγμή η κατάσταση θα επανέλθει σε υποφερτά επίπεδα, βρέθηκε τελικά στην ανεργία με χρωστούμενα αρκετά δεδουλευμένα.
Σε αυτή τη κατηγορία άνηκε και ο Άρης, ονομαστός αρθρογράφος σε μια εφημερίδα που έκλεισε νύχτα, αφήνοντας τον ξεκρέμαστο και απλήρωτο για ένα εξάμηνο, όσο διήρκεσε η ψυχοφθόρος διαδικασία του «κλείνω-συνεχίζω».
Δυο δεκαετίες κόντευε εκείνος στα έντυπα, όχι μαλακίες. Μια τακτική στήλη και κάμποσες συνεργασίες του εξασφάλιζαν τα απαραίτητα για να τα βγάλει πέρα. Ίσως για πρώτη φορά στη καριέρα του βρέθηκε στον άσο. Με οικογένεια, νοίκι και πόσα δάνεια να τρέχουν. Τέτοια άκουγα και έπαιρνα κουράγιο.
«Υπάρχουν πολύ χειρότερα» κατέληγα.
Πάνω κάτω, στα ίδια και οι υπόλοιποι. Άφραγκοι και χρεωμένοι, δίχως εισοδήματα μ’ ένα μάτσο υποχρεώσεις να τους κλέβουν τον ύπνο. Από δίπλα, νέα φυντάνια που θυσίασαν τις σπουδές τους για τη δημοσιογραφία και βρέθηκαν σε μια ανύπαρκτη αγορά εργασίας. Μονάχα πλήρη απασχόληση με ψίχουλα υπήρχε για εκείνους και αυτό υπό προϋποθέσεις.
Φριχτές συνθήκες, πραγματικά. Το ταμείο των δημοσιογράφων ανήκει στα πιο υγιή από οικονομικής πλευράς, μου εξηγούσε ένας άλλος φίλος. Ίσως επειδή πρόκειται για ένα επάγγελμα με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας ασφαλισμένων πριν τη σύνταξη. Μόνιμο άγχος, απάνθρωπο ωράριο αλλά όνειρο ζωής, αυτό θα πουν πολλοί αν ρωτήσεις.
Παρατηρούσα το τριώροφο κτίσμα και κάτι δεν έστεκε. Εφόσον είχαν ψήσει κάποιο αφελή επενδυτή να τους τα σκάσει, ίσως να κολλούσε. Όμως γνώριζα εκ των προτέρων ότι η «Πρωταπριλια» δημιουργήθηκε με το υστέρημα όλων εκείνων που βρέθηκαν στην απ’ έξω. Άνθρωποι της πιάτσας, αποκλείεται να ξανοίγονταν τόσο, ειδικά σε μια τόσο δύσκολη εποχή για εκείνους.
Κάτι διαφορετικό έπαιζε και είχα τεράστια περιέργεια να το ανακαλύψω.
Προχώρησα προς το εσωτερικό μέχρι το θυρωρείο. Αντί για ρεσεψιονίστ ή έστω ένα σεκιουριτά στην τρίχα, συνάντησα δυο νεαρούς με μαύρα t-shirt που χαμήλωσαν αμέσως τη μουσική για να δουν τι ζητάω από τα μέρη τους. Μόλις τους γνωστοποίησα πως είχα ραντεβού με τον αρχισυντάκτη, εκείνος στην εσωτερική πλευρά του πάγκου, σκούπισε τα χείλη του με την παλάμη ανάποδα για να εξαφανίσει τα απομεινάρια τυρόπιτας που κατανάλωσε λίγο πριν.
Αφού κατάφερε να αδειάσει από τη βιαστική τελευταία μπουκιά, παραμέρισε μερικές στοίβες από φυλλάδια για να σηκώσει το ακουστικό.
Αμφιβάλω αν υπήρχε ιεραρχία εκεί μέσα, παραήταν χύμα το όλο περιβάλλον. Όμως, παρά τα πρώτα σημάδια, ακούγοντας τον πιτσιρικά να απευθύνεται στον Άρη σαν να επρόκειτο για κεφάλι πολυεθνικής, συνειδητοποίησα πως όπου και αν είχα φτάσει, κάτι πρωτοποριακό συνέβαινε. Το κλίμα θύμιζε περιοδικό μόδας, αν βέβαια αφαιρέσεις τις δήθεν ατάκες και τη ψεύτικη γκλαμουριά.
Μου υπέδειξε τον τρίτο όροφο για να ξεκαρδιστεί μόλις ρώτησα που βρισκόταν το ασανσέρ. Το κτήριο φαινόταν ολοκαίνουριο, αλλά δεν αποκλείεται να ήταν από τα αρχαιότερα στη γειτονιά. Έτσι, μάζεψα δυνάμεις και ανηφόρισα...
Σε κάθε όροφο, έριχνα ματιές. Κόσμος σε διαρκή κίνηση να κρατά χαρτιά, τηλέφωνα να χτυπούν ασταμάτητα και βαβούρα από συζητήσεις να έρχεται από διαφορετικά σημεία. Πρέπει να μέτρησα κοντά στα σαράντα κεφάλια. Ακόμη και αν οι μισοί ήταν εργαζόμενοι, η «Πρωταπριλιά» φαινόταν να έχει δυσανάλογα λειτουργικά για το μέγεθός της.
Όταν τα κατάφερα ως πάνω, βρέθηκα σε ένα μεγάλο χώρο, απαλλαγμένο από τοίχους. Έναν ενιαίο χώρο, με πολλά γραφεία, υπολογιστές και ακριβά μηχανήματα. Ο τελευταίος που ζάλισα μου έγνεψε προς το βάθος και πράγματι, κάπου εκεί εντόπισα τον Άρη. Πνιγμένος στον χαρτοπόλεμο και διαρκώς με το ακουστικό στο χέρι. Ήταν της παλιάς σχολής, σιγά μη χρειαζόταν hands-free.
Τον πλησίασα, έκλεισε βιαστικά και σηκώθηκε απότομα για να με πλησιάσει. Πριν προλάβω να τον χαιρετήσω, με χτύπησε ελαφρά στον ώμο, ακούστηκε ένα ασθμαίνων «πάμε» και με προσπέρασε. Τον ακολούθησα με μερικά βήματα απόσταση. Πήγα να του πω κάτι για να σπάσω το ακοινώνητο του θέματος αλλά διαρκώς αντάλλαζε κουβέντες με περαστικούς στις σκάλες. Ενάμισι όροφο παρακάτω, γύρισε το κεφάλι προς τα πίσω για να απολογηθεί.
«Δεν θα μας άφηναν να μιλήσουμε εδώ μέσα», είπε και συνέχισε.
Μάλιστα...
Ενώ περίμενα κάποιο μικρό γραφειάκι, καταχωνιασμένο σε ελάχιστα τετραγωνικά, είχα βρεθεί μπρος σε ολόκληρο δημοσιογραφικό μέγαρο. Αυτό της Πρωταπριλιάς.
Βγαίνοντας, ο Άρης ειδοποίησε τους νεαρούς πως θα απουσιάσει για καμιά ωρίτσα. Πρότεινε να καθίσουμε στο συνοικιακό μαγειρείο, ακριβώς απέναντι. Ήταν ακόμη νωρίς και δεν είχε πελάτες. Τον βόλευε πολύ, μιας και από το τραπέζι κοντά στο τζάμι, διατηρούσε οπτική επαφή με την είσοδο των γραφείων.
Ζήτησε καφέ σε ένα άδειο μαγαζί που μύριζε παστίτσιο και λαδερά, στιγμές πριν γίνουν διαθέσιμα στους πελάτες.
Είχαμε όση ησυχία χρειαζόταν, αμελητέα εξαίρεση τα μαχαιροπήρουνα που τακτοποιούσε ο υπάλληλος μια στις τόσες. Ήρθε καφές και ο Άρης επιτέλους έδειξε να βρίσκεται μαζί μου και όχι κάπου αλλού.

