Στο Κουρδιστάν

Το Κουρδιστάν υπάρχει!
Δεν αποτελεί φανταστικό μέρος του κόσμου της Φακίνου, όταν επέλεξε να συνεχίσει την κλασσική Τενεκεδούπολη. Σ’ έναν σύγχρονο χάρτη δε θα εντοπίστε πουθενά αυτή τη χώρα, ούτε στο παρελθόν αλλά ούτε και στο κοντινό μέλλον.
Ίσως επειδή οι Κούρδοι είναι από τους ελάχιστους λαούς, που παρά την ύπαρξή τους από την αρχαιότητα, σε καμία περίοδο της πλούσιας ιστορίας τους δεν έζησαν ημέρες ανεξαρτησίας, μόνιμα υποδουλωμένοι και διασκορπισμένοι σε ονομαστά βασίλεια της ευρύτερης περιοχής της Μεσοποταμίας.
Απόγονοι διαφόρων ένδοξων αρχαίων λαών, οι Κούρδοι αναγνωρίστηκαν ως εθνότητα ουσιαστικά στα τέλη του 10ου αιώνα μ.Χ, την περίοδο άνθησης του Βασιλείου του Ισλάμ, ένα από τα σημαντικότερα που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Ο Σαλαντίν, ο αποδεδειγμένα χαρισματικότερος ηγέτης εκείνου του βασιλείου ήταν κουρδικής καταγωγής και θεωρείται από τους ίδιους ως η κορυφαία μορφή του ιστορικού πολιτισμού τους.
Ήταν εκείνος που διακόνεψε τον λόγο του Προφήτη Μωάμεθ έως τις αφρικανικές ακτές του Ατλαντικού και τη Ιβηρική χερσόνησο. Εξισλάμισε το μεγαλύτερο μέρος του αραβικού και όχι μόνο κόσμου. Μετέτρεψε μια περιοχή νομαδικών φυλών και ξεπεσμένων αυτοκρατοριών στη πολιτισμική και επιστημονική κοιτίδα του τότε γνωστού κόσμου, πολύ πριν την ευρωπαϊκή Αναγέννηση.
Αρκετές σύγχρονες ανακαλύψεις βαστούν από τότε, ιδιαίτερα στις θετικές επιστήμες. Το βασίλειο του Ισλάμ ηττήθηκε, όχι από τους Σταυροφόρους στους Αγίους Τόπους αλλά ούτε από τις ανίκητες στρατιές των Μογγόλων στην ανατολή. Ήταν η μεταστροφή στον φονταμενταλισμό που ουσιαστικά στέρησε από τους Άραβες τη παντοκρατορία.
Έκτοτε, οι Κούρδοι αποτελούσαν αγκάθι σε κάθε αυτοκρατορία και σε κάθε βασίλειο. Άλλοτε επειδή τους εκτόπισαν και άλλοτε επειδή αναζητούσαν ευνοϊκότερες συνθήκες διαβίωσης, συγκεντρώθηκαν σε μια περιοχή που σήμερα περιλαμβάνονται εδάφη της Τουρκίας, του Ιράκ, της Συρίας και του Ιράν.
Δεν άλλαξαν πολλά πράγματα από τότε. Κανείς δεν ήθελε τους Κούρδους, ή μάλλον κανείς δεν επιθυμούσε να αποκτήσουν δύναμη, μιας και ήταν βέβαιο πως θα επεδίωκαν δικαίως την ανεξαρτησία τους με τη πρώτη ευκαιρία.
Αμέτρητα παραδείγματα όπου οι Κούρδοι εκμεταλλεύτηκαν καταστάσεις σε μια από τις παραπάνω χώρες για να διεκδικήσουν την αυτονομία τους. Όμως μέχρι τώρα, από την δεκαετία του εξήντα και έπειτα, όλες οι προσπάθειες ήταν ανεπιτυχείς. Συνήθως καταπνίγονταν στο αίμα αμάχων με μεθόδους άνανδρες και καταδικαστέες. Κάθε απόπειρα επέφερε επιπλέον περιορισμούς σε ένα λαό που δε θα πάψει μάλλον ποτέ να διεκδικεί το αυτονόητο.
Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα κατά τη διάρκεια του έντονου και ψυχροπολεμικά κατασκευασμένου πολέμου Ιράν-Ιράκ τη δεκαετία του ογδόντα. Όταν το φιλοαμερικανικό τότε Ιράκ, η πιο καλοκουρδισμένη στρατιωτική μηχανή της περιοχής έδειχνε να είχε καθαρίσει με το Ιράν των ακραίων θρησκευτικών ηγετών που απολάμβαναν της Σοβιετικής υποστήριξης, γράφτηκαν από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας των Κούρδων.