(συνεχίζεται)

Η επί της Γης, ώρα της Γης

Ήταν τελικά ο Λούκα gay;

Φαινομενικά, το σημερινό κομμάτι θα ταίριαζε περισσότερο στη θεματολογία κάποιας ανάλαφρης εκπομπής της μεσημεριανής ζώνης. Όμως, αν την προσέξετε λίγο, ίσως καταλήξετε σε κάτι εντελώς διαφορετικό.
Αρχές της εβδομάδας έτυχα σε μια ιδιαίτερα εποικοδομητική συζήτηση σχετικά με την απήχηση ενός τηλεοπτικού προϊόντος στο κοινό. Θύμιζε κάτι από το γνωστό παιχνίδι taboo καθώς είχαμε εξ αρχής αποκλείσει όρους όπως «επικοινωνιολόγος», «διαφημιστής», «μάνατζερ» ή «υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων». Με αφορμή μια μακάβρια ιστορία στη Βρετανία, καταλήξαμε στο πιο γενικευμένο «διαμεσολαβητής». Σε εκείνον δηλαδή που θα αναλάβει ένα οποιοδήποτε ζήτημα (ακόμη και αν δεν υφίσταται) για να το αναδείξει πρώτο θέμα στην επικαιρότητα. Από το τελικό αποτέλεσμα επωφελείται τόσο ο ίδιος όσο και ο όποιος εντολοδόχος του.
Επίσης, κρίνοντας από τις ανομοιόμορφες υποθέσεις, συμπεράναμε πως το κλειδί για να κερδίσεις το ενδιαφέρον του κοινού παρουσιάζοντας ένα μη-ζήτημα είναι να το παρακινήσεις. Μια ορθολογιστική χρήση ίντριγκας, διχασμού και αμφισβήτησης είναι μεταξύ άλλων τα βασικά συστατικά της επιτυχίας και αυτός που θα πετύχει ιδανικότερη αναλογία θα είναι εκείνος που θα επιβραβευτεί στην τελική.
Ενώ ο συνομιλητής συνέχισε να καταπιάνεται με τον ανθρώπινου πόνου που εμπορεύεται μια πρώην στάρλετ των reality shows, επέλεξα να αφήσω τα κεκτημένα εκείνης της κουβέντας για μελλοντική εφαρμογή.
Εντελώς συμπωματικά, λίγες ημέρες αργότερα υπέπεσε στην αντίληψή μου μια πρόσφατη είδηση, προερχόμενη από την γειτονική Ιταλία. Για να αποφευχθεί τυχών σύγχυση, νομίζω πως είναι προτιμότερο να μοιραστώ την ιστορία με μία λογική σειρά και την απαραίτητη εισαγωγή:
Σαν Ρέμο 2009
…
Η φήμη της ιταλικής κωμόπολης πιθανόν να μη ξεπερνούσε τα σύνορα της χώρας εφόσον δεν είχε επιλεχθεί να φιλοξενήσει το ιταλικό φεστιβάλ τραγουδιού το 1951. Έκτοτε, στο Σαν Ρέμο διοργανώνεται ανελλιπώς κάθε χρόνο ένας από τους μακροβιότερους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς στην Ευρώπη. Πολλοί εθνικοί διαγωνισμοί οφείλουν την ύπαρξή τους στο Σαν Ρέμο και το δικό μας φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης δεν αποτελεί εξαίρεση. Λέγεται ότι η Eurovision που είναι μεταγενέστερη ξεκίνησε έπειτα από την απήχηση που συνάντησε ο ιταλικός θεσμός.
Παραδοσιακά, ο νικητής του Σαν Ρέμο εκπροσωπεί την χώρα στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό. Το ένδοξο φεστιβάλ έζησε μεγαλεία μέχρι περίπου την δεκαετία του ’80, ενώ έπειτα περιορίστηκε στο ετήσιο μουσικό γεγονός στην Ιταλία, χάνοντας μέρος της διεθνής του αίγλης.
Τα κορυφαία ονόματα και τα διασημότερα ονόματα της χώρας πέρασαν ή αναδείχτηκαν στη σκηνή του. Και επειδή ο διαγωνισμός δεν περιλαμβάνει μονάχα νέα ταλέντα, οι ισχυροί του εγχώριου μουσικού star system εξακολουθούν να συμμετέχουν κάθε φορά.
Λίγο η υποβάθμιση στη ποιότητα των διαγωνιζομένων, λίγο η μεταβολή των κανόνων στη μουσική βιομηχανία, το Σαν Ρέμο είχε σχεδόν εκφυλιστεί με αποτέλεσμα κάθε νέος διαγωνισμός να παρέπεμπε ελάχιστα σε εκείνους που προηγήθηκαν. Από σημαντικό καλλιτεχνικό δρώμενο διεθνώς, το άλλοτε διάσημο φεστιβάλ κατέληξε ένα τηλεοπτικό προϊόν και τίποτε παραπάνω.
Η κρατική τηλεόραση RAI που ως διοργανωτής κατέχει αποκλειστικά τα δικαιώματα εκμετάλλευσης ξοδεύει τεράστια ποσά ενώ καταφεύγει σε διάφορα τεχνάσματα μήπως και διατηρήσει το ενδιαφέρον του κοινού. Συνήθως δεκάδες αστέρες του Χόλυγουντ καλούνται με το αζημίωτο για να επαναφέρουν τις μετρήσεις σε υποφερτό επίπεδο. Ακόμα και η απόσυρση της ιταλικής συμμετοχής στη Eurovision χρησιμοποιήθηκε για τον ίδιο σκοπό, δίχως όμως το αναμενόμενο αποτέλεσμα.
Ολοένα και χειρότερα, η τηλεθέαση ήταν τόσο χαμηλά που σε δυσαναλογία με τον πανάκριβο προϋπολογισμό του εγχειρήματος, ανάγκαζε την διοίκηση του καναλιού να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει μία ανάσα πριν το Σαν Ρέμο συμπληρώσει 60 χρόνια ζωής.