Διαβλέποντας την ήττα, οι Σοβιετικοί ενίσχυσαν τους Κούρδους του Ιράν και παραλίγο να υπάρξει ανεξάρτητο κράτος. Θέλησαν έτσι να διατηρήσουν εμπόλεμη κατάσταση στη περιοχή και κατ’ επέκταση να αποκτήσουν μια δεύτερη ευκαιρία στον έλεγχο των πετρελαίων. Δυστυχώς για τους ίδιους τους Κούρδους, που αυτοανακυρήχθηκαν ανεξάρτητοι για περίπου έναν χρόνο, η χαρά δε κράτησε πολύ. Η ανασύνταξη των Ιρανών κατέπνιξε κάθε περεταίρω φιλοδοξία. Έτσι ο απελευθερωτικός αγώνας δε μεταφέρθηκε ποτέ δυτικά προς το γειτονικό Ιράκ όπως ήλπιζε η Μόσχα..
Όμως, ο ανένδοτος των Κούρδων του Ιράκ είχε ήδη αρχίσει με τις ένοπλες ομάδες να κάνουν δειλά κινήσεις. Λίγο αργότερα, ο «κακός» που τότε ήταν «καλός» και σήμερα στα θυμαράκια, ο Σαντάμ Χουσεΐν με χημικά όπλα που αγόρασε προσωπικά από τους μετέπειτα Βρετανούς διώκτες του, τέλειωσε ωμά το όποιο κίνημα. Ξεκλήρισε βομβαρδίζοντας χωριά ολόκληρα, στέλνοντας στο θάνατο εκατοντάδες άμαχους, ακαριαία και με την αμέριστη κάλυψη των «ανθρωπιστών» συμμάχων του.
Μικρή λεπτομέρεια, στο Ιράκ όπως και στην Τουρκία, οι Κούρδοι δεν αποτελούν μια οποιαδήποτε μειονότητα, αλλά αγγίζουν το 1/5 του συνολικού πληθυσμού. Πέρα από τους άδικους θανάτους και τα κομμένα φτερά, από τη δεκαετία του ογδόντα και έπειτα οι Κούρδοι έχασαν κάτι περισσότερο. Την εθνική τους οντότητα.
Μέχρι πρόσφατα, τα τέσσερα κράτη έχουν με τον ένα ή άλλο τρόπο απαγορεύσει την κουρδική γλώσσα, τα έθιμα αλλά και την πολιτική τους εκπροσώπηση. Για είκοσι περίπου χρόνια οι Κούρδοι γνωρίζουν τη ξεχωριστή γλώσσα τους αλλά απαγορεύεται να τη μιλήσουν δημόσια, ενώ μαθαίνουν τις παραδόσεις τους από εξιστορήσεις καθώς δεν είναι σε θέση να τις τελέσουν.
Ανεξάρτητα από το απολυταρχικό του καθεστώτος στο οποίο μεγαλώνουν (το στρατιωτικό κατεστημένο των Τούρκων, τον Δικτάτορα του Ιράκ, το Ιρανικό Παπαδαριό ή τον «εκλεγμένο» Σύριο Πρόεδρο) οι Κούρδοι επιτρέπεται να υπάρχουν μονάχα αν σιωπήσουν, αν παραιτηθούν από διεκδικήσεις και αν απαρνηθούν τη καταγωγή τους.
Μονίμως υποκινούμενοι από μια υπερδύναμη, ανοργάνωτοι και συχνά υπό την καθοδήγηση οπλαρχηγών που τα έσπαγαν κάπου στα μισά, οι Κούρδοι ήταν καταδικασμένοι να αποτύχουν και να μετρούν νεκρούς, ανεξάρτητα από πού άρχιζαν τον αγώνα τους.
Κι όμως, δεν έμεναν ποτέ στο «Δεν Ξεχνώ» αλλά συνέχιζαν προσηλωμένοι στο «Δεν τα Παρατώ». Όπως αποδείχτηκε, ο ιστορικός καθοδηγητής τους εμφανίστηκε σχεδόν στο ξεκάρφωτο. Το Κουρδιστάν απέκτησε ηγέτη, πίσω από τον οποίο στρατεύτηκε σύσσωμο και παραλίγο να τα καταφέρει.
Λίγο πριν τις θηριωδίες στις γειτονικές χώρες, οι Κούρδοι της Τουρκίας είχαν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα, γνωστό και ως PKK. Πρόεδρος ήταν μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία που σταδιακά κατάφερε να γίνει σύμβολο ενός αγώνα και να λατρευτεί όσο κανένας άλλος στο παρελθόν.
Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ή ο Άπο όπως έμεινε στη συνείδηση κάθε Κούρδου.
Προερχόμενος από τα ανατολικά, ο Οτσαλάν δεν ήταν Κούρδος, αλλά Τούρκος. Ίσως να ήταν από οικογένεια Αρμένιων που έκρυβε την καταγωγή της από την εποχή της άγριας γενοκτονίας. Μελετώντας το νεαρό του βιογραφικό, ένας γνώστης ίσως να συμπέρανε πως ο Άπο είχε ακολουθήσει όμοιες σπουδές με έναν τυπικό πράκτορα της ΜΙΤ, της σπουδαιότερης μυστικής υπηρεσίας της χώρας.
Ήδη παντρεμένος με κόρη διαπιστωμένου πράκτορα, ο Οτσαλάν ίδρυσε το PKK, ένα κόμμα αριστερού προσανατολισμού με κουρδικές αποσχιστικές τάσεις. Όμως η κοινοβουλευτική σταδιοδρομία του δε διήρκησε πολύ, καθώς το πραξικόπημα στις αρχές του 1980 επέφερε ραγδαίες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό και με συνοπτικές διαδικασίες το κόμμα τέθηκε εκτός νόμου, ταυτόχρονα με τις κουρδική γλώσσα.
Ήταν τότε, που ο Οτσαλάν πήρε τα βουνά της ανατολής και το PKK από κόμμα μετατράπηκε σε ένοπλο σώμα. Οργανώθηκε στρατός και ξεκίνησε το αντάρτικο. Αντιστεκόταν τόσο σθεναρά, που ουσιαστικά η Τουρκία βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση για περισσότερο από μια δεκαετία. Το ξεκίνημα του ενενήντα βρήκε τον πρώην «καλό» Σαντάμ να ξεπουλιέται από τους συμμάχους του και το Ιράκ ηττημένο έπειτα από το μεγάλο ηγεμονικό Πόλεμο του Κόλπου. Η άλλοτε πολεμική μηχανή φόβητρο είχε διαλυθεί όμως όχι και η χώρα καθώς η Δύση συνθηκολόγησε και αποχώρησε.
Μελετώντας τον δεύτερο Πόλεμο του Κόλπου και τη τρέχουσα κατάσταση μπορεί πλέον να αντιληφθεί κανείς γιατί δεν τερμάτισαν τότε το καθεστώς Σαντάμ Χουσεΐν. Γιατί διάλεξαν ένα μακροχρόνιο αποκλεισμό του Ιράκ, επιτρέποντας μονάχα το «πετρέλαιο αντί φαρμάκων» ώστε να μη διαταράξουν τη παγκόσμια παραγωγή.
Πόσο εύκολη γίνεται η ιστορία εφόσον προσεγγιστεί με εμπορικούς όρους!
Ως αντάλλαγμα για τη συμβολή της στο Πρώτο Πόλεμο, η Τουρκία έλαβε ένα τεράστιο δώρο. Την απαγόρευση πτήσεων στο Βόρειο Ιράκ. Μέχρι τότε, οι Κούρδοι του Ιράκ συνέβαλαν στον αγώνα και οι επιχειρήσεις των Τούρκων σταματούσαν μέχρι την επικράτειά τους. Όχι πια…
Ο επαγγελματικός στρατός καταδίωκε τους αντάρτες εντός του διαλυμένου Ιράκ, αποδίδοντας τα μέγιστα και επικρατώντας κατά κράτος. Οι Κούρδοι που πριν το πραξικόπημα προσδιορίζονταν ως «Τούρκοι Ανατολίτες» από το Κεμαλικό κράτος έδειχναν να χάνουν άλλη μια ευκαιρία.
Ήδη από το 1995 περίπου, η έκβαση ήταν εμφανής και στη χώρα μας. Το Κουρδικό έπαψε να αποτελεί μία εξωτική διαμάχη κάπου στα ψιλά των εφημερίδων και εξελίχτηκε σε πρωτοσέλιδο τα επόμενα χρόνια. Περιοχές ολόκληρες εκκενώνονταν από τον τουρκικό στρατό ή κινδύνευαν λόγω τον εχθροπραξιών. Οι άμαχοι εγκατέλειπαν την ανατολή προς τα μεγάλα αστικά κέντρα. Αρκετοί αποφάσιζαν να καταφύγουν στη Ευρώπη, οπότε από τα τουρκικά παράλια έφταναν με ξύλινες βάρκες στα ελληνικά νησιά.