Ανεξαρτήτου αισθητικής, κανείς στην Ιταλία δεν θα επιθυμούσε κάτι τέτοιο μιας και το φεστιβάλ συνδέεται άμεσα με τη σύγχρονη πολιτιστική ιστορία του τόπου. Παρά τις προθέσεις και τις προσπάθειες, στην τηλεόραση οι μετρήσεις είναι συχνά ο μοναδικός σκληρός παράγοντας που κρίνει τις εξελίξεις. Όπως επίσης είναι κατανοητό πως ποτέ κανένας τηλεθεατής δε καθηλώθηκε μπροστά από το κουτί για πατριωτικούς λόγους και δίχως το παραμικρό ενδιαφέρον.
Ήταν τόση η απελπισία των ιθυνόντων, που επιστράτευσαν μια θρύλο του ιταλικού λαϊκού τραγουδιού, τη Μίνα για να ερμηνεύσει μαγνητοσκοπημένη μια διασκευή πάνω σε έργο… του Πουτσίνι! Μικρή σημείωση, η Μίνα αποσύρθηκε τελεσίδικα από την ενεργό δράση το 1978 και ίσως γι’ αυτό να μη σας θυμίζει τίποτα το όνομα…
Εκτός από την αίγλη, το Σαν Ρέμο φαινόταν ότι έχανε και την θέση του στο παγκόσμιο μουσικό χάρτη. Αλλά δεν ήταν μονάχα η απώλεια ενός θεσμού που πονοκεφάλιαζε τον διευθυντή της RAI. Τα εκατομμύρια ευρώ που θυσιάζονταν ετησίως δίχως το παραμικρό αντίκρισμα τον έφερναν αντιμέτωπο με τους Ιταλούς φορολογούμενους.
Στην Ιταλία, τα τέλη προς την κρατική τηλεόραση συλλέγονται με το μηχανισμό των αδειών, σε πλήρη αντιστοιχία με τα ελληνικά τέλη κυκλοφορίας των οχημάτων. Στο μέσον μιας ανυπέρβλητης οικονομικής κρίσης, η αλόγιστη σπατάλη δημοσίων πόρων εξόργιζε τις ενώσεις καταναλωτών, που σε αντίθεση με τα δικά μας δεδομένα, εκεί έχουν ενεργό τρόπο και δυνατότητα δράσης.
Όταν διέρρευσαν στη δημοσιότητα οι μισθοί των κυρίων συντελεστών του φεστιβάλ, το ποτήρι ξεχείλισε. Ο συντηρητικός παρουσιαστής και συνάμα καλλιτεχνικός διευθυντής Πάολο Μπονόλις αμειβόταν με ένα εκατομμύριο ευρώ. Τόσα έπαιρνε και ο βραβευμένος Ρομπέρτο Μπενίνι που είχε ουσιαστικά ρόλο δεύτερου παρουσιαστή. Εξαιρετικά δυσανάλογο ποσό συγκρινόμενο με τα «ψίχουλα» που προσφέρθηκαν στους υψηλούς καλεσμένους όπως ο Τζιμ Κάρευ, ο Κέβιν Σπέϊσυ, η Άνι Λένοξ ή ο Χιού Χέφνερ, μεταξύ άλλων. Τρελά ποσά, την εποχή που η αγορά έχει στερεύσει από ρευστό και θέσεις εργασίας.
Η δικαιολογία πως ο προϋπολογισμός είχε περισκοπεί κατά μισό εκατομμύριο δεν έπεισε και οι ενώσεις ζήτησαν από την εισαγγελία της περιοχής να διερευνήσει κατά πόσο κατασπαταλιέται το δημόσιο χρήμα.
Τη στιγμή που το σκάνδαλο με τη προκλητική μισθοδοσία των συντελεστών βγήκε στο προσκήνιο, κάποιοι προδίκασαν και επίσημα το τέλος του Σαν Ρέμο. Σχεδόν κανείς όμως δε μπορούσε να φανταστεί τι ακριβώς θα ακολουθούσε, ούτε πόσο γρήγορα θα ξεχνιόταν το θέμα.
Την ίδια περίοδο και καθώς πλησίαζε η έναρξης της 17ης Φεβρουαρίου, ξεκίνησαν να παρουσιάζονται και οι φετινές συμμετοχές. Στους 23 τραγουδιστές που διαγωνίζονταν συμπεριλαμβανόταν και ο 36χρονος Μιλανέζος Γκιουζέπε Πόβια. Ο Πόβια, από ήταν ένα τα γνωστά ονόματα καθότι είχε κερδίσει το 2006 με το άσμα «Κάντε μου τον λογαριασμό» (σ.σ. αδιευκρίνιστων λοιπών στίχων). Επιδιώκοντας να σκαρφαλώσει ξανά στην κορυφή, ο Πόβια επανήλθε με εύηχο τραγούδι με το χαρακτηριστικό ραπάρισμα στην Ιταλική γλώσσα. Ο τίτλος του ήταν «Ο Λούκα ήταν gay» και από μόνο του, αυτό το «ήταν» έδωσε το έναυσμα για μια ασυνήθιστη πολεμική.
«Ο Λούκα ήταν gay όμως τώρα είναι μαζί της.
Ο Λούκα μιλά απ’ την καρδιά του
Ο Λούκα είναι άλλος άντρας»
Αυτό ήταν το επαναλαμβανόμενο ρεφρέν. Ενδιάμεσα αναπτύσσεται μια ιστορία σε πρώτο πρόσωπο, η οποία συνοπτικά μοιάζει με την παρακάτω;
Ο Λούκα είδε τους γονείς του να χωρίζουν στα 12 του. Ο πατέρας τους εγκατέλειψε και έγινε αλκοολικός ενώ η μάνα πικράθηκε από τους άντρες. Με αποθυμένο να γνωρίσει πραγματικά τον πατέρα του αλλά και με τη παράλληλη αποστροφή της μάνας όταν τον έβλεπε με γυναίκες, ο Λούκα κάποτε ερωτεύτηκε έναν μεγαλύτερό του και κατάλαβε πως ήταν ομοφυλόφιλος. Έπειτα από αναφορές στην αναζήτηση απαντήσεων αλλά και συναισθημάτων που αποκόμισε από τις σχέσεις του, ο Λούκα καταλήγει σε ένα πάρτυ. Εκεί γνώρισε μια γυναίκα που τον κατάλαβε, την καψουρεύτηκε , την παντρεύτηκε και της έκανε ένα κουτσούβελο.
Το τμήμα που ίσως αξίζει να μεταφέρω αυτολεξεί ήταν αυτό του επιλόγου όπου αναφέρει ότι:
«Αυτή είναι η ιστορία μου, μονάχα η ιστορία μου, καμία ασθένεια, καμία γιατρειά
Αξιότιμε πατέρα, σε συγχώρησα παρόλο που δεν επέστρεψες ποτέ εδώ.
Μάνα, σε σκέφτομαι και σ’ αγαπώ, μερικές φορές βλέπω το είδωλό σου
Αλλά τώρα έγινα εγώ ο πατέρας και είμαι ερωτευμένος με τη μοναδική γυναίκα που αγάπησα στη ζωή μου».
Και το κομμάτι κλείνει συνοδεία δεύτερης γυναικείας φωνής στο ρεφρέν και συμφωνικής ορχήστρας…
Πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, έχω μάθει, έχω συνηθίσει να είμαι ουδέτερος έως αδιάφορος σε θέματα ομοφυλοφιλίας. Νομίζω πως ο καθένας δύναται να διαχειρίζεται τη προσωπική του ζωή όπως τον ευχαριστεί. Άντρας, γυναίκα το ένα και το αυτό, τα πάντα όλα!
Είτε υπέρμαχοι, είτε πολέμιοι των δικαιωμάτων των gay, μικρή σημασία έχει. Προσπαθώ να διακρίνω την υπερβολή και να διασκεδάσω μ’ αυτή, ανεξάρτητα από ποια πλευρά προέρχεται.
Δεν ήταν ζήτημα η θεματολογία του τραγουδιού. Εξάλλου, σύμφωνα με τους διοργανωτές και το περσινό τραγούδι που κέρδισε είχε παραπλήσιο περιεχόμενο. Η Άννα Τατάντζελο είχε ερμηνεύσει ένα κομμάτι γραμμένο από έναν gay που αναφερόταν στις δυσκολίες που αντιμετώπιζε εξαιτίας των προτιμήσεών του. Δίχως να είμαι ειδικός, υποθέτω πως και κατά το παρελθόν θα είχαν παρουσιαστεί ή πρωταγωνιστήσει παρόμοιου περιεχομένου συμμετοχές.
Την επόμενη κιόλας ημέρα, οι σκανδαλοθήρες επικεντρώθηκαν στο κατά πόσο η μελοποιημένη επιστολή του Λούκα ήταν πραγματική ή φτιαχτή. Ενώ έπιασαν στο στόμα τους διάφορους υποψήφιους «Λούκα», μερικοί συνδύασαν παλαιότερες δηλώσεις του καλλιτέχνη. Ο Πόβια είχε ανακοινώσει ότι σε μικρότερη ηλικία είχε «πειραματιστεί» με το αντικείμενο. Υποστήριξε πως είχε επηρεαστεί από τους κύκλους που συναναστρεφόταν και πως αργότερα κατάφερε να «συνέλθει». Όμως, πέρα από το αμελητέο της ταυτότητας του στιχουργού το «Luca era gay» απασχόλησε σε μεγαλύτερη κλίμακα την ιταλική κοινωνία και κατ’ επέκταση τη δημοσιότητα.
Είναι ανώφελο, σχεδόν ανόητο να προσδιοριστεί αν η Ιταλία κατέχει τα πρωτεία σε πληθυσμό ή ποσόστωση των ομοφυλόφιλων. Σίγουρα πάντως, οι διάφορες οργανώσεις αριθμούν χιλιάδες ενεργά μέλη και επηρεάζουν πολλαπλάσιο αριθμό ανθρώπων που επέλεξαν να μη εκδηλωθούν σε τέτοιο βαθμό. Μια πόλωση ή κινητοποίηση στις τάξεις των οργανώσεων αυτών δημιουργεί άμεσα μια τεράστια δυναμική.
Αν συνδυαστεί με το γεγονός ενός ασταθούς πολιτικού συστήματος απλής αναλογικής, των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων κάθε 2 περίπου χρόνια και τις λεπτές ισορροπίες δυνάμεων μεταξύ των κομμάτων, είναι εύλογο πως κανείς δε θα ρίσκαρε να εναντιωθεί απέναντι σε ένα τόσο μαζικό κίνημα.
Μια ανοικτή αντιπαράθεση στις οργανώσεις αυτές θα είχε μεγαλύτερο πολιτικό κόστος από λ.χ. το κλείσιμο της κρατικής Alitalia. Μονάχα οι Χριστιανοδημοκράτες που πρεσβεύουν τα ιδεώδη της καθολικής εκκλησίας και βρίσκονται σε μόνιμη γραμμή με το Βατικανό επωφελούνται από τέτοιες κόντρες. Έτσι αποτελούν μόνιμο τηλεοπτικό ζευγάρι με τους εκπροσώπους των οργανώσεων.
Έτσι και στη αφορμή που έδωσε ο Πόβια, ξέσπασε άλλο ένα πανηγύρι που ελάχιστα συσχετιζόταν με το φεστιβάλ, αλλά του έδωσε τέτοια δημοσιότητα που ούτε τα αφεντικά της RAI υπολόγισαν. Η λέξη κλειδί που μπαρούτιασε το κλίμα αποτέλεσε το «ήταν» στον τίτλο.
Οι πέντε μεγαλύτερες εθνικές οργανώσεις κινητοποιήθηκαν άμεσα με μπροστάρη την πολυπληθέστερη Arcigay. Ο Πόβια στοχοποιήθηκε ως υποκινητής της ομοφοβίας και το τραγούδι του σαν μια ανοικτή πληγή ενάντια στους χρόνιους αγώνες των ομοφυλόφιλων. Αφού υποστήριξαν πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός ενός ανθρώπου δεν αλλάζει όπως ένα ζευγάρι παπούτσια αλλά καθορίζεται από την ίδια του τη φύση, ξεκίνησαν εκστρατεία για την απόσυρση του κομματιού από το διαγωνισμό.
Ο διευθυντής Μπονόλις υπερασπίστηκε τον καλλιτέχνη δηλώνοντας μάλλον το προφανές. Ότι δηλαδή ήταν απλά ένα τραγούδι που διατηρούσε μια κάποια ουδετερότητα. Μπρος στις συνεχιζόμενες αντιδράσεις, ο Πόβια απολάμβανε τη δημοσιότητα που του δόθηκε και δυναμίτιζε όποτε μπορούσε την ατμόσφαιρά με ένα «χέστηκα» όσο αφορούσε τις διαμαρτυρίες.