Από το ’90 η Ελλάδα έδειχνε ανέτοιμη να δεχτεί το κύμα οικονομικών μεταναστών, πόσο μάλλον να ανταπεξέλθει σε ένα ρεύμα προσφύγων.
Ο αριθμός υπήρξε σχετικά μικρός, πρωτόγνωρος όμως. Τα δελτία των λιμενικών δημοσίευαν εθνικότητες, «Κουρδικής καταγωγής» και «Ιρακινός». Βασικά το ίδιο ήταν, μιας και οι Ιρακινοί πρόσφυγες που έφταναν τότε, προέρχονταν από τα βόρεια οπότε στη πλειοψηφία τους ήταν επίσης Κούρδοι.
Σπάνια έμεναν στα νησιά. Οι περισσότεροι συνέχιζαν προς την κεντρική Ευρώπη ή την Σκανδιναβία όπου υπήρχε ήδη πυρήνας ομοεθνών τους. Αρκετοί νέοι κατατάσσονταν στο PKK και αφού εκπαιδεύονταν, επέστρεφαν στη μάχη.
Η Τουρκία έχει κατηγορήσει ανοικτά την Ελλάδα πως διατηρούσε τέτοιου είδους στρατόπεδα, αλλά δε αποδείχτηκε κάτι σχετικό. Σήμερα, από ουδέτερη σκοπιά, λαμβάνοντας υπ’ όψη τους πολιτικούς και τις μυστικές υπηρεσίες κουκουρούκου που διαθέτουμε, έχω σχεδόν πεισθεί για το πόσο ευσταθούσαν οι κατηγορίες τότε.
Μονάχα σε μία περίπτωση είχε δημοσιευτεί σχετικό ρεπορτάζ από γερμανικό περιοδικό. Δύο δημοσιογράφοι φωτογράφησαν ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης του PKK κάπου στην Πελοπόννησο. Κρίμα που στο αμέσως επόμενο τεύχος, το περιοδικό απολογήθηκε για απάτη, μιας και οι «αδίστακτοι» μαχητές επρόκειτο για Αλβανούς που πληρώθηκαν ένα καλό μεροκάματο.
Φυσικά, το ψεύτικο άρθρο δεν αποδεικνύει τίποτα.
Ουδέποτε στο παρελθόν δε θυμάμαι τόση αλληλεγγύη απέναντι σε λαό όπως τους Κούρδους του Άπο. Όλοι ήταν με το μέρος τους, οι πάντες. Ξέχωρα από το δίκαιο ενός απελευθερωτικού αγώνα αλλά και την παραδοσιακή υποστήριξη του αδύναμου, ήταν εμφανή τα σημάδια πως η ελληνική κοινωνία ήταν συντριπτικά υπέρ, για διαφορετικούς λόγους κάθε φορά. Οι εθνικιστές χαίρονταν που ο εχθρός δεχόταν πλήγματα ενώ οι μετριοπαθείς ανακουφίζονταν πως η πανίσχυρη πολεμική μηχανή εστίαζε μακριά από το Αιγαίο.
Επομένως, μην εκπλαγείτε αν κάποτε αποδειχθεί και η στρατιωτική συνδρομή της χώρας μας πέρα από την ηθική. Σε διεθνές επίπεδο, μια τέτοια εξέλιξη έδινε ξεκάθαρη αφορμή πολέμου στην Τουρκία. Τραβηγμένο και μεταξύ μας, δεν το είχε σε τίποτα να επιτεθεί σε μια νατοϊκή χώρα και να προβάλει ποικίλες αξιώσεις! Διατηρούσε το άλλοθι πως κινδύνευε η εθνική της ακεραιότητα από την άσπονδη γείτονα. Στους Έλληνες ήταν ένας αγώνας για την ελευθερία, σε εκείνους όμως ζήτημα ασφάλειας.
Παρόμοια αιτιολόγηση έδωσε το Ισραήλ όταν πρόσφατα εισέβαλε στο Λίβανο, δίχως να υποστεί τις παραμικρές κυρώσεις από οποιοδήποτε διεθνή οργανισμό. Νύχτα θα μας την έπεφταν! Το ότι τη βγάλαμε καθαρή τότε οφείλεται περισσότερο στον αστρολογικό μας χάρτη παρά στη σύνεση που μας χαρακτηρίζει ως έθνος…
Το PKK οργανωνόταν διαρκώς. Ομάδες δρούσαν στα αστικά κέντρα με βομβιστικές επιθέσεις. Παρόμοιες ενέργειες πραγματοποιούνταν στα τουριστικά παράλια το καλοκαίρι, μαζί με εκτεταμένες πυρκαγιές, πλήττοντας ένα σημαντικό οικονομικό έσοδο των Τούρκων.