Ισχυρό σύμμαχο βρήκε στους Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι μπήκαν αυτεπάγγελτα στο παιχνίδι για να κοντραριστούν άλλη μία φορά με τις οργανώσεις. Επιτέθηκαν κυρίως στην Arcigay με χαρακτηρισμούς όπως «ρατσιστές» και «θιασώτες των διακρίσεων». Οι πιο γραφικοί από τις δύο πλευρές μάχονταν στα παράθυρα για το κατά πόσο ο «Λούκα» (που μπορεί να μην υπάρχει καν) έχει τη δυνατότητα ή το δικαίωμα να αλλάξει προσανατολισμό!
Επί μέρες, εβδομάδες ίσως είχαν ξεχαστεί τα πάντα. Ποια παρακμή, ποια σκάνδαλα και ποια τραγούδια; Η αναφορά στο Σαν Ρέμο συσχετιζόταν με το κατά πόσο ο «Λούκα ήταν gay» και με ποιο πολιτικά ορθό τρόπο αυτό μπορούσε να περάσει στη κοινωνία.
Αυτή η πόλωση, ή έστω η διαρκής προβολή μιας κόντρας πάνω στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων προκάλεσε μια δυναμική, ένα εφήμερο διχασμό και τράβηξε την προσοχή σε πάρα πολλούς αδιάφορους θεατές.
Το Σάββατο της 21ής Φεβρουαρίου αρκετοί περίμεναν να δουν τι ακριβώς θα συνέβαινε στην αυλαία του 59ου και παραλίγο τελευταίου φεστιβάλ στο Σαν Ρέμο. Τον Πόβια προλόγισε ο Μπενίνι δανειζόμενος μια φράση από την επιστολή του Όσκαρ Ουάιλντ προς τον νεαρό εραστή του. Αφού δήλωσε πως η ομοφυλοφιλία δεν είναι αμαρτία και πως πολλοί εκδιόχτηκαν κατά το παρελθόν επειδή απλά αγάπησαν κάποιον, έλαβε το χειροκρότημα του κοινού και ο Πόβια ερμήνευσε το επίμαχο τραγούδι. Προς το κλείσιμο της εξιστόρησης, ο καλλιτέχνης σηκωνόταν από το κάθισμά του και εμφάνιζε διάφορα πανό, ως απάντηση προς τους επικριτές του όλο το προηγούμενο διάστημα. Στο τέλος άφησε ένα που έγραφε πως «ο καθένας υπερασπίζεται την αλήθεια του» και αποχώρησε από τη σκηνή.
Μια εκπληκτική παράσταση που ουσιαστικά έσωσε ένα ιστορικό θεσμό. Περίπου 14 εκατομμύρια Ιταλοί εκτιμάται πως παρακολούθησαν το φετινό Σαν Ρέμο. Ένας ιδιαίτερα ικανοποιητικός αριθμός τηλεθεατών που μεγαλύτερό του συναντά κάποιος κυρίως σε αθλητικά γεγονότα. Εντέλει παρά τις σπατάλες, οι διοργανωτές της RAI πέτυχαν έναν ανέλπιστο στόχο και ελπίζουν πως το προϊόν τους ξέφυγε από τη προδιαγεγραμμένη αδιέξοδη τροχιά.
Για την ιστορία, το τραγούδι του Πόβια ανακηρύχτηκε δεύτερο καλύτερο και έτσι δεν θα δοθεί συνέχεια στον επικείμενο διαγωνισμό της Eurovision στη Μόσχα. Όμως θα περάσει μάλλον στην ιστορία ως το σωσίβιο του φεστιβάλ του Σαν Ρέμο.
Είτε προμελετημένα, είτε καθαρά από τύχη ο «Λούκα ήταν gay» είχε τον ρόλο του απαιτούμενου «διαμεσολαβητή» που μιλούσαμε στον πρόλογο. Κατασκευασμένος ή αυτόφωτος, αποδείχτηκε άκρως αποτελεσματικός.
Ανακαλύπτοντας την είδηση, πέρασα δυο μέρες ψάχνοντας λεπτομέρειες για μια ιστορία που εξελισσόταν στη γειτονική χώρα τον προηγούμενο μήνα. Οφείλω να ομολογήσω πως ήταν ανέλπιστα διασκεδαστικό και είμαι σχεδόν βέβαιος πως έχει ξεφύγει από τα στενά πλαίσια της ροζ ειδησεογραφίας.
Ας βγάλει ο καθένας τα δικά του συμπεράσματα ανάλογα με τα προσωπικά του πιστεύω και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του.
Ανάμεσα στις διαφορετικές πηγές που χρησιμοποίησα μήπως και προσεγγίσω ένα τόσο λεπτά κοινωνικό ζήτημα, συνάντησα τυχαία το άρθρο ενός Ιταλού ακτιβιστή. Είχε ως τίτλο:
«Ήταν ο Λούκα gay; Όχι… απλά ήταν bisexual και τον παίρνει που και που!»
Δυστυχώς η γνώση μου πάνω στην ιταλική γλώσσα είναι μηδαμινή και περιορίζεται στο χορτάρι ενός γηπέδου. Αυτός ήταν ο λόγος που δεν σας παρέθεσα ολόκληρο το επίμαχο τραγούδι και δεν κατάφερα να αφομοιώσω την επιχειρηματολογία σε εκείνο το άρθρο με τον καυστικό τίτλο.
Αντί επιλόγου, να προσθέσω την επίσης επικοινωνιακή διαπίστωση ενός άλλου φίλου καθώς άκουσε την παραπάνω ιστορία, στο λακωνικό:
«Τον π….»
Όπως είπε και ο ίδιος ο καλλιτέχνης, καθένας δικαιούται να υπερασπίζεται την αλήθεια του. Αν υπάρχει βέβαια τέτοια. Και επειδή δεν είμαι πολύ απόλυτος πάνω σε αυτό, θα σας αφήσω να την ανακαλύψετε μόνοι σας, προσθέτοντας μερικούς συνδέσμους για ένα ζήτημα που θα ξεχαστεί τόσο γρήγορα όσο αναδείχτηκε…

Η ερμηνεία του «Luca era gay» στο Σαν Ρέμο 2009.
Μια αγγλική μετάφραση των στίχων.
Ένας διάσημος Βρετανός «διαμεσολαβητής».

Αφιερωμένο στην Αναστασία!

Καθρέφτης

Δε βγαίνει ψεύτης
Ίδιος καθρέφτης
Η λαμαρίνα στο σταθμό
Το είδωλό σου στο νερό
Όπου κοιτάξεις
Ουσία ψάξεις
Δες την εικόνα κι είσαι εδώ
Φτηνές κουβέντες, σ’ αγαπώ

Μαζί ή χώρια
Μια στεναχώρια
Στιγμές που ‘φύγαν για αλλού
Σ’ ένα τερτίπι του μυαλού
Μα κατά βάθος
Είμαστε λάθος
Γιατί περίσσεψαν παντού
Και ξαφνικά μας κάνουν ντου

Δε βγαίνει ψεύτης
Ίδιος καθρέφτης
Καθώς γυρίζω σαν σκυλί
Μια αντανάκλαση απλή
Όπου κοιτάξω
Δίχως να ψάξω
Όλο σε βρίσκω, είσαι εδώ
Χαίρω πολύ, σ’ ευχαριστώ

Μαζί ή χώρια
Μοιάζει αιώνια
Η απουσία σου αυτή
Μια ψυχή στη φυλακή
Μα κάπου βάθος
Έκανα λάθος
Καθώς δεν έφυγες ποτέ
Μια ανάμνηση κομπλέ

Δε βγαίνει ψεύτης
Ένας καθρέφτης
Η λαμαρίνα στο σταθμό
Το είδωλό μου στο νερό
Όπου κοιτάξω
Εσένα ψάξω
Σίγουρα πάλι θα σε βρω
Θα σε θυμάμαι, δε ξεχνώ