Όμως ουδέποτε αποδείχτηκε αποτελεσματικό μιας και το αντάρτικο είχε υποχωρήσει δραματικά. Ο Άπο είχε εντοπισθεί στο Συριακό έδαφος απ’ όπου σχεδίαζε τις κινήσεις του PKK. Η Άγκυρα απειλούσε άμεσα με κυρώσεις αν δεν τον παρέδιδαν. Σε αυτό το σημείο και δεδομένου της χρόνιας απομόνωσης της Δαμασκού, μια χερσαία εισβολή δεν ήταν καθόλου τραβηγμένο σενάριο.
Χωρίς να το καθυστερήσει πολύ, η Συρία ξεφορτώθηκε τον Οτσαλάν και κάπου εκεί ξεκινά ένα κρυφτό το οποίο προβλήθηκε αρκετά στη συνέχεια. Ο ηγέτης προσπάθησε να ζητήσει άσυλο όπου μπορούσε φτάνοντας πρώτα στη Ρωσία που τον απέρριψε.
Καμία χώρα δεν ήταν διατεθειμένη να τον δεχτεί, καταστρέφοντας το διεθνές προφίλ της και τις σχέσεις της με την Τουρκία. Ειδικά σε εκείνες που διέθεταν μεγάλο αριθμό Τούρκων μεταναστών, κάτι τέτοιο θα σήμαινε ατέλειωτο κύμα ταραχών.
Όταν έγινε γνωστό πως ο Άπο είχε καταφύγει στη Ρώμη, ακολούθησε πραγματικός χαμός. Ένα πρωτοφανές εμπάργκο ιταλικών προϊόντων που θα ζήλευε και η πλέον οργανωμένη καταναλωτικά χώρα. Επί μέρες οι διπλωματικές σχέσεις των δύο είχαν φτάσει στο απροχώρητο.
Άπαντες τηρούσαν το ηθικό (της μη παράδοσης) αλλά επέμεναν στο συνετό (της μη αμνηστίας ). Έπειτα από ένα σύντομο πέρασμα από την Ολλανδία, ο Άπο φυγαδεύτηκε που αλλού; Στους μαλάκες!
Παρά τη γενικευμένη αλληλεγγύη, δεν υπήρχε περίπτωση να δοθεί άσυλο, όποιος και να κυβερνούσε. Θα ήταν αδιανόητο να παραμείνει στη χώρα μας ο νούμερο ένα «τρομοκράτης» των Τούρκων.
Ο Οτσαλάν έκαιγε και όλοι εξαφανίζονταν, αφήνοντας στον υπουργό εξωτερικών Πάγκαλο να χειριστεί την υπόθεση. Και «Άγιος ο Θεός»…
Άγνωστο αν υπήρχε ουσιαστικό σχέδιο και στοιχειώδης ενημέρωση. Ο Πάγκαλος υποσχέθηκε εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης πως θα έβρισκε χώρα που θα παρείχε άσυλο και δεν έκανε κάτι διαφορετικό από τους υπόλοιπους. Φυγάδευσε τον Άπο εκτός Ευρώπης, στη Κένυα αυτή τη φορά.
Εκείνοι που είχαν συμβουλέψει σχετικά, πόνταραν πως το αντιαμερικανικό κλίμα στο Ναιρόμπι ήταν ιδανικό ώστε να βρει επιτέλους καταφύγιο ο Κούρδος ηγέτης. Κάπως έτσι πρέπει να γνωμοδότησαν τότε. Έβαλαν σε έναν αεροπλάνο τον Οτσαλάν και τον ανέθεσαν στον καλύτερο πράκτορα που διαθέταμε, που κατά τύχη ήταν πόντιος! Αλλά όσο ικανός και να υπήρξε, η υπόθεση ήταν ήδη τελειωμένη.
Το σκεπτικό της ΕΥΠ (ΕΥΔΑΠ είναι το νερό, αυτοί είναι δημόσιο πάλι, αλλά διαφορετικό) δεν ήταν απόλυτα πρόχειρο ή λανθασμένο. Μονάχα που δεν είχαν μελετήσει καλά ένα σημαντικό παράγοντα.
Οι ακραίοι ισλαμιστές που ο κόσμος γνώρισε αργότερα ως Αλ Κάϊντα επιχειρούσαν μπαράζ επιθέσεων ενάντια σε αμερικανικούς στόχους. Οι Κενυάτες βρίσκονταν χρόνια στο στόχαστρο. Όταν μάλιστα μια βομβιστική επίθεση είχε ισοπεδώσει κυριολεκτικά την αμερικάνικη πρεσβεία, οι σχέσεις τους είχαν φτάσει στο αμήν.