Ο Μαγικός Αλγόριθμος της Eurovision

Αυτό που ακολουθεί είναι η περιγραφή μια ομάδας στο facebook με τίτλο:
Δες ποιός βλέπει eurovision
Παραγγελιά για τη μάνα του καύσωνα!
...
Μάθατε ποιος άρρωστος νους κατασκοπεύει το προφίλ σας.
Εντοπίσατε ποιανού τα μάτια κρυφοκοιτάζουν τις επτασφράγιστες φωτογραφίες σας.
Φίλος ή άγνωστος, μικρή σημασία έχει.
Οι εξελιγμένες γραμμές κώδικα ξετρυπώνουν τα πάντα σήμερα.
Μάλιστα, άλλη μια νέα μέθοδος σας ενημερώνει ποιος ακριβώς κοιτάζει το βρακί σας ενώ βρίσκεστε σε πλήρη άγνοια.
Βέβαια, προστασία των δεδομένων δεν υφίσταται, αλλά τουλάχιστο λαμβάνετε γνώση που μπορείτε να διαχειριστείτε εκ των υστέρων.
Καθώς η τεχνολογία προοδεύει, σύντομα θα ξέρετε εάν οι επίδοξοι ηδονοβλεψίες έχουν κάνει κακάκια αποβραδίς ή ακόμα και το τι γευμάτισαν πριν από αυτά.
Μέχρι τότε, σας δίνεται προνομιακά η ευκαιρία να ανακαλύψετε ποιος πραγματικά βλέπει το διαγωνισμό Eurovision κάθε χρόνο.
Όμως μην εγκαταλείψετε ακόμα…
Δεν πρόκειται για άλλη μια ομάδα όπου δηλώνετε αν σας αρέσει ο διαγωνισμός ή όχι.
Εάν δίνετε μεγάλη σημασία στο θεσμό ή όχι, είναι αποκλειστικά δικό σας θέμα.Αυτή η ομάδα είναι πολυσυλλεκτική και πολύ πίσω της κρύβονται οι απολυμένοι του τμήματος Eurovison της ΕΡΤ διαχρονικά. Εκείνοι που εργάζονταν νυχθημερόν επί μέρες ώστε η ετήσια εθνική προσπάθεια να αποφέρει καρπούς και διακρίσεις.
Οτιδήποτε εκτός της πρωτιάς και το ρίγος ατόφιας ελληνικής υπερηφάνειας, γι’ αυτούς θεωρείται αποτυχία. Ως αποτέλεσμα απώλειας της κορυφής, αρκετοί εκδιώχτηκαν ντροπιασμένοι και σήμερα απασχολούνται σε μια κανονική θέση εργασίας.
Μερικοί, πικραμένοι από τα πρώην αφεντικά τους (Υπουργεία Εξωτερικών, Πολιτισμού, Τουρισμού, Ανάπτυξης, Τύπου, Παιδείας και πάσης μ…), μου αποκάλυψαν μια άκρως ενδιαφέρουσα ιστορία.
Εμφανώς αδύναμος να διαχειριστώ ένα τόσο σημαντικό μυστικό και υπό τον φόβο να με καθαρίσουν οι μοχθηροί ασασίνοι του συστήματος, κατέληξα ότι είναι προτιμότερο να μοιραστείς τη γνώση παρά να προσπαθήσεις να τη φυλάξεις.
Ναι λοιπόν. Ευελπιστώ να σώσω το τομάρι μου. Και αν δεν τα καταφέρω, τουλάχιστο να φύγω με καλή παρέα.
Επί σειρά ετών, η Μαρία Χουάνα Λαβό, μια Ανδαλουσιανή μάγισσα της αριθμολογίας στις κακόφημες συνοικίες της Σεβίλλης προέβλεπε αλάνθαστη το μέλλον προσθέτοντας και πολλαπλασιάζοντας.
Κάποτε, όταν έγινε αντιληπτή από τους αντίστοιχους Ισπανούς μεροκαματιάρηδες αξιωματούχους, τη φορτώσανε σε ένα τρένο και την πήρανε στα υπουργεία της Μαδρίτης. Της ανατέθηκε να αναλύει τις δημοσκοπήσεις, όμως αυτή τους απογοήτευσε. Μαθημένη στο να λέει το μέλλον όπως το αντιλαμβάνεται, μόνιμα έδινε προβάδισμα στην αξιωματική αντιπολίτευση. Πικραμένοι από την προφητεία της γριάς, η κυβερνητική νομενκλατούρα το έριξε στη πλάκα.
Έτσι την ξαπόστειλαν σ’ ένα γραφειάκι της Τίβι Εσπάνια (TVE αντίστοιχη ΕΡΤ) και την καταδίκασαν να ακούει τα τραγούδια της Eurovision. Κάτι σαν τη Δάφνη, με τη διαφορά πως δε την πλήρωναν πεσέτα τσακιστή (πριν το ευρώ η αναδρομή).
Η Μαρία Χουάνα ήξερε πώς να διασκεδάσει στον εγκλεισμό της. Έβγαλε χαρτί και μολύβι, έκανε υπολογισμούς και προέβλεψε τον τελικό νικητή.
Όλοι γέλασαν όταν άκουσαν ένα «Λετονία», οι μισοί δεν ήξεραν καν κατά που πέφτει. Όμως μερικούς μήνες αργότερα, οι χαρτογιακάδες πάγωσαν τη νύχτα του τελικού.
Νικήτρια ήταν όντως η Λετονία. Η Μαρί Χουάνα διορίστηκε άμεσα σύμβουλος στον ισπανικό ΟΠΑΠ ενώ παράλληλα διατήρησε το γραφειάκι της στην TVE, έμμισθη αυτή τη φορά.
Ποτέ δεν έχασε νικητή. Άκουγε επί μέρες την ανιαρή γυφτοπόπ για να σημειώσει στο τέλος το όνομα μιας χώρας. Αυτό το όνομα ήταν που κέρδιζε.
Όταν κάποτε απώλεσε κάθε ενδιαφέρον για το θεσμό, σκαρφίστηκε ένα μαθηματικό τύπο για να περνάει το υπόλοιπο του χρόνου της.
Τον μαγικό αλγόριθμο της Eurovision!
Είχε ακούσει πως σε τριτοκοσμικές χώρες που εξακολουθούν να ψάχνουν διεθνή ταυτότητα και επιζητούν καταξίωση μέσα από πανηγύρια της πλάκας, υπάρχει πολύς κόσμος που καταπιάνεται με π@π…
Αφού ταξίδεψε σε όλη την Ανατολική Ευρώπη ξεκινώντας από τα Βαλκάνια μελετώντας εκ του σύνεγγυς ξένα ήθη και έθιμα, τελειοποίησε τον μαθηματικό τύπο της.
Παρακολουθώντας τη νεολαία στα καφέ και τις βαθυστόχαστες αναλύσεις της μεσημεριανής ζώνης, είχε πειστεί για το ποιος ακριβώς παρακολουθεί πραγματικά eurovision.
Σιγά την ανακάλυψη, θα πείτε και μάλλον το δίκιο είναι με το μέρος σας.
Όμως η Μαρία Χουάνα κοιτούσε πολύ μακρύτερα.