Οι Αμερικάνοι του Κλίντωνα έδωσαν μια τελευταία ευκαιρία στους Κενυάτες για εξιλέωση. Συνεργασία ή κυρώσεις. Με συνοπτικές διαδικασίες, με μια κινηματογραφική απαγωγή το σύμβολο ενός αγώνα παγιδεύτηκε από Αμερικανούς και Κενυάτες για να παραδοθεί στα χέρια των πρακτόρων της ΜΙΤ.
Η τουρκική έκδοση της κουρδικής ανεξαρτησίας διακόπηκε άδοξα. Τα πλάνα από τον ναρκωμένο και φιμωμένο εχθρό στη πτήση της επιστροφής κατεύνασε την οργή ενός άλλου λαού. Που έβλεπε επί χρόνια να κινδυνεύει η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας και μετρούσε απώλειες.
Τι ακολούθησε στην Ελλάδα είναι λίγο ή πολύ γνωστό. Απλά θα ήθελα να μείνω στον Πάγκαλο. Άσχετα αν τον εκτιμώ ως πολιτικό ή αν είχε τις ικανότητες για να χειριστεί δεδομένη κατάσταση και υπουργείο, πρέπει να επαναλάβω δημόσια πως δεν έχω λυπηθεί άνθρωπο όπως εκείνον τότε.
Οι δικοί του είχαν λακίσει καιρό πριν, αφήνοντας τον να λουστεί μόνος τις εξελίξεις. Η κοινή γνώμη, αντιπολίτευση και τύπος τον έβριζαν από το πρωί ως το βράδυ. Οι Τούρκοι έβλεπαν στο πρόσωπό του έναν προδότη, εχθρό της πατρίδας. Και οι Αμερικάνοι του επαναλάμβαναν διαρκώς σε πόσο μεγάλο ολίσθημα υπέπεσε που δεν τους ενημέρωσε. Τον μισούσαν, όλοι, ταυτόχρονα!
Δε του συγχώρησαν ένα φιάσκο όπου δεν έφταιγε πουθενά.
Από τις αρχές του 1998 που συνέβη το περιστατικό, ο Άπο βρίσκεται ισόβια φυλακισμένος στις τουρκικές φυλακές έπειτα από μια δίκη παρωδία και εξυπηρετεί ανοικτά τα συμφέροντα των Τούρκων. Έχει εκδώσει σειρά βιβλίων όπου με στροφή 180 μοιρών προτρέπει τους συντρόφους του να κυρήξουν εκεχειρία και να προχωρήσουν σε διαπραγματεύσεις.
Κάποια στιγμή, μήνυσε (από τις φυλακές) το ελληνικό κράτος για αθέτηση της δέσμευσής του, ζητώντας 20,100 ευρώ, ποσό αστείο συγκρινόμενο με τα έσοδα των βιβλίων του. Η υπόθεσή του απορρίφτηκε και δεν αποζημιώθηκε ποτέ.
Οι απανταχού Κούρδοι δεν έπαψαν να τον αγαπούν μιας και παραμένει αδιάψευστο σύμβολο του αγώνα τους, έστω και αν δε συμμερίζονται πλέον τα λεγόμενα του. Στο πρόσωπό του βλέπουν ό,τι οι Νοτιοαφρικανοί στον Μαντέλα και οι Παλαιστίνιοι στον συγχωρεμένο Αραφάτ. Μια ελπίδα.
Καθαρά από τύχη, η σχέση Ελλήνων και Τούρκων επανήλθε σε φυσιολογικά πλαίσια αμέσως μετά, με τους διαδοχικούς σεισμούς στις δύο χώρες και την πολιτική αλληλοβοήθειας. Κάπου εκεί έπαψε και η υπέρμετρη αλληλεγγύη στο εσωτερικό.
Θα είχαμε ξεχάσει εντελώς το Κουρδικό αν δεν προέκυπτε ο «ανένδοτος» του Πλανητομαλάκα ενάντια στην αόρατη τρομοκρατία.
Με ανύπαρκτη αιτιολόγηση εισέβαλε δεύτερη φορά στο διαλυμένο Ιράκ και πραγματοποίησε εκείνο που δεν τόλμησε ο Πλανητοπατέρας του. Την κατοχή της χώρας, 15 περίπου χρόνια μετά τη πρώτη επίθεση. Δεν ήταν τόσο ανόητη κίνηση καθώς είχαν διαφοροποιηθεί κατά πολύ τα δεδομένα στη παγκόσμια οικονομία.
Οι σύμμαχοι πληρώνουν καθημερινά βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες ζωές και μάταια πειραματίζονται σε αδόκιμες συνταγές ώστε να σταθεροποιήσουν τη κατάσταση και να αποχωρήσουν το συντομότερο.
Συγκεντρώνουν σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων τις δυο κυρίαρχες μουσουλμανικές ομάδες, τους Σηϊτες και τους Σουνίτες ενώ για πρώτη φορά συνομιλούν ισότιμα με μία τρίτη… τους Κούρδους του Β.Ιράκ!
Οι Κούρδοι είναι μαθημένοι ώστε να παίζουν παιχνίδι τρίτων μια ζωή αλλά δε τους νοιάζει, αρκεί να μην αποκλείεται το ενδεχόμενο ανεξαρτησίας. Περιέργως, όπως όλα δείχνουν, πλησιάζουν απελπιστικά κοντά στο ατέρμονο όνειρό τους, χωρίς μάλιστα να χρειαστεί να πιάσουν όπλο ξανά.
Αποτέλεσαν την αφορμή να τα σπάσουν οι Αμερικανοί με τους Τούρκους, όταν οι πρώτοι απαγόρευσαν ρητά στους στρατηγικούς τους συμμάχους να προχωρήσουν σε παράλληλες επιχειρήσεις κατά την εισβολή. Ουσιαστικά άφησαν τους Κούρδους να ελέγξουν οι ίδιοι τις περιοχές τους, όπως και συμβαίνει έκτοτε. Ήταν μια προνοητική κίνηση καλής θέλησης.
Μια κίνηση που εξυπηρέτησε αρκετά τους ίδιους αλλά δυναμίτισε ολόκληρη την περιοχή, εμπλέκοντας ταυτόχρονα και τις άλλες δυο χώρες που βρίσκονται εκτός παιχνιδιού, το Ιράν και η Συρία.
Δεν ήταν διόλου τυχαίο ή αφελές όταν ο Πλανητομαλάκας δήλωνε λίστα χωρών στον «άξονα του Κακού», κάτι σαν τα προσεχώς στο σινεμά. Να σας θυμίσω απλά πως στη κορυφή της λίστας βρισκόταν το Ιράν και ακολουθούσε η επίσης «σατανική» Συρία!
Το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός Κουρδιστάν, έστω στο Βόρειο Ιράκ δεν είναι καθόλου μακρινό. Αντίθετα ίσως να αποτελεί η αποδοτικότερη λύση ώστε να απεμπλακούν μια και έξω οι κατοχικές δυνάμεις από την περιοχή.
Άσχετα τι μπορεί να ακολουθήσει…
Είναι όμως τόσο αθώα, επική ή ρομαντική τούτη η ξαφνική μεταστροφή;
Μια περιγραφή του νέου κράτους ίσως βοηθήσει να καταλήξετε στα δικά σας συμπεράσματα.
Αν με κάποιο τρόπο και κάμποση αφέλεια, τα 3,5 εμπλεκόμενα κράτη υποχωρούσαν αύριο κιόλας, το Κουρδιστάν θα ήταν ένα τεράστιο κράτος. Όχι τόσο επειδή θα ζούσαν 30 εκατομμύρια ομοεθνείς σε έναν ορεινό όγκο. Ούτε επειδή θα είχε ομογένεια σε Ευρώπη και Αμερική μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ελληνική.
Το Κουρδιστάν δε θα ήταν απλά ακόμη ένα «Σταν» με παράδοση χιλιάδων ετών. Θα γινόταν αυτόματα η 6η πετρελαιοπαραγωγός δύναμη στον κόσμο, υπολογίζοντας μονάχα τις πηγές στα εδάφη του Ιράκ. Ενώ στα εδάφη του θα βρίσκονται τα μεγαλύτερα ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα στη γη. Ανακαλύφτηκαν πρόσφατα, κάτι που σημαίνει πως αν ποτέ υπάρξει Κουρδιστάν, θα πρωταγωνιστεί όλο και περισσότερο στο διεθνές στερέωμα!
Δεν αλλάζει πολύ στην πράξη, αν δηλαδή ανεξαρτητοποιηθεί ένα μέρος του Κουρδιστάν, το Ιρακινό. Στην πιο ρεαλιστική εκδοχή, μιλάμε για ένα νεοσύστατο κράτος δέκα εκατομμυρίων. Πληθυσμιακά ομοιογενές και οικονομικά εύρωστο, θα βρίσκεται σε διαρκή διαμάχη με τους γείτονες και δεν θα αποτελέσει αυτό που λένε «παράγοντα σταθερότητας» στην περιοχή.