Με τον μαγικό αλγόριθμο πέτυχε να αγγίξει το ζενίθ της πρόβλεψης. Την αλήθεια. Παρατηρούσε ορκισμένους εχθρούς του διαγωνισμού να τον υποβαθμίζουν καθημερινά ενώ ήξερε πως κατά βάθος θα κολλήσουν μπρος στην οθόνη τη βραδιά του τελικού. Ενώ παράλληλα έριχνε ματιές σε κάποιους άλλους που δήθεν μιλούσαν δίχως παύση για νότες και φωνές μήπως και αποκτήσουν υπόσταση στη παρέα τους. Εκείνοι ήταν γραφτό και μαθηματικά τεκμηριωμένο πως δεν θα τον έβλεπαν ποτέ.
Η γριά από τη Σεβίλλη σκόπευε να μοιραστεί το εύρημά της με τους σύγχρονους κοινωνιολόγους ως ένα πρότυπο ορό της αλήθειας, υπαραρκετό για οποιαδήποτε χρήση πέραν ενός ηλίθιου διαγωνισμού.
Αλλά η φήμη της είχε γιγαντωθεί. Κάπου μεταξύ Κισινάου και Οδησσού, η Μαρία Χουάνα απήχθη από Καγκεμπίτες πράκτορες και μεταφέρθηκε στο Κρεμλίνο.
Κρατικοί αξιωματούχοι και παρακρατικοί μεγιστάνες ζητούσαν επίμονα να μάθουν τι χρειαζόταν η μαμά Ρωσία για να κατακτήσει (επιτέλους) την κορυφή.Χιλιάδες, αμέτρητα τραγούδια με τη χαρακτηριστική κλαψομ… προφορά βομβάρδιζαν την δύσμοιρη γυναίκα. Εκείνη αντιστεκόταν σθεναρά. Στο τέλος κάθε βασανιστηρίου, έσφιγγε τα δόντια φωνάζοντας «Τσίκιτσίκι». Τότε μάλλον κατάλαβε την εθνικοπατριωτική σημασία του θεσμού.
Μόλις οι αδίστακτοι ταγματασφαλίτες του κόκκινου στρατού απείλησαν ότι θα επαναλάμβαναν τη διαδικασία, η γριά λύγισε. Για να κερδίσει το έλεος και κατ’ επέκταση την ελευθερία της, ομολόγησε με τρέμουλο πως οι Ρώσοι χρειάζονταν έναν βιολιστή, έναν χορευτή με πατίνια και ένα μαϊντανό.
Ικανοποιημένοι από την έκβαση του διαγωνισμού, οι απαγωγείς δέχτηκαν να ανταλλάξουν την Μαρία Χουάνα κατά τη διάρκεια του τελικού πέρσι στο Ελσίνκι.
Όμως καταπονημένη από τις κακουχίες η ιέρια της αριθμολογίας δεν έμελε να επιστρέψει ποτέ στα πάτρια εδάφη. Απεβίωσε στα περίχωρα του Ελσίνκι.
Πριν το μοιραίο ταξίδι, είχε καταφέρει να κρύψει τον περιβόητο τύπο μέσα στη κιθάρα που κρατούσε η Ισπανική συμμετοχή του «Τσικιτσίκι». Ο περίεργος τύπος δεν πήρε χαμπάρι τίποτα.
Έτσι, μια γνωστή κυρία ελληνικής καταγωγής που λυμαίνεται τα στούντιο παραγωγής κάθε διαγωνισμού από τότε σχεδόν που απολύθηκε, πλησίασε τον Ισπανό καλλιτέχνη. Ζήτησε να κρατήσει τη κιθάρα ως σουβενίρ. Εκμυστηρεύτηκε πως εκπροσωπεί το υπουργείο πολιτισμού και μαζεύει αντικείμενα.
Από εδώ και πέρα δεν ξέρω αν πρέπει να μοιραστώ περισσότερα. Αλλά αφού φτάσαμε έχετε κάθε δικαίωμα να μάθετε την πάσα αλήθεια. Με τη βοήθεια της εκκλησίας και των ελληνορθόδοξων μοναχών, τρέχει ένα μυστικό πρόγραμμα (κωδική ονομασία S.A.G.A.P.O.) για την ανέγερση ενός μουσείου αθανάτων της Eurovision, δίπλα στα καμένα της Αρχαίας Ολυμπίας.
Μιας και οι εκάστοτε νικητές βουλιάζουν αφανείς μέχρι τους επόμενους, οι ιθύνοντες αποφάσισαν να καταπολεμήσουν την ανωνυμία αυτή στήνοντας το μουσείο σε μια χώρα όπου ο διαγωνισμός λατρεύεται κανονικότατα.
Πράγματι, η δαφνοστεφανωμένη πράκτορας του ελληνικού δημοσίου ετοιμαζόταν να επιστρέψει στη βάση της. Αλλά η πτήση της είχε καθυστέρηση, μη ρωτάτε με ποια εταιρία ταξίδευε. Σκαλίζοντας το απολειφάδι κιθάρας, ανακάλυψε το πολυπόθητο χαρτάκι της αλήθειας, σκούπισε τα χείλη της από τα ενοχλητικά ψίχουλα της φινλανδικής ζαμπονοτυρόπιτας και το πέταξε στα σκουπίδια.
Μια ρεπορτερ σκανδαλοθηρικής εκπομπής που την ακολουθούσε διακριτικά, ψαχούλεψε τον κάδο και αφού εντόπισε το λαδωμένο σκονάκι, το κουβάλησε πίσω στην πατρίδα.
Από το ΕΛ Βενιζέλος επιβιβάστηκε σε ταξί και άθελα της το έδωσε κολλημένο με ένα εικοσάρικο στον οδηγό. Εκείνος παρατήρησε τον τύπο καθώς σχολούσε από την βάρδια. Καθότι αδιόριστος μαθηματικός, συνδύασε τον αλγόριθμο με τη φράση «My number one” που το συνόδευε και επιτέλους διαπίστωσε τη σημασία του.
Πως έφτασε ο τύπος στα χέρια μου είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία.
Άλλη φορά ή άλλη ομάδα.
Το συμπέρασμα είναι πως τώρα γνωρίζετε.
Ό,τι και να σημαίνει αυτό.
Κουβεντιάζοντας πρόσφατα με την Όλγα, καταλήξαμε πως έχετε δικαίωμα στη γνώση κλπ, κλπ...
Η στιγμή που ο περιβόητος τύπος θα ανακοινωθεί στην ανθρωπότητα πλησιάζει. Να είστε περήφανοι που άθελά σας συμμετέχετε στο κομβικό σημείο της παγκόσμιας ιστορίας, μεγαλύτερο και από την επινόηση της ίδιας της Eurovision.
Απ’ όσα καταλαβαίνετε, δε χρειάζεται να προσκαλέσετε τους φίλους σας σε αυτή την ομάδα. Θα έρθουν από μόνοι τους, αργά ή γρήγορα.
Επίσης δεν είναι απαραίτητο να συμπληρωθούν εκατό χιλιάδες μέλη για να αποκαλυφθεί ο μαγικός αλγόριθμος της Eurovision.
Να είστε σίγουροι πως μόλις η φετινή υποψηφιότητα ακούγεται πάνω από δέκα φορές την ώρα, ως διά μαγείας πάντα, ο πολυπόθητος μαθηματικός τύπος θα ανέβει από μόνος του στην επιφάνεια.
Σαν τον εκάστοτε φελλό που την αντιπροσωπεύει…

Αφιερωμένο σε όλους εσάς που φτάσατε μέχρι αυτή τη γραμμή.