Θα αποτελέσει όμως πεδίο εκμετάλλευσης των μεγάλων Αμερικανικών εταιρειών αφού παρά την σημερινή κατοχή, οι εν λόγω πηγές δεν ανήκουν στις ίδιες αλλά σε ανταγωνιστικές Ρωσικές και Γαλλικές. Είναι τόσο ισχυρά τα συμβόλαια που έχουν, πού ούτε ο διάβολος ο ίδιος δε μπορεί να τα σπάσει!
Τι γίνεται όμως στη περίπτωση που οι πηγές ανήκουν σε διαφορετικό κράτος;;;
Αν καταφέρετε να βρείτε απάντηση, θα λύσετε το μυστήριο.
Επίσης, αν ένα έθνος οφείλει την ύπαρξή του στην υπερδύναμη, θεωρείτε σώφρων να κλείσει νέες συμφωνίες… με τους άλλους;;;
Εφόσον πλησιάζουμε σε παρόμοιο σκεπτικό, ίσως τα χαζά τότε λόγια αποδειχτούν προφητικά. Όχι μόνο ως προειδοποίηση στους διασυνοριακούς «κακούς» προτού εμπλακούν μελλοντικά. Αλλά και ως «προσεχώς πόλεμος» αν ο εθνικισμός οδηγήσει σε ιδέες του στυλ «Μεγάλο Κουρδιστάν» και κλιμακωθεί μια διαρκής ένταση.
Το μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί ο χειρισμός των Αμερικάνων με τους ριγμένους Τούρκους. Η εκλογή διαφορετικού προέδρου εξυπηρετεί σε μια φαινομενικά αλλαγή προσέγγισης.
Μια στενότερη σχέση σε αμυντικά και γεωπολιτικά θέματα; Εντατικές πιέσεις για ένταξη της Τουρκία στη Ευρωπαϊκή Ένωση;
«Του πόυστη, κάτι θα δώσουν» όπως συχνά διατυπώνεται σε κορυφαίους διπλωματικούς κύκλους…
Για την ιστορία, στα πλαίσια της τουρκικής ένταξης, έχουν γίνει μερικές υποχωρήσεις στο εσωτερικό της και πλέον η κουρδική γλώσσα έπαψε να βρίσκεται στην παρανομία. Πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, έχει τερματιστεί και το κουρδικό αντάρτικο. Οι περισσότεροι ασχολούνται με το ρευστό πολιτικό σκηνικό παρά με τον «ανατολικό κίνδυνο», για την ώρα. Όσο για το PKK, παραμένει εκτός νόμου, ενώ έπειτα από τη παράκρουση στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα, συνήθως γίνονται αναφορές για τρομοκρατική οργάνωση από τα διεθνή ΜΜΕ.
Επίσης ακούγεται κάπως ειρωνικό, αλλά το αναμενόμενο Κουρδικό κράτος δε θα περιλαμβάνει ούτε σπιθαμή τουρκικής γης, εκείνη που διεκδικούσε επί πολλά χρόνια.
Δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος να πιθανολογώ για κάτι που αργά ή γρήγορα θα ξεκαθαρίσει στην αέναη σαπουνόπερα των 8.
Όπως και να έχει…
Είτε πρόκειται για δικαίωση της άσβεστης δίψας ενός λαού για ανεξαρτησία.
Είτε μεταφράζεται ως ένα τυχαίο συμβάν στο στίβο της παγκόσμιας οικονομίας.
Είτε κοσμεί τη βιβλιοθήκη των παιδιών σας ως κλασικό παραμύθι.
Το Κουρδιστάν υπάρχει!
Σίγουρα θα το βρούμε μπροστά μας.
…
Είναι ανόητο να εξετάζουμε την ιστορία ή τις πράξεις ενός λαού με όρους «καλού» και «κακού». Όμοια και μια προσωπικότητα.
Δεν είχα καμία διάθεση να παραθέσω κάτι που βρίσκεται τεκμηριωμένο στις σελίδες κάποιου εξειδικευμένου περιοδικού. Μοιράστηκα με αφέλεια την προσωπική μου άποψη και οπτική πάνω σε ένα ζήτημα που απασχόλησε αρκετά στο παρελθόν και ενδεχομένως να επανέλθει σύντομα στο προσκήνιο.
Ήταν μια ηθική δέσμευση σε έναν καινούριο φίλο, ένας μακρόσυρτος πρόλογος για μια ανθρώπινη ιστορία που με ταρακούνησε κάμποσο και δεσμεύομαι να σας μεταφέρω με τη πρώτη ευκαιρία.

(απεικονίζεται πλασματικός χάρτης του Κουρδιστάν)